Seksenli ve doksanlı yıllarda bazı müslümanlar batılı oryantalistleri, İslam'ı zayıflatmak veya yıkmak için sömürgecilerle danışıklı dövüş halinde olmakla suçladılar. Bu yaklaşımın bir ifadesi, Abdullah Laroui'nin bir makalesinde bulunabilir: "Oryantalist"i, İslam'ı araştırmasına konu edinen bir yabancı -bu durum-da bir batılı olarak tanımladıktan sonra, şöyle devam eder:
"Oryantalistin çalışmasında, İslami kültürün ideolojik (ideoloji kelimesinin en kaba anlamında) bir eleştirisini buluruz. Büyük entellektüel gayretlerin sonucu olan eserler, kısm-ı azamisi itibarıyla değersizdir... Oryantalist kastı, bürokrasinin bir parçasını oluşturur ve bu sebeple, yeni yaklaşımların özgür yaratımına ya da daha önce var olanların uygulanmasına engel olan sınırlardan zarar görür".
Sayfa 152
MARX ve DOĞU (Orient)
- " (...) Yıl 1853’tü. İngiltere, Hindistan’ı yok ediyordu.
Marx, insanların ıstırapları ile meşgul tek Batılı bilim adamıydı!
Bizimle gözyaşı döktü, yüreğimize aldık. Yıllarca dizinin dibinde oturduk. Kitap’a aptessiz dokunmadık. Derken, bir gün, fazla ağlanmış olmalıyız ki, "Ama, unutmayın," deyiverdi, Marx, "İngiltere’nin
Boyut Yayınevi
Oryantalist Bakışı
Misal olmak üzere Arap dünyasında Osmanlı hakimiyeti dönemini ele alalım. Oryantalistlerin bu dönem hakkında gerek bizzat, gerekse talebeleri vasıtasıyla söyledikleri, gerçekle alakası olmayan asılsız şeylerdir. Söz gelişi onlara göre Müslüman Türkler, Arap ülkelerini sömürmekten başka bir şey yapmamışlardır.
Sayfa 20 - Beyan Yayınları
Oryantalist Amaç
Oryantalistlerin çok az bir kısmı oryantalizmi sırf Doğu milletlerinin dillerini, dinlerini, kültür ve medeniyetlerini öğrenmek istediği için benimsemiştir.
Sayfa 38 - Beyan Yayınları
Yas tutamamak
Afganistan ve Irak savaşlarında da Amerikan toplumu savaşın gidişatını, teſevizyonlardan ya da internetten stratejik noktaları belirlenmiş bir harita üzerinden "hedef noktaları, vurulan ya da vurulacak noktalar" yoluyla takip etmiş, yerli halklar görseller üzerinde "Filistinli hedef" ya da "Bağdat binaları" gibi tabirler ile cansız bir nesne statüsüne indirgenmiştir . Bu durum, Ortadoğu bölgesinin salt terör yuvası olarak resmedilmesine ve bölge insanının "yas"ının¹ tutulamazlığı anlayışına yol açmıştır.
Sayfa 114Kitabı okudu
Arif Dirlik
Oryantalist epistemoloji "hem mekânsal hem de zamansal olarak homojenleştiricidir. Mekânsal olarak... Şarklı damgası yiyen Asyalı toplumlarin arasındaki farklılıkları yok sayar. Zamansal olarak da... zamana bağlı olarak üretilen ve yeniden üretilen yaşamsal bir deneyim olan kültürün yerine zaman dışı bir kültürel öz koyar. Kültürelcilik, diğer bir deyişle, toplumsallık ve tarih dışı... bir kültür kavramına yol açar.”
Sayfa 126Kitabı okudu
Türk oryantalizmi
Taşıyıcı elitler, erken Batılılaşmış bir toplumsal-siyasal grup olarak, kendi toplumlarındaki ‘henüz Batılılaşmamış' veya Batılılaşmaya direnen unsurları oryantalist söylem çerçevesinde ötekileştirirler. Öteki imgesini inşa ederken aynı zamanda kendi ayrıcalıklı konumlarını da meşrulaştırmış olurlar. Batılı ve Doğulu değerler arasında bir değerler hiyerarşisi tesis eden öz-oryantalist özne, Batılı değerleri bir ideoloji olarak kullanarak kendi otoritesini sağlamlaştırır. Bu ideoloji çerçevesinde farklılıkları yok ederek Batılı değerlerle uyumlu, homojenleştirici bir milli kimlik yaratmaya çalışır.
Sayfa 128Kitabı okudu
Türk oryantalizmi
Öz-oryantalizm temas bölgelerindeki Batıcı elitin kendi toplumunun değerlerinden şüphe etmesiyle başlar. Yeni benimsediği değerleri meşrulaştırma ihtiyacı hisseden modernleşmeci elit, içinden çıkmış olduğu toplumun birçok değerini, geri kalmış, işlevini yitirmiş, işe yaramaz, hatta tedavi kabul etmez derecede hastalıklı olarak damgalar. Ancak bir yandan da bu imgenin kaynağı olan Batılı rakipleriyle bir gerilim ve çatışma içindedir. Türkiye gibi ülkelerde Batılılaşma çoğunlukla Batı emperyalizminin tehdidine karşı devleti güçlendirme amacıyla ortaya çıkmıştır, dolayısıyla bu sürecin Batılılaşmacı elit arasında Batı’ya karşı bir biz bilinci yaratması kaçınılmazdır. Hem modeli hem de “Öteki”si olan Batı'nın bulanık aynasında kimliğini kaybetmekten korkan Batıcı elit, kendi içinde bir “Şarklı iç öteki” yaratarak, ulusal kimliğin istenmeyen unsurlarını buraya yansıtır ve "Şarklı kirlerinden arınmış saf bir etnik kimlik inşa etmeye çabalar. Böylelikle Batılı oryantalizmin yerli kültür hakkındaki önyargıları bu “Şarklı iç öteki”ye yansıtılarak, Batı karşısında milli kimliğin şerefi kurtarılmış olur. Batılılaşmaya çoğu zaman neden milliyetçi bir söylemin eşlik ettiğini anlamak istiyorsak buraya bakmamız gerekir.
Sayfa 129Kitabı okudu