BİLİM ADAMI ATSIZ:
Bilim adamı olarak Atsız tarihçi, dilci, edebiyatçı ve bibliyograftır. Bu bakımdan onun bu dört alandaki çalışmalarını ayrı ayrı ele alıp değerlendirmek gerekir.
TARİHİN İÇİNDE YAŞAYAN TARİHÇİ
Lisans öğrenimi Türk Dili ve Edebiyatı olmakla birlikte bilim adamı olarak Atsız her şeyden önce tarihçidir; ilmî çalışmalarının çoğu
Bektaşî tarikatı tasfiye edildikten sonra diğer tarikatlar içerisinde varlığını devam ettirmiştir. Bektaşiler’in merkez tekkesinde Nakşibendî şeyhinin oturması, İstanbul’da bulunan eski Bektaşî tekkelerinin yedisinin dahi Nakşibendî tekkeleri olarak gösterilmesi, Bektaşiler’in Nakşibendî tarikatı içerisinde daha fazla kendilerine yer edindiklerini göstermektedir. Bektaşilik’in yasaklanmasının ardından gerek merkez tekke olan Hacı Bektaş-ı Velî tekkesine gerekse diğer Bektaşî tekkelerine Nakşibendî tarikatı şeyhleri atanmıştır. Hacı Bektaş-ı Velî Tekkesi’ne merkezden atanan ilk Nakşibendî şeyhinin Kayserili Mehmed Said Efendi olduğunu daha önce belirtmiştik. Mehmed Said Efendi Hacı Bektaş Tekkesi’nde Nakşibendî ayini icra etmek dışında, tekke vâkıf gelirlerini tahsil etmekle de görevliydi. Mehmed Said Efendi 1842’deki vefatına kadar tekkede Nakşibendî tarikatının usul ve erkânına göre ayin icra ettirmiştir. Oğlunu Bektaşî dervişlerinden birinin kızıyla evlendiren Mehmed Said Efendi’nin torunu Arif, Bektaşî tarikatına intisap etmiştir. Mehmed Said Efendi’nin vefatından sonrada bu tekkeye ve diğer Bektaşî tekkelerine Nakşibendî şeyhleri atanmıştır. Bektaşî tekkeleri her ne kadar Nakşibendî tarikatına devredilmişse de bu tekkeler eski isimlerini aynen muhafaza etmiştir.
Dünyanın ilmini öğrenmiş olsak,
cemiyet olarak mevcudiyetimizin muhafazası bu hal ile mümkün olamaz. Ahlakımızı düzeltmenin çaresine bakmalıyız.
Sayfa 277
…hazmedilmeyelim.
Hürriyet ve istiklalimizi kaybetmeyelim.
Sayfa 277
“İşini beceren sultan, gemisini kurtaran kaptandır.”
Sayfa 300
Düşman casus bulmakta güçlük çekmiyordu.
Sayfa 288
Ah! Anasını kızından, babasını oğlundan ayıran para ah!
Sayfa 288
“Çıkacak kan damarda durmaz; kaza ve kaderin hükmünün önüne tedbir ve tefekkürle geçilmez!”
Sayfa 285
Yakında kar ve yağmur başlarsa…
Yalın ayak askerin sağlığının korunması ve hareketi mümkün değildir.
Sayfa 284
Görülüyor mu kalplerin temiz ve birbirine doğru olmaması devletin, milletin başına ne fenalıklar getiriyor!
Sayfa 283
İnsanın anasından asker olarak doğması lazım. Yoksa rütbe alayım, aleme çalım satayım; onunla da geçimimi sağlayayım düşüncesiyle asker olanlardan bir iş beklenmemeli.
Sayfa 283
“…Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz? O halde Allah'tan korkun…”
(Hucurat, 12. Ayet)
Sayfa 277
Gıybet • Su-i Zan • Hased • İftira
İşte böyle böyle kalplerimiz birbirine sarmaş dolaş takılıyor.
Sayfa 276
Arif Bey (Mehmed Arif Bey, Miralay, Ayıcı): 1919’da Mustafa Kemal’le Samsun’a çıkanlardan biridir. İzmir Suikastı davasında yargılanarak idam edilmiştir.
