Günün birinde bir keşiş Zen Ustası Joshu'ya sormuş "Zen nedir? Lütfen öğret bana”. "Kahvaltı ettin mi?” diye sormuş Joshu "Evet, Usta” demiş keşiş. "Öyleyse" demiş Joshu "git çanağını yıka”.
Okyanus Yayınları, 1997Kitabı okudu
Koan nedir?
Koan: (Çince gong'an: kelime anlamı hukuksal iş, kamusal yargı) Linji okulu Japonya'da Rinzai olarak adlandırılır. Rinzai okulu, pratik düzende deneyim yaşamanın önemine vurgu yaparak, özellikle fiziksel çalışmayı ve koan kullanımını savunur. Koan
paradoksal, mantıkdışı, tuhaf, hatta saçma ifadelerdir. Herhangi bir akıl yürütmeyi yenilgiye uğratan bu meditasyon nesnesiyle birlikte, bilinç alanındaki her şey sorgulanır. Mantıklı düşünceyle cevaplanması mümkün olmayan, yalnız sezgilerle anlaşılabilen hikâye, diyalog ya da sorulara verilen addır. Koan uygulamasını öne çıkartan usta, her öğrenciyi kendi derin doğasını açmaya mecbur eder.
Koanlar, meditasyon teması olarak önerilen bu muammalar, yorum da gerektirmez. Gizli anlamları, keşfedilecek sırları yoktur, geleneksel ölçütleri sarsmaya yönelik olan şey onların anlamsızlıklarıdır. Sorunu çözümlemek, diyalektik bir akıl yürütmeyle çelişkiyi aşmak demek değil, soruyu sorgulamak ve böylece problemi ve her türlü şaşkınlığı ortadan kaldırmaktır. Açmazı geride bırakmak için düğümü çözmektir.
Bir koanla düşünmeden karşı karşıya gelmek, uyanma (satori) çabasını teşvik eder. Çarpıcı bir provokasyon olan koan bir meditasyon tekniğidir. Kuşku uyandırmaya yöneltir. Öğrenci zen koanlarının çoğunun bir dramın bütünü değil, piyesin belli noktaları olduğunu asla unutmamalıdır.
Sayfa 40 - Dost Kitabevi (Kültür Kitaplığı142)Kitabı okudu
Nitelik
Neden insanlar bazı şeylere bir servet ödeyip bir diğerini çöpe atar? Bazı şeylerin ötekilerden daha iyi olduğu anlaşılıyor... ama “daha iyi olmak” nedir?... Böyle döner döner durur, akıl tekerlerini döndürüp durursunuz, ama hiçbir yerde bir ipucu bulamazsınız. Bu Allah'ın belası Nitelik nedir? Nedir?
Sayfa 160 - Ayrıntı, 2013, Çev: Süha SertabiboğluKitabı okudu
“Yeni nedir?”, ilginç ve sonsuza dek uzanan
bir soru, fakat üzerine gidilirse ortaya çıkan, boş şeylerin ve modanın sonsuz şaklabanlığı, yarın dibe çökecek bir çamurdur. Bunun yerine “En iyi nedir?” sorusuyla uğraşmayı yeğlerim ki bu soru enine değil de derinlemesine hareket ettirir insanı; ona verilecek yanıtlar, dipteki çamuru söküp akıntıyla götürmeye eğilimlidir.
Sayfa 16 - Ayrıntı, 2013, Çev: Süha SertabiboğluKitabı okudu
"Aslında notlar öğretim hatalarını gizler. Kötü bir öğretmen tüm bir yarı sömestri öğrencilerin belleğinde en ufak bir şey bırakmadan geçirir, ilgisiz bir testle başarı grafiğini yapar ve bazılarının öğrendiği, bazılarının öğrenmediği izlenimini bırakır. Ama notlar kaldırılsa sınıf her gün gerçekte ne öğrendiğini düşünmek zorunda kalır. 'Ne öğretiliyor? Amaç nedir? Dersler ve ödevler bu amacı nasıl sağlıyor?' gibi sorular başını ağrıtmaya başlar. Notların kaldırılması alttaki korkunç vakumu gözler önüne serer."
Sayfa 207
“Yeni nedir?”, ilginç ve sonsuza dek uzanan bir soru, fakat üzerine gidilirse ortaya çıkan, boş şeylerin ve modanın sonsuz şaklabanlığı, yarın dibe çökecek bir çamurdur. Bunun yerine “En iyi nedir?” sorusuyla uğraşmayı yeğlerim ki bu soru enine değil de derinlemesine hareket ettirir insanı; ona verilecek yanıtlar, dipteki çamuru söküp akıntıyla götürmeye eğilimlidir.