Şema Kaçınması
Birey, şemayı tetikleme olasılığı bulunan durumlardan uzaklaşmaya çalışır ya da şema hakkında düşünmemek ve şema ile ilgili duygulaı yaşamamak için dikkat dağıtacak şeyler arar.
Örneğin Terkedilme/İstikrarsızlık şeması olan bir kişi başkalarıyla bağ kurmaktan kaçınabilir çünkü kişiler arası bağlar sonrasında terk edilme olasılığını da beraberinde getirir. Böyle bir birey, aynı zamanda, ona geçmişteki terk edilme anılarını hatırlatacak durumlardan kaçınır. Böylece bu anılara bağlı olan duygular güvenli bir mesafede tutulmuş olur.
Sayfa 19Kitabı okuyacak
Terk Edilme / İstikrarsızlık Şeması
Bu şemaya sahip kişiler önem verdikleri kişilerle bağlantı kurmada istikrarsızlık gösterir ve duygusal olarak önceden kestirilemediklerinden yaşamlarındaki önemli kişilerin bulunmaya devam etmeyeceği duygusuna sahiptirler. Onlar sadece belirsizlik gösterirler, öleceklerdir ya da daha iyi herhangi birisi için hastayı bırakacaklardır.
Sayfa 38 - Litera Yayıncılık
ŞEMALARIN SINIFLANDIRILMASI
Erken Dönem Uyumsuz Şemaların Sınıflandırılması
Alan I: Ayrılma ve Reddedilme
•Terk edilme/İstikrarsızlık
•Güvensizlik/Kötüye kullanılma
•Duygusal yoksunluk
•Kusurluluk/Utanç
•Sosyal izolasyon/Yabancılaşma
Alan II: Zedelenmiş Özerklik ve Kendini Ortaya Koyma
•Bağımlılık/Yetersizlik
•Zarar görme veya hastalanmaya karşı dayanıksızlık
•İç içe geçme/Gelişmemiş benlik
•Başarısızlık
Alan III: Zedelenmiş Sınırlar
•Haklılık/Büyüklenmecilik
•Yetersiz Öz Denetim/ Öz Disiplin
Alan IV: Diğeri-Yönelimlilik
•Boyun eğicilik
•Fedakarlık
•Onay arayıcılık/Kabul arayıcılık
Alan V: Aşırı Tetikte Olma ve Bastırılmışlık
•Karamsarlık/Kötümserlik
•Duyguların bastırılması
•Yüksek standartlar/Aşırı eleştiricilik
•Cezalandırıcılık
