Her türlü iktidar, diktatörler, geçinen din adamları ölüme odaklanır. ideolojiler, amaç için ölümü yüceltir. “Viva la muerte"[ Yaşasın Ölüm! ] ilk defa İspanya iç savaşının sloganı oldu. Sonra çılgınca tekrarlandı. Sanat ve bilim ise, uzlaşma, barış, mutluluk ilerleme arayışıyla hep yaşama odaklanır.
Bu yaratıcı soluk ne kadar sürdü? Sanki yeryüzünün kanunlarına karşıydı da, çabucak söndü. Ruh uzun zaman ayakta duramaz, tekrar toprağa düşer, gerçek yurduna döner.
Lanetli ve kısır hayat, yalnız cimrilikle geçendir - harcamayan, tehlike peşinde gitmeyen, arzulamayan, sırf ılımlılıktan ve iyi geçinmekten ibaret sefil bir huzurdur.
Hayat, trajiktir. Filozofların ya da güzellik tutkunlarının teorileri için eğlence ya da oyun aracı değildir o. Mücadeledir. Ya yersin seni ya da yerler. Hayat, insan etini tatmış, onu çok lezzetli bulmuş, artık gözü doymayan bir dişi kaplandır.
Hayatın beyhude görünüşü, her şeyin bir rüya olduğu şüphesi, kendisine kahramanca bir direnç, sakin bir gülümseyiş, mağrur ve sessiz bir sebat kazandırır. İspanyol melodramatik değildir. Ağlamaz. Bağırıp çağırmaz. Gereksiz şikayetlere başvurmaya değer vermez. Nasıl kötü bir rüya gördüğümüzde uykumuzda, bunun bir rüya olduğunu anlayıp cesaretlenir ve umursamazsak, İspanyol da, daha hayattayken hayatın ne olduğunu anlamış gibidir: Gelip geçecek bir rüya. Böylelikle felaketin ortasındayken cesaretlenir, dize gelmez.
Çünkü din ve umut olmadan bir halkın yasayamayacağını bilir...
Nikos Kazancakis. İspanya, Yaşasın Ölüm
Parlak bir elmas gibi çıkarıyor umudumu,
yuvası olan yüreğimden.
Onu güllerin arasında dolaştırıyor,
kızım gibi, kız kardeşim, nişanlım gibi oynatıyorum. Doymadan bakıyorum ona, ve tekrar yalnız başına kilitliyorum onu.
Sayfa 245 - CanKitabı okudu
Hayat ne duygusal bir iştir, ne de özgürlükçü ya da özgürlük karşıtı bir ideoloji. O kan dökmekten korkmayan korkunç bir kuvvettir.
Gerçekten de insanlığın azıttığı bir devre girdik.
Zamanın olgunlaşması, geç kalındığı anlamına gelir.
Kahrolsun insanları ayıran kavgalar!... Kahrolsun savaş!
Vatanı için öleni, ölümsüzlük bağrına basar.
İnsanın ruhu zalim, unutkan bir güce sahiptir.