Aleksandr Puşkin
Yazar
BEĞEN
TAKİP ET
8.0
6,6bin Kişi
24,5bin
Okunma
1.629
Beğeni
40,3bin
Gösterim
Tam adı
Aleksandr Sergeyeviç Puşkin
Unvan
Rus Şair ve Yazar
Doğum
Moskova, Rusya, 6 Haziran 1799
Ölüm
Sankt Petersburg, Rusya, 10 Şubat 1837
Yaşamı
Aleksandr Puşkin (Rusça: Алекса́ндр Серге́евич Пу́шкин; 6 Haziran 1799 - 10 Şubat 1837), Rus şâir ve yazar. Rusya'nın "ulusal şâir"i ve modern Rus edebiyatının kurucusu olarak kabul edilir.
Yaşamı
Aleksandr Sergeyeviç Puşkin, 6 Haziran 1799'da Moskova'da doğdu. Babası Sergey Lvoviç Puşkin, soylu bir ailenin ilk çocuğudur. Annesi Nadejda Osipovna Hannibal'in büyük dedesi Etiyopyalı Abraham Petroviç Hannibal, Rus Çarı I. Petro'nun vaftiz oğlu ve çarlık ordusunda seçkin bir subaydı. Puşkin, soylu bir ailenin üyesiydi. Annesi ve babası eğitimli insanlardı. Puşkin, ilk bilgilerini Fransız mürebbiyelerden edindi. Henüz sekiz yaşındayken Fransızca ve Rusça öğrenmişti. 11 yaşına geldiğinde özgürlükçü ve hicivci yazarlarını beğendiği Fransız edebiyatından etkilenerek Fransızca şiirler ve güldürüler yazmaya başlamıştı.
Döneminin tanınmış şair ve yazarları, Puşkin'in evine gelip gidenler arasındaydı. Ancak hiçbiri geleneksel Rus masalları anlatan, Rus türküleri söyleyen dadısı kadar Puşkin'i etkilememiştir. Yaşlı dadısı Arina'nın anlattıklarının, Puşkin'in çocuk rûhunda önemli izler bıraktığı düşünülmektedir. İleride Rus halk şiiriyle, masallarla, konuşma dilinin deyimleriyle ve anlatım özellikleriyle tanışıklığını dadısın ve anneannesi Mariya Hannibal'a borçludur.
Şiire başlaması
Puşkin, on iki yaşına geldiğinde, aristokrat aile çocuklarına yönetime hazırlamak için Rus Çarı I. Aleksandr'ın Tsarskoye Selo'da (Çarın yazlık köyü) açtırdığı okula yazdırıldı ve bu okuldaki altı öğrenim yılı boyunca, tıpkı okulun diğer öğrencileri gibi, Petersburg'a gitme izni verilmeden dış dünyadan kopuk bir şekilde eğitim gördü.
Şairlik yeteneğiyle arkadaşları arasında sivrildi. İlk şiiri "Şair Dost'a" (1814) Nikolay Karamzin'in Avrupa Habercisi dergisinde yayımlandı. Puşkin'in lise yıllarında yazdığı şiirlerinde gerçekçilik eğilimi açıkça göze çarpmaktadır. O dönem şiirinde kullanılmayan kaba ve gündelik sözcükleri kullandığı şiirleriyle Gavrila Derjavin'in dikkatini çekmeyi başardı.
Artık ünlü bir şair sayılmaya başlayan Puşkin, Çar Köyü Lisesi'ndeki eğitimini 1817'de tamamladıktan sonra Petersburg'a giderek Dışişleri Bakanlığında çalışmaya başladı. Bu arada birçoğu yasaklanan özgürlükçü şiirleri ve taşlamaları, bu sıralarda halk arasında yayılmıştır. Rus edebiyatında ilk kez, şiir halk tarafından hayranlıkla karşılanmıştı.
Puşkin, bu sırada Rus Çarı I. Aleksandr tarafından Kafkasya'ya tayin edildi ve burada ünlü Kafkas Esiri ve Bahçesaray adlı destanlarını yazdı. Gerçeği olduğu gibi aktarmayı tercih eden Puşkin'in eserlerinde ne klasik şiirin kuralcılığı, ne de Romantizm'in etkileri belirgin bir şekilde öne çıkıyordu.
Sürgün yılları
Kafkasya'dan dönen Puşkin'in Rusya'daki askeri yönetime karşı oluşundan dolayı dört yıl süreyle başkente girmesi yasaklandı ve ailenin sahip olduğu Mihaylovskoye köyünde yaşamak zorunda bırakıldı. Hükûmet tarafından oğlunu gözetim altında tutmakla görevlendirilen babası da görevini yerine getirmişti.
Yirmi dört yaşındaki Puşkin, bu sürgün döneminde, yedi yıl sonra tamamlayacağı Yevgeni Onegin adlı romanını yazmaya başladı. Çingeneler, Peygamber ve Boris Godunov adlı önemli eserlerini de yine bu sürgün yıllarında yazdı. Bu yıllarda ülkesinde süregelen özgürlük mücadalesi dışında Yunan İsyanı ve İspanya ile İtalya'daki mutlakıyet karşıtı hareketleri yakından takip etti.
1820-1824 yılları arasındaki sürgün döneminden sonra Rus Çarı I. Nikolay tarafından Moskova'ya çağrılan genç şairin kaleminden çıkan her şey, artık çarın sansüründen geçecektir. Polis baskınları ve aşk serüvenleri ise Puşkin'in yaşamının ayrılmaz parçaları olmuştu.
Evliliği
Puşkin, bir baloda yüksek rütbeli ve emekli bir memurun kızı olan Natalya Gonçarova ile karşılaştı ve bu genç kıza aşık oldu. Puşkin, Natalya'ya evlenme teklif etti; Natalya ise şairin evlenme teklifini belirsiz bir tarihte cevaplamak üzere cevapsız bıraktı. Puşkin, bu durum karşısında umutsuzluğa kapılmış ve Moskova'dan uzaklaşmak istemişti. Bu nedenle, 1829'da, bir gözlemci olarak Rus ordusuna katıldı ve Osmanlı topraklarına geldi. Sonradan yazdığı "Erzurum Yolculuğu" adlı eserinde seyâhat izlenimlerini anlatan Puşkin'in, daha başka birçok eserinde de Erzurum'dan aldığı esinlerin izlerini bulmak mümkündür.
Moskova'ya dönen Puşkin, Natalya'ya evlenme teklifini yineledi. Uzun çekişmelerden sonra Natalya'nın ailesini de ikna etmeyi başardı ve sonunda nişanlandılar. Bu evliliği istemeyen Natalya ise bu duruma kayıtsız kaldı. Natalya'nın bu olumsuz tutumu, ilişkilerinin sonuna kadar da bu şekilde devam etti.
Puşkin'in eşi Natalya Gonçarova
Bitmek bilmeyen soruşturmalar ve yasaklamalar yüzünden rahatsız olsa da, Puşkin yazmaya devam etti. Yevgeni Onegin, Don Juan, Veba Sırasında Ziyafet gibi manzum trajedyalarını ve Dubrovski, Maça Kızı gibi önemli eserlerini bu dönemde kaleme aldı. Gogol ile olan arkadaşlığı da bu döneme rastlamaktadır. Öyle ki, Gogol'a ünlü Ölü Canlar romanını yazma fikrini Puşkin'in verdiği söylenmektedir.
Ölümü
Bu dönemde hayatına George Charles d'Anthès adında biri girdi. Puşkin, kendisine yazılan birkaç imzasız mektup aracılığıyla, d'Anthès adındaki bu Fransız'ın karısı Natalya Puşkin'e kur yaptığını öğrendi. 1837'de d'Anthès'i düelloya çağırdı. 27 Ocak 1837'de St.Petersburg yakınında Kara Dere'nin bir köşesinde düellonun yapılmasına karar verildi. Puşkin'in şâhidi arkadaşı Danzas'tı. Düelloda kullanacağı silahı almak için gümüşlerini sattığı iddia edilmektedir.
Düelloda Puşkin tarafından omzundan yaralanan d'Anthès, Puşkin'i karnından yaralamayı başardı. Büyük bir soğukkanlılıkla iki gün boyunca can çekişen Puşkin, şubat ayında bir öğleden sonra hayata gözlerini yumdu.
Şâirin ölüm haberi duyulunca evinin önünde toplanan halk, Yevgeni Onegin'in son baskısını tüketti. Şairin ölümü üzerine başlayan huzursuzluk, neredeyse hükümete karşı bir ayaklanma noktasına geldi. Olayların kontrolden çıkmasından çekinen polis, bir gece yarısı şairin tabutunu gizlice kiliseden aldı ve Mihaylovskaya köyüne götürerek toprağa verdi.
Hakkında Gogol'un “Puşkin, olağanüstü bir olaydır.” ve Dostoyevski'nin de daha mistik bir tavırla “Puşkin, bize gelecekten haber veren bir ermiştir.” dediği Puşkin, modern Rus edebiyatının oluşmasına en büyük katkıda bulunan edebiyatçı olarak kabul edilir. Puşkin, klasik Batı edebiyatını ve Rus halk ruhunu sentezleyerek, Rus edebiyatında “gerçekçilik akımı”nı başlatan öncü bir isim olmuştur.
Aleksandr Puşkin'in düello günü uğradığı son yer, Peterburg Nevski Prospekt'de Wolf's şekercisidir (şimdiki Cafe Litteraturnia). Bu cafede Puşkin'in balmumundan bir heykeli bulunmaktadır.
Eserleri
Ruslan i Lyudmila – Ruslan ve Ludmila (1820) (şiir)
Kavkazskiy Plennik – Kafkas Esiri (1822) (şiir)
Bakhchisarayskiy Fontan – Bahçesaray Selsebili (1824) (şiir)
Tsygany, – Çingeneler (öyküsel şiir) (1827)
Arap Petra Velikogo – Büyük Petro'nun Arabı (tarihsel roman, bitirilmemiş) (1828)
Poltava (1829)
Küçük Trajediler (1830)
Boris Godunov (1825) (dram)
Papaz ve uşağı Balda'nın hikâyesi (1830) (şiir)
Povesti Pokoynogo Ivana Petrovicha Belkina – İvan Petroviç Belkin'in hikâyesi (5 kısa hikâyeden oluşur: Atış, Kar Fırtınası, Cenazeci, Menzil Müdürü ve Bey'in Kızı) (1831) (düzyazı)
Çar Saltan Masalı (1831) (şiir)
Dubrovsky (1832-1833, yayınlandı1841, roman)
Prenses ve 7 Kahraman (1833, şiir)
Pikovaya Dama – Maça Kızı (hikâye) (1833) daha sonra operaya uyarlanmıştır.
Altın Horoz (1834, şiir)
Balıkçı ve Altın Balığın Hikayesi (1835, şiir)
Yevgeni Onegin (1825-1832) (şiirsel roman)
Mednyy Vsadnik – Bronz Süvari (1833, şiir)
Yemelyan Pugachev isyanının Tarihi (1834, düz yazı)
Kapitanskaya Dochka - Yüzbaşının Kızı (1836, düz yazı)
Kirdzhali – Kırcali (kısa hikâye)
Gavriiliada
Istoriya Sela Goryukhina – Goryukhino Köyü'nün Hikayesi (bitirilmemiştir)
Stseny iz Rytsarskikh Vremen – Şövalye Hikayeleri
Yegipetskiye Nochi – Mısır Geceleri (kısa şiirsel hikâye, bitirilmemiştir)
K A.P. Kern – AP. Kern'ne (şiir)
Bratya Razboyniki – Haydut Kardeşler (oyun)
Graf Nulin – Kont Nulin
Zimniy vecher – Kış akşamı
Puşkin'in birçok eserini filolog Metehan Mollamehmetoğlu Türkçeye çevirmiştir.
İncelemeler
198 syf.
·
5 günde
·
Beğendi
·
10/10 puan
Yüzbaşının Kızı
Roman; Pyotr Andreviç adındaki gencin başından geçen epik ve lirik olaylardan oluşmaktadır. Daha çok aşk romanı olduğu bilinse de bence kitabın canlılığını büyük oranda koruyan, gerçekleşen ayaklanmalardır. Baş karakterimizin Marya ile olan aşkı ise bana Yeşilçam'ın klasiklerini andırdığı için çok hoşuma gitti. Saf aşkı ve onurlu mücadelesi ile Pyotr Andreviç'in bu güzel hikayesi tarihte bir zamanlar yaşanmış olduğundan da romanı ilgi çekici hâle getiriyor. Ayrıca kitapta Rusların karakterize özellikleri de belirginleştirilmiş, okunulası bir kitap tavsiye ederim.
Okuyacaklarıma Ekle
94 syf.
·
2 günde
·
Puan vermedi
Aslında bu kitaba bir inceleme yazmayı hiç düşünmemiştim. Hoş şimdi de yazacağım şeyler inceleme niteliğinde değil, sadece okurken içten içe beni rahatsız eden şeyleri dile getirmeden edemeyeceğim.
Öncelikle kitap Puşkin'in Osmanlı-Rusya savaşı döneminde Erzurum ve Kars'a seyahatini konu aldığını belirteyim. Lakin bu seyahat boyunca beni huzursuz eden ifadeler mevcut kitapta...
Bana göre Puşkin bir Rus gözü ile Doğu'yu, Doğu medeniyetini anlayamamış, zaten Erzurum ve Kars seyahati ile de anlayacağını düşünmüyorum.
Gelelilim benim rahatsız olduğum konulara:
Puşkin seyahati boyunca karşılaştığı Türkler ve Müslümanlar hakkında küçümseyici ifadeler kullanmış. Bunun yanı sıra yorgunluğunu ve açlığını gidermek için uğradığı bir Türk köyünde, misafir olmak istediği evden hırpalanıp kovulduğunu ifade etmiş. Şavaşın ortasında acı çekmiş insanların böyle bir şey yapmasını yadırgayamazsınız. Kaldı ki Türk milleti misafirperver bir millettir. Savunmasız, silahsız ve onlara muhtaç birine böyle bir şeyi yapacaklarını ben düşünmüyorum.
Gelelim diğer konuya:
Puşkin Erzurum'un kuşatıldığı vakit şehrin anahtarını teslim eden komutanların Rus komutanlar önünde diz çöktüğünden bahsetmiş. Benim bildiğim Osmanlı ordusu, Türk ordusu bir tek namaz kılarken diz çöker bunu da bir Rus'un egosunu tatmin etme şekli olarak yazdım kafama.
Ayrıca dikkat çeken bir başka mevzu da Puşkin'in doğu medeniyetine barbar bir medeniyetmiş izlenimi vermeye çalışması idi. Birçok ifadesinde ben böyle anladım.
Yani demem o ki, okumasanız da bir şey kaybetmezsiniz, okusanız da kısmen de olsa Puşkin'in Türklere ve Müslümanlara olan bakışını anlamış olursunuz bence.
Keyifli okumalar arkadaşlar. :)
Okuyacaklarıma Ekle
126 syf.
·
1 günde
·
Beğendi
·
10/10 puan
Puşkin'in topu topu 38 yıl süren ömrü, komploya çok benzeyen bir düelloyla son bulmadan 21 yıl öncesinden başlayıp 1 yıl öncesinde biten; aşk, tutku, özgürlük, doğa, tarih dolu 126 sayfalık bir serüvene çıkmış olmaktan şeref duyarım.
Rus ve Etiyopya aristokrasisine mensup aile bireyleri, Tsarskoye Selo'daki imrenilesi eğitim, Fransız yazarlar, bunların hepsi Puşkin'i bir "Kehanet Çocuğu" yapar zannedilse de masal anlatan bir dadının, Arina Rodionovna'nın, yanında halt yemişler. Puşkin; sahte, cafcaflı bir sosyete yerine dadısının doğal, büyülü gerçekçi halkçı-köylü ortamını benimsemiş; saraydan saraya süzülmek yerine tezek yakan köylülerin sesi olmaya karar vermiştir. Tabii başta hükümete kurbanlık dana misali 7 cengaver gücünde girmeye çalışan Puşkin; sürgün, gerici zihniyet, destekçi kaybı gibi nedenlerden ötürü iyice yalnızlaşıyor ve ölümünün önsezilerini yansıtan, ölümden kaçmaya çalışan şiirler yazmaya başlıyor.
Puşkin'in şiirlerinde özgürlük teması çok hakimdir. Yaşadığı siyasi dönem Napolyon sonrasına denk geldiğinden ötürü çok otokratik ve despot bir yönetim mevcuttu. Bunun yanı sıra deniz motifi de neredeyse her şiirinde görülür. Deniz motifini ben "Özgürce akmak, sonsuz bir mezarlık (Deniz'e şiiri), yalnızca Puşkin'in gittiği yolda onun gittiği şekilde gidenlerin onu anlayabilmesi (Puşkin şiirlerinde yelken açıp deniz yolculuğu yapar) şeklinde yorumladım. Ayrıca minik bir ay motifi de var. Yalnız ve parlak, yalnız ve özgüveni olan Puşkin'i temsil ediyor.
Bu incelemede kitabın ne kadar güzel, harika, mükemmel, hisli olduğundan vesaire bahsetmek yerine hoşuma giden ya da anlamlı olduğunu düşündüğüm şiirlerin kendimce çıkardığım anlamlarını paylaşmak istiyorum.
Çaadaev'e: Çaadaev, Dekabrist bir yazardır. Dekabristler de Çarlık rejimine karşı olan bir topluluktur. Puşkin'in arkadaşına "Rusya uykusundan silkinip kalkacak/Ve yıkıntılarına mutlakiyetin/Yazacaklar adlarımızı!" dizeleriyle biten bir şiir ithaf etmesi, dahası bu Dekabristlerin bu şiirden 7 yıl sonra mutlakiyet rejimini bitirmek için silahlı ayaklanmaya kalkması çok enteresan.
Yeniden Doğuş: Düpedüz bir hükümet eleştirisi. "Barbar sanatçı, dahinin tablosunu/Karalıyor özensiz bir elle." cümlelerinden çıkan anlam Çarlık rejimi (barbar sanatçı), Puşkin'in (dahinin) tablosunu karalıyor (şiirlerine sansür getiriyor). Zaten Kafkasya sürgününden sonra Puşkin'in şiirleri Çarlık tarafından bizzat sansürlenmişti.
Köy: Puşkin aslında son dönem şiirlerinde yalnızlık, minimalist yaşam temasını yansıtsa da erken dönemde bu şiiri yazması ilginç. Halkçı fikirleriyle bir tereddüt yaşıyor sanırım, samimiyeti devam ediyor ama "Eğitimsiz kalabalığın mırıltısına kulak asmamayı" öğrenmiş.
Tutsak: Puşkin, bir kuş üzerinden kendini gösteriyor. "Beslediğim genç kartal, avluda/Altında parmaklıkların çırpıyor kanatlarını/Gagalarken kanlı bir yiyecek parçasını/Gagalıyor ve fırlatıyor, gözleri pencerede." Dizeleriyle bir kartalın gücünü parmaklıkların sunduğu yarı özgür hayatın dizginleyemeyeceğini, bir kartalın minik bir yemek parçasını hak ettiğini düşünmeyeceğini ve bununla yetinmeyeceğini söylüyor. Aslında kapitalizm karşıtlığının da bir timsali olabilir.
Yaşam Arabası: Ahmet Haşim'in "Merdiven" şiirinde hayatı merdiven basamaklarına benzetmesi gibi Puşkin de hayatı bir günlük araba yolculuğuna benzetmiş. Doğduktan sonra hıphızlı büyüme isteği ("Sabahleyin bineriz arabaya/.../Bağırırız: Haydi sür!"), orta yaş döneminde yavaşlama, yaşlanmama isteği ("Fakat öğlenleyin biter o atılganlık/.../Bağırırız: Daha yavaş, salak!"), yaşlılık ve o sonsuz uykuya dalma ("İlerleriz uyuklayarak barınağımıza doğru") alegorik bir şekilde anlatılmış.
Kuran'a Öykünmeler: İlk dörtlükte birçok şeye yemin edildiğine (tek ve çift, kılıç ve haklı savaş, sabah yeli, akşam duası vs.) vurgu yapmış. Beşinci şiir birinci dörtlükte Kuran'daki göğün havada kalması gibi fizik ve astronomiyle zıt düşer gibi görünen şeylere bir gönderme yapmış. Fizikle örtüşmediğini, ama çok şiirsel ve gözüpek yazılmış olduğunu söylüyor. Ayrıca Kuran meali okur gibi hissettim: Peygamber'e hitap, kadınların iffeti, İslam savaş hukuku gibi birçok konudan bahsedilmiş. Sonlara doğru bir gezgin hikayesi anlatılıyor. İsrafil'in sura üflemesi gibi bir yanıp yıkılma ve yeniden canlanma örnekleri var. Kitaptaki favorim kesinlike bu bölümdü. Bir Ortodoks'un İslam'ı Müslüman gibi anlatması beni hayran bıraktı. Gram düşmanlık yoktu.
Öğüt: "Keneler ve sivrisinekler/Çevrende uçuştuğunda gazete kalabalığıyla/.../Kızmak da boş, fakat kaldır elini ansızın/Ve şimşek gibi bir yergiyle ez onları!" dizeleri bana üç çeşit anlam çıkarttırdı. Burada kene ve sivrisinekleri Rus halkına da benzetebilirsiniz, devlet onları elini kaldırıp komut vererek eziyordur. Ya da devlet erkanına benzetebilirsiniz, halkın kanını emen, sömüren bir hükümet. Halkı devlete karşı ayaklanmaya çağırıyor olabilir Puşkin. İyice detaya girmek isterseniz de "gazete kalabalığıyla" "sözüne yoğunlaşırsınız. Kene ve sivrisinekler haber manşetleridir, yazarlar da yergiyle onlara karşı çıkar.
Stenka Razin Üstüne Türküler: 1670-1671 yılları arasında ayaklanan Don Kazaklarından Stenka Razin'i ve onun isyanını tarihi gerçekliğe yüzde yüze yakın bağlı kalarak anlatmış. Wikipedia'dan Stenka Razin'i araştırmak gerek ama. Epik bir anlatım var elbette, ama cengaverlik abartılmamış. Tam bir Puşkin şiiriydi.
Bülbül ve Gül: Bir bülbülün bir güle sırnaşmasına rağmen gülün bülbülü umursamadığı gibi bir erkeğin bir kadına flört etme amacıyla gelmesine rağmen pas verilmemesini anlatıyor. Aslında bunu paylaşma sebebim şuydu: Bu dizeleri yazan Puşkin ise Natalya'nın peşinde köpek olan ve zorla evlenen adam kim? Ağır bir çelişki var.
Seviyordum Sizi: Nahif, Ortaçağ'dan devralınmış Yeniçağ aşkını anlatıyor. Ancak aşkın toplumsal bir mesele haline gelmeye başladığını görüyorum. Shakespeare, Byron gibi yazarların eserlerinde aşk iki kişi arasında gerçekleşir, kalan herkes ya bu iki kişiyi ve yalnızca onların arasında geçebilecek hissi müdafaa eder ya da mani olmaya çalışır. Puşkin toplumun sesi olsa da destekçi istemiyor, olanı kabul ediyor, bir kadının yalnızca bir erkekle sonsuza dek olması gerektiği anlayışına karşı çıkıyor. İnsanlar diğerinin mutluluğuyla mutlu olabilir diyor ve aşk için ölüp bitilmez, hayat devam ediyor demeye getiriyor. Puşkin'in ölümden kaçma çabasını önceden belirtmiştim. Ve tabii ki sevdiği kadına "Siz" diyişi de ona yabancılaştığının bir belirtisi zaten.
Ben İnsanüstü Bir Anıt Diktim Kendime: Özgüvenini yitirmemiş, ileri görüşlü ve ölümünden bir yıl önce bile Çarlık karşıtı. İnsan bunu okuduğunda düellonun bir komplo olduğuna ya da Puşkin'in görevini tamamladığını düşündüğüne, ölmeye gittiğine kanaat getirebiliyor. Çünkü insanların onun şanını devam ettireceğini düşünüyor ama bunu o canlıyken yapamıyorlar sansürler ve Çarlıktan ötürü.
Puşkin bir anıt dikmedi aslında, dükkan açtı. Gogol, o dükkanda palto sattı; diğer tüm ünlü Rus yazarlar da o paltolardan satın alıp giydi. Tüm dünya da Puşkin dükkanının ne kadar kaliteli olduğundan bahsetti, sıcaklığını içinde hissetti. Благодарю!
ceren güneş Oğuz Aktürk
Okuyacaklarıma Ekle
562 syf.
·
5 günde
·
7/10 puan
Rütbe hiyerarşileri arasında kalmış insanlar
YouTube kitap kanalımda Puşkin'in hayatı, bütün kitapları ve kronolojik okuma sırası hakkında bilgi edinebilirsiniz: youtu.be/nljKaOPQcBI
Asteğmenin kızı, teğmenin kızı, üsteğmenin kızı, yüzbaşının kızı, binbaşının kızı, yarbayın kızı, albayın kızı, tuğgeneralin kızı, tümgeneralin kızı, korgeneralin kızı, orgeneralin kızı. Puşkin'in edebiyatında rütbelerin hiyerarşisinin bir önemi var mıdır? Hayır, kendisi rütbeler yerine bu kız sıralamasının bile akla göre yapılması gerektiğini düşünen bir yazardır.
"Elbiseni yeniyken, şerefini gençken koru."
Puşkin'in Dubrovski kitabında girizgahını yaptığı epik türdeki ilk halk ayaklanmasını ve Byelkin'in öykülerindeki lirik romantisizmini bir üst seviyeye çıkardığı eseridir Yüzbaşının Kızı.
Ben de 18. yy'da kendimi III. Petro olarak tanıtsaydım Ruslar bana da inanırdı herhalde. Köylülerin III. Petro'nun simasına bakabilecekleri ve karşılaştırma yapabilecekleri bir telefonları yok, kendilerine her para verene ve biraz laf edene kanmak için hazır bekliyorlar. Odun kesmekten ve hayvanları otlatmaktan canları sıkılmış Rus köylülerinin arasında dünyaya gelseydim ben de Rusya'nın kasvetinden ve siyasi sisteminin diktesinden sıkılıp ayaklanmayı isteyebilirdim. Pugaçev de ayaklanırken aynen bunu yapmış zaten. Pugaçev'in ayaklanmasının açıklaması bir bakıma proletaryanın varoluş problemleri olarak belirtilebilir.
Savaşlar arasında sevgi unutulur mu peki? Tam tersine esas sevgi bir savaştır. Hatta savaş olması gerekir. Çünkü sevginin savaşında da bazen iki bazen de ikiden fazla cephe vardır. Siperlerin arkasında savunmaya geçeriz bazen biz de bu kitaptaki Rus askerleri gibi. Karşıdan bir Pugaçev'in bize doğru saldırıya geçtiğini sanırken aslında bu bir bakıma kalıcı sevgiyi unutup unutmadığımızın bir imtihanıdır. Bu savaşın taktiği ise doğaçlama olmalıdır. Sevginin sınırlarına girmeyi istediğiniz zaman planlı hiçbir taktik işe yaramayabilir, hiç beklemediğiniz yerden bir saldırı alabilir veya karşı cephenin askerlerinin triplerine maruz kalabilirsiniz. Pugaçev aslında geçirgen bir zar gibidir, ona düşen insan bir o tarafa bir bu tarafa yalpalayabilir. İşte bu da kitabın ana karakterinin içinde bulunduğu durumun kısa bir özetidir diyebiliriz.
Şiirleriyle epik bir destanı anlatırmışcasına, eleştirileriyle satirik üsluptaki bir eleştirmeni hatırlatırmışcasına, romantiklikleriyle de lirik üsluptaki bir şairi betimlemişcesine harman edebiyatı sunuyor bize Puşkin. Bunu da yaparken dönem şairlerinin ve şiir ürünlerinin arasında kendisine öz eleştiri yapmayı da ihmal etmiyor olgun bir şekilde.
Erzurum Yolculuğu ise kesinlikle bu kitaptan daha iyiydi. Evet, bu kitapta biraz daha aşk ve dramatik tonlar olabilir ama bunları Dostoyevski'nin daha iyi kurguladığını düşünüyorum. Epik ve savaş içerikli bir eser okunacaksa Puşkin, psikolojik ve romantisizmin daha iyi kurgulandığı bir eser okunacaksa Dostoyevski'yi öneririm.
Okuyacaklarıma Ekle
576 syf.
·
11 günde
·
Beğendi
·
9/10 puan
Rus Edebiyatı'nın Ustası ve Esin Kaynağı
Rus Edebiyatı'na başlangıç yapmak isteyenler için ilk tavsiye edilen ve bence de ilk okunması gereken yazarlardan biri olan Puşkin, Gogol'le birlikte Batı yazınından etkilenen Rus yazınında ulusal ve gerçekçi bir çığırın öncüleri olmuşlardır.
Puşkin, Batı kültürü ve özgürlükçü düşünce yapısıyla birlikte Rus halk duyarlılığını kaynaştırmış ve gerek sözcük dağarcığı, gerek tümce yapısı ve anlatım özellikleri bakımından arındırmış, zenginleştirmiş ve bu dile çağdaş ve ulusal bir yapı kazandırmıştır.
Öykü ve romanlarından oluşan kitap ise bence dönemin Rusya'sına ışık tutması bakımından (sosyete, burjuva, kırsal, derebeyleri, savaş, ekonomi, sosyal yaşam, kültür-sanat ve edebiyat gibi konularda) oldukça önemlidir. Yine öykü ve romanlarından anlaşıldığı üzere Batı hayranlığı ve etkisinde olan (özellikle Fransız hayranlığı ve etkileri çokça görülüyor) Rusya'da, Rus yazınlarının beğenilmeyip okunmadığı aksine Batı yazınlarına hayran olunan bir dönemde bunları başarabilmesinin önemi sanırım bu kitabı okuduktan sonra daha net anlaşılacaktır.
Kitap 576 sayfa olmasına rağmen gayet sade ve akıcı bir dille yazılmış ve oldukça da sürükleyiciydi. Bazı öykülerde ise tamamen ters köşe oldum ve açıkçası zekasını kullanış biçimi hoşuma gitti diyebilirim. Ayrıca öykülerinde ustaca ve gerçeklikle, halkın içinden yarattığı karakterler Dostoyevski, Tolstoy, Çehov ve daha sonraki dönemlerde birçok yazar için de esin kaynağı olmuşlar.
Yazarın baş yapıtı olan "Yüzbaşının Kızı" hakkında ise; yazılmasaydı Tolstoy'un "Savaş ve Barış" ının da yazılmamış olacağı görüşü de ileri sürülmüş ki bence mutlaka okunması gereken bir başyapıt olduğunu düşünüyorum. Kısacası, Rus Edebiyatı'nın temeli ve başlangıcı olarak bence kesinlikle okunmalı, okumalısınız. Kitapla kalın...
Okuyacaklarıma Ekle
152 syf.
·
5 günde
·
Beğendi
Yüzbaşının Kızı .
♡"Benden iyisine düşersen beni unutursun. Benden kötüsüne düşersen beni ararsın..."
18. Yüzyıl Rusya’sında, rejimin çalkantılı ve belirsiz olduğu bir dönemde orduya katılan genç asilzade Pyotr Andreyiç Grinyov ile taşralı Maşa arasındaki aşkın geri planında, söz konusu yıllara damgasını vuran “Pugaçov Ayaklanması” yer almaktadır. Yüzbaşının Kızı, geleneğin erken döneminde Puşkin’in tarihsel romana kattığı ikna edicilik ilkelerinin kaleme alındığı Rus Edebiyatının başyapıtları arasında ilk sırada yer almaktadır.
Aleksandr S. Puşkin'in bu romanı Rus ve Dünya Edebiyatı üzerinde büyük bir etki yaratmıştır. Dünya klasiklerinin arasında sürükleyici ve okuyucuyu içerisine çeken tarihsel aşk romanıdır. Akıcı bir dille yazıldığı için bir solukta okunacak enfes bir kitap. Tavsiye ederim
Okuyacaklarıma Ekle
264 syf.
·
4 günde
·
Puan vermedi
Eğlenceli ama çirkin, sansasyonel ve tuhaf, iğrenç ama değişik ve sonuçta oldukça zevkli ve mükemmel bir kitap.
Entrika ve skandallarla dolu, her tarafından samimiyet ve gerçeklik akan, Puşkin'in ateşinin dalgalar halinde tüm kitabın sayfalarına nüfuz eden ve ordan beynimize tesir eden müthiş bir üslupla kaleme alınan bir başyapıt.
1799da doğup 1837de ölmüştür. Kısa bir ömür ama hızlı bir yaşam. Öyle hızlı ki zamanın çatlak duvarları arasından bize kadar ulaşıyor entrikaları.
Puşkin'in bu güncesindeki satırlarını okurken; bir insanın, ruhuna bir ayna tutup bu karmaşık ve komplike yapıyı olduğu gibi sayfalarına yansıtan bir samimiyet timsalini göreceksiniz. Hayatında olup bitenleri istemeyeceğiniz kadar bir çıplaklıkla anlatan, saf bir cesaretle ve en gerçekçi üslupla hiçbir çekinme ya da utanma olmadan kaleme aldığını düşünün, hele ki bu yazar Puşkin gibi yetenek dolu bir deha olunca, sizce de ortaya bir şaheser çıkması kaçınılmaz değil midir?
Kitabın içeriğinde;
Evlilik üzerine sert eleştirilerde bulunmalar, adet ve görenekleri yerden yere vurmalar, yeniliklere acıkmalar, fanteziler üzerine çırpınmalar, tutku ve heyecanın körelmesinden yakınmalar gibi konuların etrafında ustaca söylenilen sözler dizisini bulacaksınız.
Modern rus edebiyatının kurucusu sayılan Puşkin, Dönemin Hollanda konsolosunun evlatlığı olan ve aynı zamanda baldızıyla evli olan Danthes'in, eşiyle olan münasebetinden dolayı kendisini düelloya çağırmıştır. Bu düelloya defalarca engel olunmak istenmesine rağmen dönmez kararından Puşkin. Düelloda karnından yaralanıp iki gün sonra ölür. Çar 1.Nikola askerleri kasten düellonun gerçekleşeceği yere değil de başka yere göndermiştir.
Tabi rus halkı şoka uğramıştır ayaklanma başlamıştır her tarafta. Ama olan olmuştur, Puşkin yoktur artık. Herneyse bu acı, seneler önce yaşanmış ve bitmiştir biz tekrar duygulansak da ne fayda.
İnsanların kompleks bir yapılarının olduğunu söylememe gerek yok ama bu karmaşık yapıyı olduğu gibi anlatan, hiçbir ahlaki yaptırımdan kaçınmayan, çevredeki insanları da aynı gerçeklikle yansıtan bir başka kitabın var olabileceğini zannetmiyorum.
Puşkin'in bu kadar pervasız davranmasının sebebi ölümünün git gide yaklaştığını hissetmesinden kaynaklanıyor.
Danthes ile düelloya girişmeden önce yazmıştır bu kitabı ve çevresindeki insanlara zarar gelmemesi için (eğer ölümü gerçekleşirse!) en az 100 sene sonra yayımlanmasını istemiştir. Nitekim bu isteği de gerçekleşmiştir. Kitap tam 153 sene sonra 1990da Amerika'da yayımlanmıştır ve büyük yankı uyandırmıştır. Bir kesim, bu kitabın ona ait olmadığını iddia etmiştir. Ortaya tartışmalar çıkması ve iki zıt kutubun cereyan etmesiyle, kitap incelemeye alınmıştır. Puşkin'in yazılarıyla karşılaştırılıp bu kitabın ona ait olduğu fikrinin baskın çıkmasıyla tartışmalar sona ermiştir.
Bu kitabın sevmediğim tarafı ise pornografik içeriğinin olması ve çokça vajinadan bahsetmesiydi. Öyle ki vajinanın kendi tapınağı olduğunu bile söylüyordu Psikopat Puşkin.d
Ölümü koklayan adamın alıntısıyla kapatmak istiyorum incelemeyi:
"Bu satırları yazarken elime bakıyor ve onu ölü iskeletimin bir parçası ve toprağın altında gömülmüş olarak gözümün önüne getirmeye çalışıyorum."
İyi Okumalar.
Okuyacaklarıma Ekle
© 2022 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.19.58