Hakkında
Faik Ökte, 1902 yılında Diyarbakır’da doğmuş, ilköğrenimini ve lise eğitimini burada tamamladıktan sonra Ankara’da sonraları Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi olarak bilinecek Mektebi Mülkiye’yi bitirerek maliye memuru olarak profesyonel hayatına başlamıştır. Müfettişliğe kadar yükselen Ökte 1944 yılında İstanbul Defterdarı görevine getirilmiştir. Bu görev, Baş Müfettiş olarak görev aldığı ve uygulamasında büyük emekleri olan Varlık Vergisi’nin akabinde kendisine gelmiştir. Varlık Vergisi’nin uygulaması sırasında kaleme almaya başladığı ve 1947 yılında tamamladığını söylediği “Varlık Vergisi Faciası” isimli kitabını, 1951 yılında yayınlayarak bir hayli sansasyon yaratan Ökte, kitabında bir yandan günah çıkartırken bir yandan da yaşananları tüm gerçekliği ve çıplaklığı ile açıklamaktadır.
Doğum:
Diyarbakır, 1902
Okurlar
1 okur beğendi.
17 okur okudu.
18 okur okuyacak.
Sözler ve Alıntılar
Eşya fiatlarının her gün bir az daha yükseldiği, hizmet erbabının her gün bir az daha sefalete gömülmiye başladığı bu günlerde, hizmet erbabından Varlık Vergisi istenemezdi. Bunun için Adalanın getirdiği habere inanmamış, şaka yapıyor sanmıştık. Hakikatte işin şakaya tahammülü yoktu. Adalan hizmet erbabından alınacak vergiye ait nisbet cetvelini hamilen geliyordu. Merkez bize bir kısım hizmet erbabının vergiden istisnası salâhiyetini de veriyordu. Uzun uzun düşündükten sonra Adalanla M grubu müstahdemlerinin toptan istisnasına karar verdik. Zararın neresinden dönülse kârdı. Teklifimizi merkez derhal kabul etti; zamana ve zemine uygundu. Bu suretle yalnız G. Hizmet erbabı ve seyyarlarına vergi tarh edecektik...
M= müslümanlar G= gayrimüslimlerKitabı okudu
Hayatta hiçbir şeye güvenilmemesini öğrenmek... Böyle yaşanır mı?
"Bu faslın muhtevasını teşkil eden vukuatı bütün hatları ve renkleriyle kağıda aksettirmek için dahi bir yazara ihtiyaç vardır. Ancak bu çapta bir kalem, yıllardır, gözü yaş görmeyen erkeklerin hıçkırıklarını, evsiz yurtsuz kalan kadın ve çocukların feryatlarını aksettirebilir. Ancak o kalem uzun seneler boyunca damla damla biriken servetlerin bir kasırga darbesiyle savrulduğunu, varını yoğunu vergiye yatırdıktan sonra çocuklarını sokakta bırakıp darağacını omuzlayan, Aşkale'nin yolunu tutan bahtsızların bakışlarındaki ıstırabı belirtebilir...
O günlerde altın buzağıya tapanlarla yarı aç yarı tok bir kitle arasında amansız bir mücadele geçmiştir. Vermek istemeyenle mutlak almak isteyenin bu amansız mücadelesi, insan zekasının yarattığı şaheser hile ve düzenlerle doludur. Bu devre kamil olanlara hayatta hiçbir şeye güvenilmemesini öğretecek nice ibret lavhaları kaydeder."
Sayfa 143Kitabı okudu
Devlet kendi vatandaşını müslim-gayrimüslim diye ayırırsa...
"Tahakkukun başında bu durumu olduğu gibi merkeze intikal ettirerek acizimizi anlattık ve her mükellefe tabiiyeti için ayrı ayrı müracaatla hüviyet soramayacağımızı bildirdik. Bize müspet, menfi bir cevap veremediler. Tarhiyatın ilanını takiben ecnebi meselesi gün gün belirdi, kristalize bir hal aldı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun kara günlerini hatırlatan bir mesele oldu. İşin esasından bozuk olması, nihayet teşkilatsızlık, kayıtsızlık yüzünden hadis olan durumu önlemek elimizden gelmedi. Tahakkuk için verilen 15 gün içinde başka bir şey yapmamıza fiilen imkan yoktu. Bile bile bu badireye sürüklendik; arkamızdan devleti de sürükledik."
Sayfa 82Kitabı okudu
Almanların 4.241 milyon liralık vergileri 3.241 milyona indirildiği halde, İngilizlerin 6.447 milyonları 2.828 e indirilmiştir. Bu hal o devirde kendimizi müttefiklere yakın hissettiğimizdendir.
Vergi miktarı, mükellef adedi ne olursa olsun, Amerikalılar varlık vergisi vermemişlerdir.
Sovyet tebaasının kendi rızalariyle ödedikleri vergi kısmı muaddel vergi addedilmiş, haklarında takibat yapılmamıştır.
Ecnebi vergileri üzerinde kaydedeceğim bir müşahede de Sefaret ve Konsolosluk erkânının tebaalarının himayesi bahsinde gösterdikleri hassasiyettir. Varlık vergisinin devamı müddetince Yunan Konsolosu her gün Kırdarı ziyaret etmiş, Yunanlıları korumaya çalışmıştır. Verginin devamınca Kırdar Konsolosların tazyiki altında ezilmiştir. Konsolos yardımcıları benimle, hattâ şube şefleriyle, dostluk kurup tebaalarını himayeye çabaladılar.
Adalet herkese lazım...
"Aslında M (müslim) grubu vergileri gayet hafifti; hatta bir kısım mükellefler kendilerine neden bu kadar az vergi tarh edilmiş olduğuna hayret etmişlerdi. Verginin ilanı günü sevincinden kurban kesen M mükellefler vardır."
Sayfa 129Kitabı okudu
İletiler
Henüz kayıt yok
Yorumlar ve İncelemeler
