Hakkında
İskender Fahrettin Sertelli, edebiyatımızın en üretken yazarları arasında yer almasına ve döneminde de edebiyat çevreleriyle iç içe ve tanına bir yazar olmasına rağmen hayatı hakkında bilgimiz sınırlıdır. Yapılan araştırmalar sonucunda 1892 yılında İstanbul’da doğduğu tespit edilmiştir. Babasının adı Ali Ramiz Bey ve annesinin adı Fahire Hanım’dır. Sertelli’nin babası muhalif davranışları sebebiyle Akka’ya sürülmüştür. Bu sürgün sebebiyle de Beyrut’ta Amerikan Koleji’nde eğitim hayatına devam etmiştir. Bu bilgiyi Kitap ve Kitapçılık dergisinde Hikmet Münir Ebcioğlu ile yaptığı röportajından öğreniyoruz.
İlk yazısı, 16 Kanunisani 1327 (29 Ocak 1912) tarihli Musavver Erganın dergisinin yedinci sayısında yayımlanan “Kanlı Sahifelerden: Julia Wedwort” adlı makalesidir. Bir sene sonrasında okul çocuklarına yönelik Mektebli isimli dergide başmuharirlik yapmıştır.
1922 yılında C.N.F. takma adıyla Peyam-ı Sabah gazetesinde bir İngiliz gezginin Mütareke yıllarındaki İstanbul izlenimlerini tercüme eder.
Sertelli’nin 1920’li yıllarda sahneye konmuş ancak kitaplaşmamış oyunları da vardır:
Paris’te Bir Türk Kızı (Trajedi),
Frengililer (Dram),
Siyah Gölgeler (Tarihi Oyun),
Dora (Komedi),
Anadolu Yıldızı (Operet),
Kadınsız Dünya (Dram),
Uyanan Kim? (Komedi),
Siyah Elmas (Komedi).
1928’te üç ayrı polisiye seri yaratmıştır:
İstanbul’un Arsen Lupen’i Elegeçmez Kadri,
Türk Polis Hafiyesi Yılmaz ve
Şeytan Hadiye
yazarın harf devriminden önce yayımladığı ve Behlül Dânâ müstearıyla yazdığı polisiye serileridir.
29 Mayıs 1943 yılında İstanbul’da vefat eden yazar, kısa hayatı içerisine kırk üç tanesi basılmış elli yedi tanesi de gazetelerde tefrika olarak kalmış yüz eser kaleme almıştır.
Yazar, Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından İstanbul Feriköy’de aile mezarlığına defnedilmiştir.
Kaynakça:
[1] Büyükarman, Didem Ardalı. “Didem Ardalı Büyükarman ile İskender Fahrettin Sertelli ve Şeytan Hadiye Serisi Üzerine”. Açık Radyo (3 Mayıs 2018), open.spotify.com/episode/3Kj6Phs... , (07.06. 2022)
[2] Didem Ardalı Büyükarman, “İskender Fahrettin Sertelli”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/isk..., (08.06.2022)
[3] Ayrıntılı bilgi için bkn. Erol Üyepazarcı, Korkmayınız Mister Sherlock Holmes!, Türkiye’de Polisiye Romanın 125 Yıllık Öyküsü (1881-2006), c.1 (İstanbul: Oğlak Yayınları, 2008)
Hazırlayan:
Kader Kayhan, Yıldız Teknik Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü.
İskender Fahrettin Sertelli’nin Eserleri
Roman:
Abdülhamit ve Afrodit
Afrika’da Deniz Altında İnsanlar (Çeviri)
Amerika’ya Kaçırılan Türk Kızı
Asya’dan Bir Güneş Doğuyor
Avcı Mehmet
Barbaros
Beşinci Kola Karşı Altıncı Kol (Çocuk Romanı)
Bin Bir Direk Cinayeti
Bir Deli Kızın Hatıra Defteri
Bizans’ın Son Günleri
Casus Mektebi: Mis Nora Davisîn Sergüzeştleri
Çanakkale’de Küçük Ahmet’in Kahramanlığı
Deliler Saltanatı
İkbal Kütüphanesi
Denizin Hücumu (Çeviri)
Evlat Sevgisi Aşkı Yendi
Harp Zenginin Kızı ve Kasa Hırsızları
Hint Fakirinin Esrarı (Çeviri)
Hint Yıldızı
İngiliz Casusu Lawrens İstanbul’da
İstanbul’u Nasıl Aldık?
Kaptan Scott’un Sergüzeşti (Çeviri)
Karakurum’dan Tuna’ya Türk Akını
Kemancının Kızı
Kubilay Han’ın Akınları
Kutuplarda Bir Türk Kızı
Meçhul Adalarda Seyahat (Çeviri)
Öldüren Kadın
Pınar Başında Ölen Kız
Prensesin Gerdanlığını Kim Çaldı?
Sakın Beni Okuma!
Sokak Çocukları
Sudan Vahşileri Arasında (Çeviri)
Sümer Kızı
Tahtları Deviren Çocuk
Tanrının Oğlu
Tarihin Çocukları
Tayyare ile Devrialem Seyahati (Çeviri)
Telli Haseki
Temuçin ve Oğulları
Transatlantik Kundakçısı
Üç Çiçek Bir Böcek: Evlat Sevgisi mi Galip Aşk mı?
Yataklı Vagonlar Mabudesi (Çeviri)
Yılmaz Haydutlar Peşinde
Yirmi Beş Kocalı Kadın
Gazetelerde Tefrika Olarak Neşredilen Romanları:
66 Numaralı Casus
Abdülhamid Devrinde Saray Entrikaları
Akdeniz’de Türk Akıncıları
Aşık Garip
Aşk Dilencileri (Çeviri)
Bar Çiçekleri
Bayrağımı Nasıl Kurtardım?
Ben Kimin Metresiyim?
Bir Casusun Gizli Defteri
Çılgınlar Kulübü
Dalkavuklar Saltanatı
Dara ve İskender
Dişi Korsan
Endülüs’te Kemal Reis
Esir Pazarında Satılık Kadınlar
Filipin Adalarında Casuslar Düellosu (Çeviri)
Gökyüzünde Aşk Yarışları
Hırsız Kim?
2İstanbul’da Neler Gördüm (Çeviri)
İngilizlere Parmak Isırtan Casus: Yokohama (Çeviri)
İslam Tarihinde Türk Kahramanları
Kaptan Paşa Geliyor
Kara Yelkenli Kadırga
Kemal Reis’in İspanya Dönüşü
Koca Yusuf
Tuna Yıldızı
Koca Yusuf Amerika’da
Konuşan Mumyalar
Korsan Adalarında Murat Reis
Kubilay Han
Leyla ile Mecnun
Mehmetçik Geçiyor
Mukaddes Uçurum
Nazikter Kalfanın Hatıraları (Çeviri)
Nil Çocukları
Onu Ben Boğdum
Orduları Durduran Kadın
Plaj Bülbülleri
Sahte Prenses
Sanghay Batakhaneleri
Seba Melikesi Belkıs
Semiramis
Singapur Korsanları
Siyah Laleler
Şark Rumeli Bulgaristan’a Nasıl Geçti?
Taçları Çiğneyen Hükümdar
Tahir ile Zühre
Tanrının Oğlu
Turakina
Türkan Hatun
Yedikule Zindanlarında
Tefrika Halinde Neşredildiği Halde Bilgilerine Ulaşılamayan Romanları:
Abdülhamid ve Gözdeleri
Amerika’da Bir Japon Casusu
Aydın Reis
Bayezid ve Timurlenk
Bilge
Çölde Bir Türk Çocuğu
Dişi Kartal
Entellicens Servisin İçyüzü
Ferhat ile Şirin
Firavunun Kızı
Halifenin Sarayında Bir İspanyol Güzeli
Hançerli Kadın
Hep Kadın Yüzünden
Kaptan Paşanın Gözdeleri
Karadeniz Korsanları
Konuşan Kadavra
Kudüs Kızları
Murat Reis’in Çocukluk Hatıraları
Sümer Yıldızı
Topkapı Sarayında Casus Lukreçya
Tuna Boylarında Türkler
Venedik Zindanlarında
Yolunu Şaşıran Kadın
Zamora: Bizans Sarayının Rasputini
Hikaye:
Cennetten Gelen Kitap
Çocuklara Küçük Hikâyeler
Bir Türk Polisinin Amerika’daki Sergüzeştleri
Şeytan Hadiye’nin İngiltere’de Sergüzeştleri
İstanbul’un Arsen Lüpen’i Ele Geçmez Kadri’nin Sergüzeştleri
Unvan:
Yazar, Çevirmen
Doğum:
İstanbul, Türkiye, 1892
Ölüm:
İstanbul, Türkiye, 29 Mayıs 1943
Okurlar
11 okur beğendi.
207 okur okudu.
3 okur okuyor.
135 okur okuyacak.
8 okur yarım bıraktı.
Kitaplar
1453
8/10
Fizyonomi
7.4/10
Makineli Kafanın Hikayesi
7.6/10
Deliler Saltanatı
6.6/10
Abdülhamit ve Afrodit
2.6/10
Elegeçmez Kadri’nin Sergüzeştl...
9.6/10
Şeytan Hadiye
8/10
Sümer Kızı
7/10
Bizans'ın Son Günleri
10/10
Telli Haseki Hümaşah Sultan
0/10
Yirmi Beş Kocalı Kadın
10/10
İstanbul'u Nasıl Aldık?
0/10
Fizyonomi
0/10
Temuçin ve Oğulları
0/10
Kutuplarda Bir Türk Kızı
0/10
Pınarbaşı'nda Ölen Kız
0/10
Sakın Beni Okuma
0/10
Atatürk Bizi Nasıl Kurtardı?
0/10
Hint Yıldızı
0/10
Sokak Çocukları
0/10
İngiliz Casusu Thomas Edward L...
0/10
Kubilay Han'ın Akınları
0/10
Bir Türk Polisinin Amerika'da ...
0/10
Amerika’ya Kaçırılan Türk Kızı
0/10
Barbaros
0/10
Koca Yusuf
9/10
Asya'dan Bir Güneş Doğuyor
0/10
Çevirdiği Kitaplar
Sözler ve Alıntılar
İnsanlık ile hayvanlık arasındaki farkları düşünürsek bu gibi facialar karşısında insanlığın henüz çok ilkel bir terbiye merhalesini bile geçmemiş olduğunu görmez miyiz ?
'Şairin yuvası kadının göğsüdür.'
Sayfa 16Kitabı okudu
Dudakları güldüğü esnada bakışları durgun duran insanlar hem ketum, hem ikiyüzlü olurlar.
'İnsanların zekası, karaları denize ve denizleri karaya dönüştürmeye yeter.'
Fatih Sultan Mehmet
Sayfa 199Kitabı okudu
İletiler
- Hazret, ölen çocuğumun kabrinin üstüne ne yazayım?
- Şunu yaz: Dün altımda olan çimenler, bugün üstümde yeşerdi. Toprak ameller hariç her şeyin üstünü örter.
İskender Fahrettin Sertelli / Behlül Dânâ
Sahibi olanlara ihtiyacım yoktur.
İskender Fahrettin Sertelli / Behlül Dânâ
"Mezar taşıma şöyle yazın, dün ayaklarımın altında olan çimenler bugün üstümde bitecek. Toprak günah hariç herşeyi örter."
İskender Fahrettin Sertelli / Behlül Dânâ
Yorumlar ve İncelemeler
