Namık Kemal'in 1873 yılında Vatan ismini verdiği fakat uygulanan sansürler nedeniyle olayın geçtiği Silistre adıyla oynanan, günümüzde ise Vatan yahut Silistre adıyla bilinen kitap. Aynı zaman da Batılı anlamda yazılan ilk tiyatro eseri kabul edilir.
Kitapta İslâm Bey ile Zekiye'nin aşkı etrafında gelişen bir olay var. İlk sayfalar Stefan Zweig'in Mecburiyet kitabına benziyor, sadece bu kitapta savaşa gitmeye gönüllü bir İslâm Bey var. Savaşa gitmeli çünkü Silistre demek Tuna demek, Tuna nehri demek tüm Osmanlı demek (Hatt-ı Müdafaa).
İslâm Bey'in gidişine dayanamayan Zekiye de kılık değiştirip gönüllü asker olarak peşinden gider ve olaylar gelişir..
Eserde "Vatan her şeydir, Vatansız insan bir hiçtir" inancı işlenmiş. Buna rağmen sansüre uğramıştır. Hem ismi sansürlenmiştir hem de eser sonrasında gelişen olaylar neticesinde Namık Kemal Magosa kalesine kalebend olarak gönderilmiştir.
Açıkçası ilk tiyatro eserlerinden olması tiyatro açısından güzel bir olay ama her zamanki gibi yüzeysel bir başlangıç. Pek sevemedim ama dönemine göre incelendiğinde gerçekten döneme ışık tutan bir eser olmuş. Aşk olayı fazla abartılmış ve bazen vatan sevgisinin üzerine hayli hayli geçmiş. Cephane patlatma olayı gereksiz ve fazla zorlanmış geldi. Genel itibariyle iyiydi yani ilkin günahı olmaz.