Şeyh Said İsyanı
Şeyh Said, elde ettiği başarıların da sağladığı moral destekle Mart ayının ilk günlerinde, Diyarbakır’ın kuşatılması emrini verdi.Sabaha kadar süren çatışmalar sonucunda bekledikleri başarıyı elde edemeyen isyancılar, Şeyh Said’den gelen emir uyarınca kuşatmayı kaldırarak geri çekildiler.
Elazığ ve Diyarbakır taraflarından gelen askeri birlikler Ergani’de birleşip Şeyh Said’in karargâhının bulunduğu Hani’ye 31 Mart günü bir harekât düzenleyerek burayı da ele geçirdiler.Sırasıyla Silvan, Palu, Piran, Lice geri alınırken tenkil harekâtı bütün hızıyla sürmekteydi.
İsyanın ileri gelenlerinin yakalanması veya teslim olmasıyla birlikte iyice denetimden çıkan ve dağılan isyancıların tamamen ortadan kaldırılması ve temizlenmesi amacıyla sürdürülen bu harekât, 31 Mayıs 1925 tarihine kadar sürdürüldü.
Sayfa 70Kitabı okudu
Lozan'ın bu maddeleri ne yazık ki başından itibaren uygulanmadı ama Kürtçe konuşmanın cezalandırılması fikri 13 Şu bat 1925'e patlak veren Şeyh Said İsyanı'ndan sonra ortaya çıktı.
İsyanla büyük bir telaş içine giren Kemalist kadroların 'Kürt Meselesi'ni halletmek için yürürlüğe koydukları ve yakın tarihe kadar devletin Kürt politikasının ana
Şark Islahat Planı, Madde 14Kitabı okudu
Ahmet Emin Yalman
Sabataycı bir aileden geliyor. Aile Yakubi. Mütareke döneminde amerikancılığı savunuyor, Milli Mücadele'yi eleştiriyor, 1925 Şeyh Said İsyanı sonrası çıkan Takriri Sükun yasasıyla Vatan kapanıyor, Yalman'ın 10 yıl gazetecilik yapması yasaklanıyor.
1933'te Cumhuriyet'in 10. yıl genel affıyla bizzat Atatürk tarafından affediliyor. Ahmet Emin'in babası Osman Tevfik Yalman, Atatürk'ün Selanik Rüştiyesi'nden “Hüsnü Hat” hocasıdır.
6-7 Eylül 1955 olayları sırasında AA Selanik muhabiri olan Sara Korle, Protokol Umum Müdürü Sinan Korle ile evli. Sinan Korle de Kıbrıs Türktür Derneği kurucularından Ahmet Emin Yalman'ın eşi Rezzan Korle'nin kardeşidir.
Ahmet Emin Yalman'ın yeğeni Ali Yalman ise TESEV'in 283 No.lu kurucusudur...
Dersim İsyanı kronolojisi
Haziran 1925
İsyan dalgası Şeyh Said ile başladı bu İsyan kanlı bir şekilde bastırıldı Şeyh Said İstiklal Mahkemesi'nde yargılandı ve idam edildi devlet artık bu bölgeye hep şüphe ile bakmaya başladı.
Ocak 1936
Geniş yetkilerle donatılan General Abdullah Alpdoğan bölgeye gönderildi Dersim Elazığ ve Bingöl illerinde sıkıyönetim ilan edildi. Yaptığı ilk iş Kışla inşa etmek oldu.
Ocak 1937
Seyit Rıza oğlu İbrahim'i akdoğan'a göndererek kanın durdurulmasını istedi. İbrahim, dönüşte Alpdoğan'ın emriyle öldürüldü. Seyid Rıza 100 kişilik silahlı gücüyle bir karakolu bastı.
Nisan 1937
Askeri harekât resmen başladı. Bölgeye halkı teslim olmaya çağıran bildiri atıldı. Bildiride, "Teslim olun. Yoksa Cumhuriyet'in kahredici orduları tarafından mahvedileceksiniz" deniliyordu.
Eylül 1937
Çok kan döküldüğünü gören Seyit Rıza, teslim olmaya giderken 12 Eylül 1937'de adamları ile beraber tutuklandı sonra da idam edildi.
Haziran 1938
Yeni bir askeri harekat daha başlatıldı. Oldukça kanlı olan bu harekatta resmi rakamlara göre 13 bin kişi öldü. Tarihçilere göre ise 3 yılda ölen dersimlilerin sayısı 50 bine yakındı.
Sayfa 216Kitabı okudu
