"Elâgöz Mehmet Efendi... " diye düşündü. "Hâlâ şu adamın kim olduğunu öğreneceğim!.." Eyüp'te bir Camii daha vardı ve türbesi oradaydı.
Sayfa 21 - Dergâh yayınları
Dilin iradesini başta akl eder tedbîr
Ki tercümân-ı lisandır anı eden takrîr
Sayfa 195 - ŞinasiKitabı okuyor
“Sevginin, merhametin eşiğini atlayanlar, ıstırabın gömleğini de kendiliğinden giyinirler. “
Ne demek istemişti?Niçin sormamıştım?
Düşünüyorum, çünkü açım.
Sayfa 269
Belki de şahsiyet dediğimiz şey bu, yani hafızanın ambarındaki maskelerin zenginliği ve tesadüfü, onların birbiriyle yaptığı terkiplerin bizi benimsemesidir.
Sayfa 54
Sadece tiksiniyordum. İnsandan tiksiniyordum, tabiattan tiksiniyordum, eşyadan tiksiniyordum. Dışarıda lapa lapa yağmaya başlayan kardan tiksiniyordum.
Varlığın türlü yüzlerinden tiksiniyordum.
Her şey bana gülünç, budalaca ve iğrenç geliyordu.
Sayfa 252
Artık hayata eski emniyetim kalmamıştı. Onu, kendi içimde yeşeren, çiçek açan, meyve veren bir şey gibi değil, ister istemez savletine maruz kaldığımız bir zulüm gibi görmeğe başlamıştım.
Etrafımda, bilerek, bilmeyerek, herkes birbirine karşı bu zulmü işliyordu. Bu nasıl oluyordu?
Nasıl tahammül ediyorlardı?
Savlet: şiddetli saldırı
Sayfa 220
Lüzumsuz hiçbir şeyin peşinde koşmadım. Hiçbir ihtirasın peşinde beyhude yere emek sarf etmedim. Hiçbir zaman sınıfımızın birincisi veya ikincisi, hatta yirmincisi olmak istemedim.
Sayfa 23Kitabı okuyor
"Sizler, arkasından ağlamak için seversiniz!"
Bu bir serzeniş miydi? Yoksa benim şahsımla hiçbir alâkası olmayan bir şikâyet miydi? Belki de saf sezişinde, gelecek hayatının bütün tezatlarını yüklenen bir itiraftı. Onu söylerken etrafında bulunanların hayat karşısındaki cesaretsizliğini mi, yoksa kendisinde yakaladığı bir zaafı, talihimizi içten idare eden o gizli meyillerden birini mi kastetmişti?
Sayfa 217
İnsan yaradılışı tam bir eşitliğe razı olamaz. Ufak tefek imtiyazların teşvikine de muhtaçtır. Diyebilirim ki, bizzat iyilik dahi, ancak ceza görmesi ve ayıplanması icap eden bir kötülüğün bulunmasıyla kabildir.
Sayfa 18Kitabı okuyor
İnsan neyi anlatabilir? İnsan insana, insanlara hangi derdini anlatabilir? Yıldızlar birbiriyle konuşabilir, insan insanla konuşamaz.
Sayfa 112Kitabı okuyor
– Bütün fecaat, insanın, insanla karşılaşa karşılaşa, en sonunda kendisini tanımayacak hâle gelmesi...
- Fikirler de öyledir: Hayatla karşılaşa karşılaşa tanınmaz hâle gelir. Düşünce cesurdur; ve kendisine karşı koyabilecek başka bir kuvvet bulunmamak felâketine maruzdur. Bir düşünceyi ne tahdit eder? Hiç. Fakat icra mevkiine koy, bakın ne hâle girer. Her an değişir ve bir evvelki hâlini tutmaz. Büyük ihtilâllerin tarihi budur. Dünyada Fransa İhtilâli kadar büyük ve güzel epope azdır. Yirmi, otuz sene içinde beşeriyet, iki bin yıl kendisini idare edecek düsturların hepsini bulmuştur. Fakat başladığı zaman, neticenin sadece bir burjuvazi hâkimiyeti ile biteceğini kim bilirdi.
ebedî bir vazgeçtimde
her şeyden uzaklaşarak zihnî bir şehvet içinde yaşayan, aşkı da, cinsiyeti de küçük, iğrenç,
insandan ayrı itiyatlar hâline getiren
her yaşta insan, sadece ıstıraplarıyla, kendilerini yakalayan alakasızlık veya dört taraflarını saran ihtiyaçlarla öbürleriyle birleşiyordu.
Sayfa 183
– Fakat her ihtilâl böyle değil ki? Meselâ bizimki?
- Bizimki de başka türlü. Tabiî şekilde ihtilâl, halkın veya hayatin, devleti geride bırakmasıyla olur. Bizde ise hayat ve halk, yani asıl kütle, devlete yetişmek mecburiyetinde. Hatta, çok defa münevver ve devlet adamı bile... Düşüncenin evvelden hazırlanmış yolunda yürümek! En aşağı 1839'dan beri bu böyle... Onun için hayatımız o kadar yorucu oluyor. Kaldı ki, üzerimizde asırlardan gelen büyük bir terbiye de var. Her şeyi bozan, bizi adeta mahkûm eden bir itiyat... Çabuk vazgeçiyoruz. Müslüman şarkın en büyük hususiyeti budur. Şark vazgeçer. Sade güçlüğün karşısında değil, zamanın, tabiî zamanın karşısında vazgeçer.
Kendi hayatında vehmettiğin şeyleri onlara taşıyordun! Kendileri için değil, kendi hayatında ve kendin için seviyordun. Eğer seçtiğin devrin meselelerinde arasaydın o zaman her şey değişirdi. Halbuki sen tek bir insanın etrafında dünyayı toplamağa çalıştın.