Arka dümenin icadı ve yelken sistemindeki iyileştirmeler olmasaydı Ko
lomb Amerika'ya ulaşamazdı. Dolayısıyla yeniçağın başlangıcına ve gele
neksel olarak ortaçağın kapanmasına yol açan olay ortaçağda gerçekleşti.
Tarihçiler 1000 yılından sonra gerçekleşen bu teknik yeniliklerden "ilk
endüstri devrimi" şeklinde söz ederler. Bu gerçekten de zanaatkârlık ala
nında ve karanlık çağlar efsanesini yıkacak türden bir devrimdi. Nitekim
1000 yılından sonra büyük katedrallerin yükseldiği kentsel merkezler giderek gelişir, erken ortaçağın başlıca özelliği olan, din adamları, savaş
çılar ve çiftçilerden oluşan geleneksel toplum yapısının yerini kendini
zanaatkârlığa ve ticarete veren bir kent burjuvazisi alır.
"Gerçekte, Ortaçağ insanı sanıldığı kadar dindar değildi. Kaldı ki sonraki dönem humanistleri genel olarak Hıristiyanlığa derinden ve içtenlikle bağlıydılar."
Tarihin en trajik yanlarından biri, yarattıkları teknoloji sayesinde geçmişe göre daha rahat bir yaşam beklentisi içindeyken, bunun tersine, çöküntüye uğrayan toplumların bu teknolojiden yakınır duruma gelmesidir.
Ortaçağ değirmeninin yeri çok değerli olduğundan ticari korumaya alınmıştı. Bir değirmen sahibi kendisininkine zarar verecek yeni bir değirmenin kurulmasını önleme hakkına sahipti. Tersine bir durumda zarar-ziyan tazminatı almaya hak kazanırdı. Ta 19. yüzyıla dek yürürlükte kalem bir uygulamaydı bu.