"Mazide özlenen şeyler bizim bugünkü hayatta mahrum kaldığımız kıymetlerdir. Mazinin hangi devrinde o kıymetler en yüksek mevkide ise o devre hasret çekiyoruz."
Millet ve milliyetçilik
Bu kitabın amacı, bilimin, millet ve milliyetçilik hakkında söylediklerini uzman olmayanların da anlayacağı bir dille açıklamaktadır.
Sonuçta bilimin, yani millet ve milliyetçilik le ilgilenen sosyoloji ve siyaset bilimlerinin, aslında bu konularda bir değil, bir çok şey soylediğini göreceğiz. Bilimler çok şey söylemekte, farklı şeyler soylemektedir ama bunları senteze götürmek, her bir teori içindeki kısmı doğruları alıp gerçeğe her birinin yaklaştığından daha çok yaklaşmak, böylece onların her birinin ayrı ayrı gördüğünden daha berrak bir manzara görmek mümkündür.
Bu kitapta dünya fikir çevrelerinin ve bilhassa konuyla birinci derecede ilgili bilim dalı olan sosyolojinin, millet ve milliyetçilik konusundaki düşüncelerini, tespitlerini, teorilerini bulacaksınız ve Türkiye atmosferinde yaşadığınız için muhtemelen şaşıracaksınız. Çok mümkündür ki siz de burada okuyacağınız bulguları aklınızdan geçiriyordunuz ama bilime uygun mudur? dünyanın genel fikir gidişine uygun mudur? uluslararası hukuka ters olmasın tereddütleri içindeydiniz.
Öyle zannediyorum ki çağdaş millet ve milliyet teorileriyle karşılaşınca, havası pislenmiş bir odada saatlerce kaldıktan sonra birdenbire açılan bir pencerenin verdiği ferahlığı hissedeceksiniz. Rahmetli Erol Güngör'ün dediği gibi, gerçekler ancak sahtekâr ve geri zekalıları korkutur. Bırakınız korksunlar!
Necip Fazıl'a ben yetişemedim, vefat ettiğinde sene 1983'tü, ben ortaokuldaydım. Cemil Meriç, Erol Güngör, Kemal Tahir, Nurettin Topçu, Ali Fuat Başgil, Fuat Köprülü, Attila İlhan gibi şahsiyetlerin sohbetlerinde bulunmayı isterdim.
- "Ahlâk her şeyden önce bir öğrenme hadisesidir, yani insanda bir takım psikolojik mekanizmaların faaliyetleri sonunda kazanılan davranış şemalarından ibarettir..."