O bitmeyecek gibi geçen üç gecenin birinde, ( Mustafa Kemal Paşa'nın Bandırma Vapuru ile Samsuna gidişi sırası) Paşa'nın 1918'in bir kış akşamında Adana'da, Alman mareşali Liman von Sanders'in sorularına verdiği cevapları hatırlamış olması çok mümkündür.
"Ordunuz yok." diyen Mareşal'e; "Kurulur !" demişti.
Ama Liman von Sanders "Paranız yok" diye üstelemişti.
Mustafa Kemal "Bulunur !" diye yanıtlamıştı.
Bu cevaplar karşısında şaşıran Alman Mareşali, "Ama düşman çok" demişti.
Mustafa Kemal Paşa o çakmak çakmak yanan gök mavisi gözlerini mareşalin çok madalyalı üniforması üzerinde gezdirdikten sonra tarihi cevabını vermişti " Yenilir ! "
Evet ama bu ordu nasıl kurulacak ?
Para nasıl bulunacak ?
Düşman nasıl yenilecek ?
Anadolu'da "Yoktan var etmek" diye bir söz vardır. Mustafa Kemal Paşa yoktan var edecekti. Kendine ve halkına inanan bir lider bu mucizeyi gerçekleştirebilirdi.
Amasya panayırında kendisini coşkuyla alkışlayan halkı göstererek, hemen yanı başındaki gazeteciye söyledikleri, geleceğe ışık tutan ve neyi kimle yapacağının işaretini veren sözlerdir;
"Bak birader, böyle bir milletten nasıl ayrılırsın ? bu eski püskü içindeki perişan gördüğün insanlar yok mu ? Onlarda öyle yürek, öyle cevher vardır ki, olmaz şey. Çanakkale'yi kurtaran bunlardır. Kafkas'ta, Galiçya'da, şurada burada aslan gibi çarpışan, mahrumiyete aldırmayan bunlardır." (4)
(4-) Anadolu İhtilali, Sabahattin Selek, 1. Cilt, Sayfa 198