Türk tarihinde, Göktürklerden Osmanlı'ya kadar her zaman başbakanlık var olmuştur. Hem de çok güçlü, büyük devlet adamı olarak ve padişahın adı bile bilinmezken, unutulmaz olan başbakanlar, başvezirler, sadrazamlar vardır. Birçokları hanedan haline gelmiştir. Göktürkler deyince akla Tonyukuk gelir. Kültigin kadar, "Bilge" lakaplı, Vezir Tonyukuk da anılır. Tarihin gördüğü en büyük sultanlardan biri olan Kanuni Sultan Süleyman'ın yanında Sokullu Mehmet Paşa vardır. Osmanlı'nın kuruluşunda Çandarlı hanedanı vardır başbakanlık makamında. Selçuklu'da Sultan Alparslan, Sultan Sancar ve Melikşah kadar Nizamülmülk bilinir. Hangi padişahın tahtta olduğunu hatırlamazsınız bile ama Köprülü Mehmet Paşa'yı mutlaka bilirsiniz. Şimdi getirilen tarif, Türk tarihine uymamaktadır.
184 syf.
10/10 puan verdi
Tonyukuk han kudretli Gök-Türk Hâkânı Bilge Kağan'ın kendisine; Türklerin de artık yerleşik düzene geçmeleri büyük şehir ve kasabalar kurmaları gerektiğini teklif edince bu emektar Vezir, ona Türklerin bu özelliğini dile getirmiş ve aynen şöyle demiştir;
“Bu olmaz. Çünkü Türklerin sayıları az, Çinlilerin ise çok fazladır. Buna rağmen biz çinlilere karşı hep muzaffer olduk. Bız göçebe savaşcı bir milletiz. Kendimizi güçlü hissettiğimizde zaman, devamlı akınlar Yapıyor, zayıf oldugumuz zamanda, dağların vadilerin derinliklerine dalıyor ve kendimizi kurtarıyoruz.”
Sayfa 150Kitabı okudu
Tonyukuk sosyal ve coğrafî sartlari iyi tahlil ediyor
Bilge Kağan'ın Budizm'i kabul etme isteğine bilge vezir Tonyukuk karşı çıkıyor
"Savaşı ve hayvan kesmeyi yasaklayan miskinlik telkin eden bu dini kabulün Türkler için bir felaket olacağını" belirterek engelliyor
Sayfa 5Kitabı okudu
Onun hala hayranı olan Alman ilim adamları bugün bile takdirlerini açıklamak için Tonyukuk'a "Gök Türk İmparatorluğunun Bismarkı demektedirler. İşte, Tonyukuk-Han o zamana kadar üç Gök Türk Hakanına hizmet etmiş olan bu emektar vezir Bilge Kağan'a Budizm'in Türk'ün askerlik ruhu ve milli karakterlerini dumura uğratacağından söz etmiş ve büyük bir basiretle ona aynen şöyle demiştir: "-Bu olmaz. Çünkü Türklerin sayıları az, Çinlilerin ise çok fazladır. Buna rağmen biz Çiniilere karşı hep muzaffer olduk. Biz göçebe savaşçı bir milletiz. Kendimizi güçlü hissettiğimiz zaman devamlı akınlar . yapıyor, ·zayıf olduğumuz zamanda, dağların, vadilerin derinliklerine dalıyor, kurtuluyoruz. Buda ve Tao dinlerine gelince; bu dinler daha çok sulh içinde yaşayan ve sessiz ve uysal kişiler içindir. Savaş yapmak ve güç kazanmak isteyenlere göre değildir''. Böylece onu her nasılsa saplanıp kaldığı bu çok tehlikeli fikirlerden vazgeçirmeye muvaffak olmuştur.
Tonyukuk malûm olduğu veçhile Gök Türkler’in tarihinde maruf bir şahsiyettir. Birkaç Gök Türk hükümdarı zamanında yaşamış olan bu vezir Türkler’in istiklal hareketine iştirak etmiş. Bilge Han zamanına kadar yaşamıştır. Thomsen vezirin yaşadığı devirleri göz önünde tutarak bu yazıtın da 725 yıllarında dikilmiş olması lâzım geldiğini yazmaktadır. Bu yazıt Bilge Han ve Kültegin yazıtının civarında olup Tola ırmağının yukarı taraflarındadır.
