Şefe ve üste sadakat, verilen emirlere uyum, memurun esas görevidir. Max Weber, bu ilkelerin şekillendirildiği idarî yapıyı "geleneksel bürokrasi" olarak tanımlar. "Yasal bürokrasi" ise akılcı hukuk kurallarının meşrulaştırdığı otorite tipine eş düşer. Bu tür bürokratik yapıların en belirgin özelliği, her türlü işlemin yönetmeliklere, yazılı kurallara bağlanmış olmasıdır. Memurlar etkinliklerini, kendilerine yönetmeliklerle tanınan yetki ve sorumluluk esaslarına göre yürütürler. Alt makamlar, üst makamlar tarafından denetlenir. Her memur amirine değil, görevine karşı sadakatle yükümlüdür.
Weber'e göre bürokrasi:
Max Weber'in ( 1864-1920) klasik açıklamasına göre sosyal organizasyonun güvenilir, verimli ve bunların üstünde rasyonel yolu olarak bürokrasi, atama ve terfilerin profesyonel kriterlere dayandığı kurallara bağlı yönetilen davranış, düzenli bir hiyerarşi ve gayrişahsi otorite sistemi gibi özelliklere sahipti.
Yüzyılımız, devlet, iş çevresi ve işçi sendikalarında, hiyerarşik olarak organize edilmiş bürokrasiler çağıdır. Bürokrasi; insanı ve nesneyi bir tutarak yönetir. Belirli ilkeleri izler, özellikle bilanço, sayıya dökme, maksimum randıman, kâr gibi ekonomik ilkeleri; ve görevlerini gerçekte bu ilkelerle programlanmış bir bilgisayar esasıyla yerine getirir. Kişi; sayılaşır, kendini bir nesneye dönüştürür. Ama ortada açıkça işleyen bir otorite olmadığından yeni insan itaate «zorlanmadığından», kişi gönüllü davranıyor olmanın, yalnızca «akılcı» bir otoriteyi izlediğinin yanılsamasını taşır. «Akla uygun olana» kim karşı gelebilir? Bilgi- sayar-bürokrasisine kim itaatsizlik edebilir? İtaat ettiğinin ayırdına bile varamadıktan sonra kim itaatsizlik edebilir ki?
Weber, kişiliğinin tanımlanmasında da kendisini tanıyanları da zorda bırakıyordu. Kimisine göre Weber, ters ve soğuk, kimisine göre kavgacı ve donuk, kimi içinse bastırılmış bir gerilim ve ruhsal ikilem sahibiydi.
Sayfa 10Kitabı okudu
45
Kesinlikle, zora dayalı otorite, sadece kölelik örneğiyle sınırlıdır.
Sayfa 45
21
Dünyevi şeyler, insanın doğası, beden; günah ve ölüme aittir; insan için kurtuluş sadece Tanrısal merhametle mümkündür.
Sayfa 21