Yunan ordusu başkumandanı esir, tehlikeyi bertaraf ve zaferinizi Lozan ahitnamesiyle [antlaşmasıyla] tetviç ettiniz [taçlandırdınız]. Halaskar [kurtarıcı] ve kahraman olarak alkışlandınız.
Gözlerinizi memleket dahiline çevirmek zamanı gelmişti. Filhal dahilde yapılacak birçok işler, ciddi reformlar vardı.
Eski arkadaşlarınız, ittihatçılar zat-ı fahimanelerine düstur emelleri olan kitaptan bir nüsha terkeylemişlerdi. Bu kitapta başlanmış fakat ikmal edilememiş birçok fasıllara tesaddüf ettiniz.
Bu kitabın diğer milletleri takdir ve temsil usullerini gösteren Türkçülük faslında tavakkuf eylediniz. Elinizde Kürtten maada [başka] unsur kalmamıştı. Diğer anasır vatanlarıyla beraber Türkiye'den ayrılmışlardı. Bugün yerlerine iade etmek üzere bulunduğunuz Rumları mübadele suretiyle hudutlarınız haricine [dışına] çıkartmıştınız. Kemmiyeten [sayısal olarak] az ve nisbeten dağınık olan Gürcüler ve Çerkezler mevzu-u iştigaliniz [gündeminizde] olamazdı. Evet, ortada yalnız biz kalmıştık.
Sayfa 40Kitabı okudu
... heta mirov xwe nas dike mirov emrê xwe xelas dike..." İnsan kendini tanıyana kadar ömrünü bitirir.
Strana mirinê..
Çûyîn; bê girîn û zehmet e
Ezê herim...
Mîna pelekî sivik
Ko ba jî darê diweşîne
Ezê herim bê ax û zarîn
Bê şîn û girîn
Girîn û hêstir ji bona çi?
Ezê herim!
Mîna ba û bablîsokê
Mîna av û ronahiyê
Xwedê dilê min
Li ser sindiyana jiyînê danî
Û bi girane û zompên qehr û xweşîyê
Lê da
Qedr û qîmeta saxiya min çi ye?
- Şivano... derdê te çi ye, tu çire hevqas mitalan dikî û berjêr li erdê dinêrî; fedkire... dinya bihar e; gul û çiçek li çiya û zinara şîn bûne; xema me xwe; Xwedê heye, xem tu ne ye...
İttihat ve Terakki hükümeti planında muvaffak olamadan çöküp gitti. Yapılan bütün tehcirler ve taktiler [katliamlar] Kürt vicdan ve cereyan-ı millisini [milli hareketini] uyutmak ve durdurmaktan pek uzaktı. Bilakis harb-ı umumiyetle Kürtlere vurulan bu zerbler [darbeler] Kürt cereyanını [hareketini] daha coşkun bir suretle harekete getiren feyizli sesler halinde tecelli eyledi. Kürdün Kürt kalmak ve Kürt olarak yaşamak endişesi daha ziyade [çok] kuvvet buldu. Bu arzu daha büyük bir şiddetle izhar edildi [gösterilmeye çalışıldı].
Sayfa 38Kitabı okudu
Kürdistan meselesi, ne zamanınızda ve ne de selefleriniz zamanında başlamış değildir. Türkiye'de Kürdistan meselesi Kürt ümerasının, ilk Osmanlı Tarihi (Heşt beheşt) müellifi İdrisi Bitlisi vasıtasıyla Yavuz Sultan Selim' e, sunni bir hükümdara beyat ettikleri günden beri mevcuttur.
Osmanlı tarihi tetkik olunursa, muhtelif isim ve unvanlar altında Kürdistan meselelerine tesaddüf olunur. Her hadiseyi ismiyle yad etmek itiyadında olan vakanüvistlerin eserlerinde ise bu meselenin kendi unvanı Kürdistan Meselesi sernameleri altında olunduğu kesvetle görülür. Evet, mesele çok eski zamandan beri mevcuttur.
Sayfa 16
