Birbirimize doğruyu söylemeyeceğimize dair yaptığımız sözsüz bir anlaşma sayesinde yaşıyoruz.
Sayfa 404
İnsanların, yükünü boşalttıktan sonra senin adını bile hatırlamadıkları bir dünya burası.
Sayfa 467
ne kadar yukarı çıktıysam, ki en tepeye de çıktım, her şeyin bir o kadar aynı olduğunu gördüm.
Sayfa 469
Williams, Kazan’m iyi ve kötü insanlar yaratmış olmasını eleştiriyor. Hayatın aslında böyle olmadığını düşünüyor. In- sanlann diğerlerine kendi egosundaki çatlaklardan baktığını, onlan kendi sorunlanyla bağlantılı olarak algıladığını anlatıyor. Bu yüzden hayatı bir yanlış anlaşılmalar bütünü olarak görüyor. Elia Kazan bunun üzerine oyunu tekrar ele alıyor. Sonunda oturtabiliyor bunu. Yazann böyle derin düşüncelerini aktarabilmek, büyük yönetmenlere özgü bir şey.
Elia Kazan is a traitor!
Elia Kazan, 4 yaşında İstanbul'dan Amerika'ya ailesiyle birlikte göçtüğünde göçmen hayatının tüm sıkıntılarını da beraberinde yaşadı. Muhbirliğinin altında da, bir göçmenin vatansever görünme hevesinin yattığı söylenir. Kazan’ın en derin ve affedilmeyen hamlesi eski bir Komünist Parti üyesi olarak ünlü ‘McCarthy soruşturmaları’nda kurulan komiteye ifade vermesi ve burada kimi arkadaşlarını ihbar etmesiydi. Böylelikle ‘Cadı avı’na o da katılmış oldu ve başta Arthur Miller, Orson Welles olmak üzere bazı isimlerle arası sonsuza dek açıldı. Bu ihbarcı kimliği, hayatının sonraki bölümünde üzerinde bir leke olarak kaldı. ‘Rıhtımlar Üzerinde’de emekçileri anlatan bir film çekti ve birçok eleştirmen bunu, bir anlamda kendini affettirme hamlesi olarak gördü. Akademi 1999’da ona başarılarından dolayı özel bir ödül verdi. Ödül, Martin Scorsese ve Robert De Niro tarafından takdim edilirken salondaki birçok isim (aralarında Nick Holte, Ed Harris, Ian McKellen, Amy Madigan vs. vardı) Kazan’ı alkışlamadı, ayağa kalkmadı ve protesto etti. Elia Kazan kendi hayatını anlattığı "Bir Yaşam" isimli otobiyografik eserinde ‘İspiyoncu’luğuna dair öz eleştiri yapmadı. Filmlerinin başarısında komisyonda verdiği ifadelerin de etkili olduğu yazılıp çizildi ama bu doğru bir yargı değildi, yapıtları sinemasal açıdan gerçekten etkiliydi. Ama insanlık sınavında, beyazperdedeki kadar başarılı olduğu söylenemezdi.
Oscar Töreni 1999
youtu.be/3YziNNCZeNs
*****
Orson Welles - "Elia Kazan is a traitor!" (Elia Kazan bir haindir!)
youtu.be/uhLP8M9eXD8
120 syf.
·
Puan vermedi
.
.
Bir Livaneli kitabının eşsizliği bu kadar keyifli olabilirdi. Anı_ biyografi türündeki kitapta M.K Perker'in çizimleriyle, Zülfü Livaneli'nin eşsiz anlatımıyla dünyanın dört bir yanında yaşanmışlıklar kaleme alınıyor. Çizimler kitabın ruhunu tamamlıyor.
.
Elia Kazan küçük yaşta Amerika'ya gitmek zorunda kalır ve yaşadığı süre boyunca memleketi Kayseri'yi unutamaz ki ayakta zor durduğu yaşlarda gelip memleketinin sokaklarında gezmek ister.
.
Bir insanın ölmeden önce anne ve babasının bastığı topraklara basmak soluduğu havayı hissetmek için neden bu kadar bekler ki?
.
Kitabı iki bölüm olarak düşünebiliriz.İlk bölümde yazar Elia Kazan'nın kim olduğunu, başından neler geçtiği, karakterimizin nelerden hoşlandığı, aralarındaki dostluk ilişkisi gibi yaşanmışlıklar anlatılıyor.
.
İkinci bölümde yolculuğa çıkıyorlar.
Elia Kazan'ın memleketi Kayseri'ye seyahatinde Livaneli eşlik ediyor. Belki de hayata dair tek ortak yolculuklarıydı. Ve yarım kalan hikaye tamamlanır. Elia Kazan hayata gözlerini yumar...
.
Ben bu kitabı Livaneli'nin diğer kitaplarından ayrı tutuyorum çünkü; bu kitap bir arkadaşa, bir dosta olan sadakati içeriyor...
#okudumbitti #
.
.
Yanık bir Anadolu türküsü dolduruyor içeriyi çok hüzünlü bir ezgi ' Ben kendimi gülün dibinde buldum' diye başlıyor ve devam ediyordu; 'Sevda bir düş imiş kendime yordum... /Ay karanlık, gece vurdular beni / Yârin çevresine sardılar beni. 94syf
.
Kitaba dair Livaneli yorumu dinlemek isteyenler için.
youtu.be/iw6QpNFcl4g
.
Elia ile Yolculuk
Zülfü Livaneli