Sadık Hidayet, Hayyam’ın Teraneleri’nin ‘Giriş’ bölümünde; İnsanlık tarihinin en önemli bilim insanlarından, filozof ve şair Ömer Hayyam’ın şair kişiliğini ve şiirlerini irdeliyor. Hayyam’ın teraneleri ve rubaileri ile ilgili kısa örnekler veriyor. Hayyam’ın şairlik yönünün başka kitaplarda yer alması, gerçek Hayyam’la ilgisi olmayan uydurma belgelerin varlığından söz ediyor. Aynı bölümde Hayyam’ın felsefi dünyası ve şiiri ile ilgisi olmayan rubailer örneklendiriliyor… Hidayet’e göre Hayyam’ın ölümünden sonra rubaileri istismar edilmiş, dinsizlik ve gümrahlık damgası vurulmuş, söz konusu rubailer taklitçileri ve düşmanları tarafından derlenmişti.
Sadık Hidayet, Ömer Hayyam’a büyük sevgi ve sempati besleyen bir yazardır. Bu da Hayyam’ı hem felsefi hem de bilim insanı yönüyle çok iyi tahlil etmesinin zeminini oluşturmuştur. Kitapta Hayyam’ın kısa ancak yoğun şiirlerinin evrenselliğine, bu eserlerin her daim güncel kalacağına vurgu yapmaktadır. Hayyam şiirinin derinliği ve duyarlılığı ile şiir tekniğini göstermesi açısından kitapta geçen şu paragraf oldukça önemli:
“Hayyam’ın her düşüncesini tek tek büyük şairlerde ve filozoflarda bulmak mümkündür. Ancak bunların hiçbirini Hayyam ’la mukayese etmek mümkün değildir. Hayyam, üslubunda çok ilerdedir onlardan. Ondaki sağlam yapı onu her şeyden çok Lukretius, Epikür, Goethe, Shakespeare ve Schopenhauer ’le başbaşa giden büyük bir filozof ve şair olarak karşımıza çıkarır. “
Ömer Hayyam’ın felsefesini ve şiirini, Sadık Hidayet’in sağlam bilgilere ve üstün tahlillere dayanan titiz çalışmasından okumak büyük bir şans.
Keyifli okumalar..