Doğa, Din, Toplum
Deniz işçileri Hugo'nun Din, Toplum,Doğa üçlemesinin son kitabı. Hugo'nun en zayıf eserinden en güçlü eserine doğru okuma rehberine ilk bu kitapla başladım. Genelde 
Sefiller (2 Cilt Takım) kitabı ile başlanmasını önerselerde beklentimi en yükseğe çıkartıp diğer kitaplarında hayal kırıklığı yaşamamak adına zayıftan güçlü eserlerine doğru okuma yapmak daha verimli olur diye düşünüyorum. Bundan sonra 
Bir İdam Mahkûmunun Son Günü , 
Notre Dame'ın Kamburu ve Sefiller (2 Cilt Takım) olarak sıralama ile okucam.
Konusunu anlatıp kitabın heyecanını kaçırmak istemiyorum ancak kötü yorumların aksine ben kitabı severek okudum, hatta işlerim engel olmasa çok kısa bir sürede bitirebilirdim.
Tabii kitap tam anlamıyla betimleme romanı diyebilirim, çünkü kitabın ikinci yarısında Gilliatt'ın denizin ortasında batmış geminin enkaz parçalarını kurtarmaya çalıştığı yerler tam 200 sayfa sürüyor ve 0 dialog ile meteorolojiden, antik yunandan, felsefeden, fizikten, biyolojiden, denizcilik terimlerinden bahsediyor. Bunları okurken sürekli bir adam nasıl bu kadar çok farklı konu hakkında bilgi sahibi olabilir demekten kendimi alamadım, kitabın yazım tarihi 1865.
Hem denizde geçen hikayeleri sevdiğimden, hem de betimlemeleri hikaye akışını engellemediği şekilde ilerlediğinden ara ara sıksa da genel olarak ben kitabı sevdim.
Dediğim gibi çok az dialog çok fazla betimleme içeren kitapları seviyorsanız okumanızı öneririm, aksi halde okuduğunuz en sıkıcı kitap olabilir.