İthaki Bilimkurgu Klasikleri serisinden okuduğum 48. kitap oldu. Amerikalı bilimkurgu üstadı Ray Bradbury'nin ise okuduğum 4. kitabıydı.
Ray Bradbury denilince aklımıza ilk olarak elbette efsane eseri 
Fahrenheit 451 geliyor. Fahrenheit 451 hem dünyada hem de ülkemizde en çok okunan eserlerden biridir. Bu kadar başarılı bir eserin okurlar tarafından değer görerek okunması ve hatta efsaneleştirilmesi gayet normaldir. Zira bilindiği üzere dünyanın en iyi 4 distopya eserinden (kara dörtleme) biri kabul edilir. (Diğerleri için bkz: 
1984, 
Cesur Yeni Dünya ve 
Biz)
Fakat sanılanın aksine, daha önceki incelemelerimde de belirttiğim gibi, Bradbury'nin en başarılı yönü yazdığı bilimkurgu öyküleridir. Zaten eserlerinin büyük çoğunluğu da öykülerden oluşmaktadır. Hatta bana göre Fahrenheit 451 için "roman" demektense, "uzun öykü" tabirini kullanmamız daha doğrudur.
Fahrenheit 451'den neden bu kadar çok bahsettim? Çünkü Yakma Zevki isimli bu eser Fahrenheit 451'in yazım aşamasındaki taslak öykülerden başka bir şey değildir. Zaten dikkat ederseniz kitabın ismi de Yakma Zevki (Fahrenheit 451 Öyküleri)' dir. Fahrenheit 451'in yazım aşamasında Ray Bradbury, bir bodrumda daktilonun başına oturur ve kafasındaki planları sürekli yazarak kağıda döker. Yazdıklarının bir kısmını beğenir, bir kısmını beğenmez; ama sürekli yazmaya ve efsane eserine taslak oluşturmaya devam eder. İşte Yakma Zevki isimli bu eser, o taslakların kitap haline getirilmiş şeklidir. Okuduğumuz her öyküde Ray Bradbury'nin Fahrenheit 451'in taşlarını nasıl yerleştirdiğini görebiliyoruz. Bu sebeple iki eserin peş peşe okunmasında, doğru analizler ve tespitler yapmak açısından fayda vardır.
Yakma Zevki'nde birbirinden bağımsız 16 öykünün bulunduğunu söyleyebiliriz. Fakat bağımsızlıktan kastımız, elbette öyküler arasında bir takım bağlantıların bulunduğunu inkar etmek değildir. Zira Ray Bradbury, kafayı modern yaşamın olumsuz yönlerine, sanat eserlerinin ve kitapların günümüzde değer görmemesine, gençliğin televizyonlar karşısında çürüyüp gitmesine, insanlığın düşünmeyi bir kenara bırakmasına ve biat etmesine, sorgulamamasına vs. takmış olduğu için öykülerde işlenen konular da çoğunlukla bu çerçeve içerisindedir.
Fahrenheit 451'e hayran bir okur olarak, Fahrenheit 451'e giden yolların alevli taşları üzerinde yeniden gezinmek benim için harikaydı. Bir kez daha o yangınlara şahit olmak ve dumanlı havayı solumak çok hoşuma gitti. Fakat daha önceki 
Resimli Adam incelememde eleştirdiğim bir hususu bu eserde de tekrar gördüğümü üzülerek belirtmek istiyorum:
Yakma Zevki, yukarıda da bahsettiğim üzere, 16 öyküden oluşmakta. Bu öykülerden "Mars'ın Çılgın Büyücüleri" isimli öyküyü okurken, öykünün bana çok tanıdık geldiğini fark ettim. Hemen Bradbury'nin okuduğum diğer eserlerine baktım ve Resimli Adam kitabının içerisindeki "Sürgünler" isimli öyküyle aynı olduğunu fark ettim. Öykülerin ismi farklı; ama içeriği tamamen aynı. Yine aynı şekilde "Çılgınlık Karnavalı" isimli öykünün ise 
Mars Yıllıkları kitabının içerisindeki "Usher II" isimli öyküyle aynı olduğunu gördüm...
Rasimli Adam kitabındaki "Ateş Balonları" isimli öykünün Mars Yıllıkları kitabındaki "Kasım 2033 Ateş Balonları" isimli öyküsü ile aynı olduğunu da Resimli Adam'ı okurken fark etmiştim. Hatta o incelemede şöyle bir yorum yapmıştım:
"Şimdi burada şunu düşünebilirsiniz: 'Tamam da zaten bu kitaplar öykü kitabı. Dolayısıyla yazarın aynı öyküsünün farklı iki kitabında bulunması doğaldır.' Bu görüşe normalde katılırım. Fakat hem Mars Yıllıkları hem de Resimli Adam belirli bir konu bütünlüğü içerisinde birbirinden bağımsız öyküleri önümüze getiren eserler. Resimli Adam'daki öyküler, Resimli Adam'ın vücudunda ortaya çıkan görüntülerdeki öyküler iken; Mars Yıllıkları'ndaki öyküler, Mars'a giden insanlarla ilgili tutulan yıllıklardır. Dolayısıyla, aynı öyküyü, konuları birbirinden farklı iki eserde kullanmak bana aldatılmışlık hissi verdi. Burada bizi aldatan, hatta bana göre aptal yerine koyan, Ray Bradbury'nin kendisi midir, yoksa editörler midir, bilemiyorum. Fakat yapılan okura bir saygısızlıktır."
Demek ki Ray Brabury'nin okuduğumuz öyküleri farklı farklı kitaplarda yeniden karşımıza çıkabilir. Beni fazlasıyla rahatsız ediyor bu durum. Sonuçta para vererek bu eserleri alıyoruz... Daha önce okuduğumuz öyküleri farklı isimlerle önümüze servis eden her kim ise, tüm eleştirilerimin hedefi de odur. Yoksa eserler, "on numara beş yıldız" minvalinde.
··
749 görüntüleme
Eline sağlık Semih. faydalı bir inceleme olmuş. Biraz bakındım da Ray Bradbury 600'ün üstünde öykü yazmış çeşitli yerlerde yayınlananan. Öykü kitaplarında tekrarlar iki şeydn dolayı oluyor genelde. Sherlock Holmes gibi telifi dolanları Türkiyede bir çok yayınevi ayrı başlıklar halinde yayınlıyor. Ama Ray Bradbury 2012'de öldüğü gibi bu geçerli değil. BU kitapların tamamı yazarın bilgisi dahilinde oluşturulmuş. Resimli Adam ilk kitaplarından zaten. Mars yıllıkları konsept bir toplama olmuş 50'li yıllarda. Bu yakma zevki ise çok daha yeni. Tüccar mantığı bir nevi.
Bu distopyanın kara dörtlüsü olayını da araştırmıştım bir ara, yabancı kaynaklarda böyle bir şey bulamadım. Tahminimce bizim yayınevlerinin ürettiği bir şey. Hatlı da olabililrim tabii.
Fahrenheit 'e girersem bir parça populist geliyor kitap bana- Biz,1984 hatta Cesur Yeni Dünya'ya göre fazla basit sanki. Filminden sonra popüler olmuş yanlış bilmiyorsam. Ha, bu Ray Bradbury'nin bilimkurgu en önemli isimlerinden birisi olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Zaten BK'nun ana akıma girmeside en çok etkisi bulunan yazar olarak tanımlanmış zamanında. Neyse sonra konuşuruz zaten. Kolay gelsin.
Kesinlikle tüccar mantığı... Hiç kimse yazarın öykülerinin ismini değiştirerek yeniden yayımlama cesaretini gösteremez bence, yazarın haberi olmadan. O yüzden Bradbury hatalıdır diye düşünüyorum ama kesin bir delilim yok :)
Yabancı kaynaklarda kara dörtleme diye bir tabir yok evet. Hatta dediğin gibi Fahrenheit 451 en iyilerden biri olarak gösterilmiyor. Ama bizde böyle bir tabir var. Bence çok hoş bir tabir. Keşke onlar da kullansa :)
Teşekkürler Erhan abi, sonra konuşuruz. Keyifli okumalar.
Ben fahrenheit kitabından daha çok sevmiştim. Resimli adamla bağlantılı 
Uğursuz Bir Şey Geliyor Bu Yana kitabını da tavsiye ederim. Bunda öyle öyküler yok :)) Ray'i farklı bir minvalde görmek için güzel bir seçenek. Hatta çok şaşıracaksın. Çünkü dili o kadar masalsı ki. Eğer okursan yorumunu okumak isterim.
Neyse çıtayı çok yükseltmeyeyim. Benim için güzel bir kitaptı, nedendir bilmem.
Fantastik yönü ağır basan bir eser. Biliyorum, araştırmıştım :) Sıra gelirse neden olmasın? Ayrıca, madem o kadar tavsiye ediyorsun, bir inceleme yazsaydın ya?
4 sonraki yanıtı göster
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.