Çalabım bir şâr yaratmış iki cihân âresinde
Bakıcak dîdâr görünür ol şârın kenâresinde
Nâgehân ol şâra vardım ol şârı yapılır gördüm
Ben dahî bile yapıldım taş ü toprak âresinde
Ol şârdan oklar atılır gelir ciğere batılır
Ârifler sözü satılır ol şârın bazâresinde
Şâkirdleri taş yonarlar yonup üstâda sunarlar
Çalabın ismin anarlar ol taşın her pâresinde
Ol şâr dediğim gönüldür ne âlimdir ne câhildir
Âşıklar kanı sebîldir ol şârın kanâresinde
Bu sözü ârifler anlar câhiller bilmeyip tânlar
Hacı Bayrâm kendi bânlar ol şârın minâresinde
Sayfa 75 - Hacı Bayrâm VelîKitabı okudu
Ekme bağ bağlanırsın,
Ekme ekin eğlenirsin,
Çek deveyi güt koyunu,
Bir gün olur beğlenirsin.
Sayfa 203
Çalabım bir şâr yaratmış iki cihân âresinde
Bakıcak dîdâr görinür ol şârın kenâresinde
Hacı Bayram Veli
Çalabım Bir Şâr Yaratmış
Çalab'ım bir şâr yaratmış iki cihan ârasınde;
Bakıcak di'dar görünür, o şâr'ın kenâresinde.
Nâgihan ol şâr'a vardım, anı ben yapılur gördüm;
Ben dahi bile yapıldım, taşu toprak âresinde.
✒️ Hacı Bayram-ı Velî Hz.
📍Hacı Bayram-ı Velî Camii
Hacı Bayram Velî’nin bu kıymetli eseri seyr-i sülûk hakkındadır. İnce anlamların remzlerle beyân edildiği bu harika nutk-i şerîf üzerine birçok şerhler yazılmıştır. Bu enfes ziyafetin sadece ilk beytindeki muhteşemlik hakkında burada paylaşım yapmak istedim.
Şârdan yani şehirden maksat insanın bizzat kalbidir. Kalp, Hakk'ın tecelligâhıdır. Kalp sözcüğünün kökü olan eylem ‘bir hâlden bir hâle geçmek’ demektir. Bu değişim de tecellîyât-ı ilâhî ile olur.
Çalabım bir şâr yaratmış iki cihân âresinde
Bakıcak dîdâr görünür ol şârın kenâresinde
Nâgehân ol şâra vardım ol şârı yapılır gördüm
Ben dahî bile yapıldım taş ü toprak âresinde
Ol şârdan oklar atılır gelir ciğere batılır
Ârifler sözü satılır ol şârın bazâresinde
Şakirdleri taş yonarlar yonup üstâda sunarlar
Çalabın ismin anarlar ol taşın her pâresinde
Ol şâr dediğim gönüldür ne âlimdir ne câhildir
Âşıklar kanı sebîldir ol şârın kanâresinde
Bu sözü ârifler anlar câhiller bilmeyip tânlar
Hacı Bayram kendi bânlar ol şârın minâresinde
-Hacı Bayrâm Velî
Kanuni Sultan Süleyman Habsburglarla bir barış anlaşması akdettiğinde ve bu anlaşmaya sadık kalmak istediğinde , Mihaloğlu' na Habsburg topraklarına akınlar yapmaktan kaçınması emredildi. Bu emrin Mihaloğlu için ifade ettiği anlam, sık sık İstanbul'un bu kısmındaki meyhanelere gitmesine sebep olan şarap düşkünlüğü yüzünden Galatalı Cafer olarak bilinen bir kadı ve şair Nihali nükteli bir benzetmeye sıkıştırmıştır : " Mihaloğlı'na uçda sancak virüp uç işletme diyü yasak itmek, bana Galata ' yı [Galata kadılığı ] virüp şarab içme dimeğe benzer."
Sayfa 249 - Birleşik.
Elbette ki Osman, Romulus'tan daha tarihsel (daha az efsanevi) bir karakterdir. Bununla beraber Osman, tıpkı Romulus gibi kendi adı ve mirasıyla getirilen siyasi oluşumun sembolüydü. Marshall Sahlins’in Hawai ve Hint-Avrupa siyasi imgeleminde yer alan yabancı-kral motifiyle ilgili çalışmasında işaret ettiği gibi, “kahramanlığın ‘yalnızca simgesel’ olabilmesi önemli değildir, çünkü ‘gerçek’ olduğunda bile simgeseldir.”
Şu anda "kim olduğumuz " , " geçmişten günümüze kim olduğumuz"un sonucudur.
Sayfa 30 - Birleşik.