" Peki insanların günümüzde olduğu gibi karşılıklı olarak birbirlerini katletmeleri gerektiğine inanıyor musunuz? İnsanoğlu hep yalancı, hilekar, hain, nankör, soyguncu, güçsüz, maymun iştahlı, korkak, kıskanç, açgözlü, sarhoş, cimri, hırslı, canavar ruhlu, iftiracı, ahlaksız, bağnaz, ikiyüzlü, ve aptal mıdır? "dedi Candide.
" Ya siz atmacaların güvercinleri bulur bulmaz yediğine mi inanıyorsunuz? "diye sordu Martin.
" Elbette, hiç şüphesiz. "dedi Candide.
" Eh o halde! Eğer atmacaların hepsinin aynı kişiliğe sahip olduğunu düşünüyorsanız, neden insanların kişiliklerini değiştirmelerini bekliyorsunuz? "
" Ah !" dedi Candide", " Arada yadsınamayacak bir fark var, çünkü özgür irade..."
Böyle muhakeme ederlerken Bordeaux'ya vardılar.