Aziz Nesin'in Nazım Hikmet ile ilgili yazdığı anıların derlemesi olan bu güzel kitap, bana Nazım ile ilgili daha önceden bildiğim, bilmediğim, doğruluğundan kuşku duyduğum pek çok ayrıntıyı önüme serdi. Satır başları ile kısaca değineyim.
En önemli konu, Nazım'in yıllarını hapiste geçirmesine neden olan kişi Fevzi Çakmak'tir. Nasıl bir kinse, hiç bitmemiş. Günümüzdeki Ergenekon, Balyoz davaları gibi, uydurma delillerle, hayatının dörtte birini hapiste geçirdi, yarısını da sürgünde. Sağlığında Atatürk bile, Çakmak'a haber göndererek ' söyleyin, uğraşmasın çocukla' telkinleri bile kâr etmemiş. Bu komünizm nasıl bir korkuysa o zamanlarda, bir avuç komünistin hayatına mal olmuş.
Bir diğer konu Nazım'in evlilikleri. Özellikle Münevver ve Vera özelinde ilk kez duyduğum bilgiler edindim. Örneğin Galina 'nin, ki doktoru, şoförü, eli ayağı, sekiz yıl birlikte yaşadığı Galina 'nin, Nazım Vera ile evlenince Nazım'a ait ne varsa el koyduğu.
Münevver 'in, Nazım ondan ayrılınca oğulları Memet'i Nazım 'a karşı doldurması. Öyle ki Memet'in gazeteye verdiği röportajda, Nazım'ın çok zengin olduğu halde onlarla hiç ilgilenmediğini, adının Memet değil Mehmet olduğunu, Nazım'ın SSCB'de bulunma nedeninin ruble olduğunu belirtmesi, tabii ki içteki faşistlerin ekmeğine yağ sürmüş.
William James, ''bütün hayatımız, iyiliğimiz ve kötülüğümüz
