Atatürk Dönemi Maliye Politikaları
KolektifAtatürk Dönemi Maliye Politikaları Gönderileri
Atatürk Dönemi Maliye Politikaları kitaplarını, Atatürk Dönemi Maliye Politikaları sözleri ve alıntılarını, Atatürk Dönemi Maliye Politikaları yazarlarını, Atatürk Dönemi Maliye Politikaları yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Lozan'ın uzamasına daha doğrusu ara verilmesine yol açan üç nedenin olduğu anlaşılmaktadır: (i) Musul (ii) Boğazlar rejimi ile (iii) Düyun-u Umumiye/Osmanlı Borçları ve mali kapitülasyonlar. Bir başka deyişle mali bağımsızlık Lozan'ın en çetrefil sorunlarından birisi olmuştur. Dahası Mali sorunlar konusunda Lozan ile de kesin bir çözüm getirilememiş ve 1928, 1933 ve hatta 1936 Düyun-u Umumiye Anlaşmaları yapılagelmiş ve borçların tasfiyesi ancak ellili yılların başlarına sarkmıştır. Her ne kadar Lozan Antlaşması ile sulh dönemi başlamışsa da; bu üç konuda Boğazlar, Musul ve Düyun-u Umumiye bir paket olarak, Lozan sonrasında da müzakereye devam edilegelmiştir. Nitekim Musul için (1936 Ankara) , Boğazlar için (1936 Montrö), Düyun-u Umumiye için (1933 Paris İtilafnamesi) otuzlu yıllarda imzalanmıştır. Kuşkusuz bu geri kalan üç sorun içinde en kârlı çıktığımız; Paris İtilafnamesi olmuş ve İkinci Dünya Savaşında Frank'ın değerinin düşmesi ile yükümlülüklerimiz reel olarak erimiştir.
Sayfa 31 - Maliye BakanlığıKitabı okudu
Demir yolu siyaseti, asayiş ve savunma gereksinimlerine bir cevap olarak ortaya çıkmaktadır.
Sayfa 31 - Maliye BakanlığıKitabı okudu
Gazi, Savaş'ın bile yurt içi kaynaklarla finanse edildiğini ve edileceğini ifade etmektedir. Henüz Lozan Antlaşması imzalanmamış olsa dahi yeni devletin mali siyaseti artık belirginleşmiştir:
(i) Dışarıya bütçe açıkları için borçlanmamak.
(iii) Denk bütçe: Toplanan gelir ile yetinmek.
(iii) Üreticiler üzerindeki vergi yükünün düşürülmesi: Ağnam ve Temettü vb.
(iv) Ülkenin yeniden imarı için vergi teşvikini kullanmak: Müsakkafat (Bina) Vergisini beş yıl süre ile almamak.
(v) Devletleştirmeler (millileştirmeler) beklenilmelidir.
Bütün bu kararların alındığı tarihte ordunun terhis edilmediği ve yeni bir savaş ihtimali bulunduğuna dikkatlerin çekilmesinde yarar vardır. Ancak bilinen bir husus Ordu sadece Misak-ı Milli için değil; Misak-ı İktisadi veya Misak-ı Mali için çarpışmıştı ve mali bağımsızlık istiyorduk. Dolayısıyla İzmir İktisat Kongesi ve daha sonra Lozan ile de tescil edilecek husus; Mali bağımsızlığımızın, Misak-ı İktisadı'nin esası olduğudur.
Sayfa 30 - Maliye BakanlığıKitabı okudu
İzmir İktisat Kongresi'nin Mali Kararları
Bu program çerçevesinde alınan çeşitli guruplara ait mali kararları şöyle özetleyebiliriz:
(a) Kapitülasyonların kaldırılması.
(b) Düyun-u Umumiye İdaresine son verilerek Osmanlı borçlarının tasfiyesi.
(c) Gümrük tarifeleri ile yerli malların himayesi ve kaçakçılığın yasaklanması.
(d) Aşar'ın
Sayfa 28 - Maliye BakanlığıKitabı okudu
Artık kurulacak yeni devlet; milli ve bağımsız bir iktisadi temel üzerine inşa edilecektir. Elbette ki bu yeni bağımsız devletin kuruluşuna; kendisinin ilk işlevi olan mali fonksiyonundan başlanacaktır: Örneğin gümrüklerde ve vergilerde serbest olacağız.
Sayfa 27 - Maliye BakanlığıKitabı okudu
Ankara hükümetinin, İzmir İktisat Kongresi ile ekonomik konuda insiyatifi ele alması; Ankara'nın siyasi ve İstanbul'un ekonomik merkez olacağı şeklindeki; Serbest Piyasa ekonomisi/Liberal bir görüşün, artık geçerli olmadığını ortaya koymaktadır. Ekonomi'nin yönetimi de Ankara'nın ve devletin güdümünde olacaktır.
Sayfa 26 - Maliye BakanlığıKitabı okudu