Dil Devrimi ve Sonuçları
Tahsin YücelDil Devrimi ve Sonuçları Gönderileri
Dil Devrimi ve Sonuçları kitaplarını, Dil Devrimi ve Sonuçları sözleri ve alıntılarını, Dil Devrimi ve Sonuçları yazarlarını, Dil Devrimi ve Sonuçları yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Kimi gelenekçi yazarlarımız sözcüklerle kökenleri arasındaki bağıntının bilinmesini bir ulusçuluk gereği gibi gösterseler bile dilin işlemesi açısından bu savın tersinin geçerli olduğu dilbilimsel bir kesinliktir. Benveniste'in söylediği gibi "dil, kullanımı sırasında, tarihsel hiçbir gönderge tanımaz: Bütün söylediklerimiz güncel bir bağlam ve her zaman eşsüremsel olan söylemler içinde anlaşılır. Dilin canlı kullanımına hiçbir tarih parçası karışmaz. Saussure işte bunun kesinlemek istemiştir. Bugün, bu kesinleme hiç kimseyi şaşırtmıyor artık."
Sayfa 147 - Tarihsel gerçekliği ve tarih perspektifini alaşağı etmek mi? Neyse, arşiv. Zaten Saussure, yakından tanıyacağın biri çok yakın zamanda.
Osmanlı ekini bir seçkinler azınlığının ekinidir, halk ekini ise bütün Türk toplumunun.
Sayfa 115 - Osmanlıcanın çok da önemli olmadığını kanıtlamak için bu milliyetçi tutuma gerek var mı sahiden?
Bilindiği gibi yapay ve karma bir dil olan Osmanlıca, hem Osmanlı Devleti'nin yönetim dili, hem de onun yakın çevresini oluşturan bir kesimin bilim, düşün ve yazın dilidir. Yapaylığına karşın kusursuz bir dil olduğu varsayılabilir istenirse, belirli bir kesimde belirli bireylerce "konuşulmuş" bir dil olduğu da varsayılabilir ama okur yazar oranı çok düşük olan ve saray çevresiyle dolaysız bir ilişkisi bulunmayan halk kitlesinin Osmanlıcayı değil kendi özdili olan Türkçeyi konuştuğu, kendi öz dilinde kendi öz yazınını, kendi öz düşününü, kısacası kendi öz ekinini geliştirdiği de yadsınmaz bir gerçektir. Bu bakımdan Osmanlıcanın Türkçe ile karşılaştırılmasına, Türkçenin gelişmesinde bir evre sayılmasına olanak yoktur. Hiç kuşkusuz Türkçeyle birtakım bağıntıları olmuştur Osmanlıcanın, ulusumuzun belirli bir kesiminin ekinsel ve yönetimsel aracı olduğu için de bizim için ayrı bir önem taşır ama halkın konuştuğundan ayrı bir dil olması açısından ele alınınca, Osmanlı egemenliği altındaki başka toplumlar için neyse, bizim toplumumuz için de aşağı yukarı odur; Ana dilimizin içinde değil yanında yer alan bir dildir.
Sayfa 113 - Verimler ve Yorumlar.
"Olgu ve olayların nesnel gözlemine dayanan nesnel yargılarla yetinmek, alışılmamış hiçbir anlam karşısında şaşırmamak, kızmamak ve sevinmemek; dil olaylarını yorumlarken dil dışı ülkülere kapılmamak, dilbilgicinin yanlış-doğru karşıtlığı açısından ele aldığı sözcük ve kullanımları, olumlu ya da olumsuz değer yargılarına varmadan belirlemek, her dil olayını kendine özgü koşullar içinde açıklamak, dildeki akımları, etkenleri, yapıları ortaya koymak: işte dilbilimcinin tutumu."
Sayfa 98 - Berke Vardar, Öztürkçe Kelimeler.
Bu yeni sözcüklerin kendi verdiklerinden çok farklı anlamlar kazanmasını önleyemeyecekleri gibi, herkesçe benimsemelerini sağlamak da ellerinde değildir; sunmaktır, önermektir bütün yapabilecekleri. Evet, uzmanca konuşmak gerekirse, "dil müessesesi ferdî bir hadise değildir," ama söz bireyseldir, özleştirmecilerin "yaratma" çabaları da söz düzleminde yer alır. Bu çabaların ürünleri dil düzleminde birer olgu olarak belirdikleri zaman, bir dil bilimci olarak yapabileceğimiz tek şey, bu olguları saptayıp betimlemektir.
Sayfa 95 - Eleştiriler ve gerçekler.
"Uygar", "ilkel", "zengin", "yoksul" gibi değer yargısı içeren nitelemelerin dilbilimle bir ilgisi olamaz.
Sayfa 86 - Eleştiriler ve gerçekler.
Toplumdan daha çok verim almaya çalışan bir toplumbilimci düşünülemeyeceği gibi, dili daha verimli kılmaya çalışan bir dilbilimci de düşünülemez. Dilbilimci böyle bir çabaya girişse bile dilbilimci olarak girişmez.
Sayfa 75 - Eleştiriler ve gerçekler.
Belirli bir dilde sözcük sayısının düşük olması,o dili kullanan ulusun geri kalmışlığının başlıca nedeni olarak gösterilebilir.
"İncecikten bir mutluluk doluyor içime, kendimi bir esenlik ve güzellik ortamında buluyorum."
Sayfa 233Kitabı okudu
"Milletin bütünlüğünü parçalamak isteyen iç ve dış düşmanlar önce dili parçalamaya çalışırlar."
Sayfa 71Kitabı okudu
"Toplumu dilden, dili toplumdan ayrı olarak düşünemeyiz."
Sayfa 23Kitabı okudu
Dil Devrimi
"Dinin, bilgeliğin, gerçeğin yolu yeniden bulunmak isteniyorsa, sıfırdan yola çıkmak, yeni bir dil yaratmak gerekir..."
Sayfa 162 - Türk Dil Kurumu Yayınları. Doğumunun 100. Yılında ATATÜRK'E ARMAĞAN