Düşsel Öykü
Arthur SchnitzlerDüşsel Öykü Gönderileri
Düşsel Öykü kitaplarını, Düşsel Öykü sözleri ve alıntılarını, Düşsel Öykü yazarlarını, Düşsel Öykü yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
kendi varlığının alışılmış odağından uzakta, yabancı ve belirsiz bir dünyaya doğru yol alıyordu sanki.
Sayfa 25Kitabı okudu
İki adam da doktorun evinin önünde indiler ve atlı araba yoluna devam etti.
Doktor kapıyı çaldı. İkisi de bir şey söylemeksizin, öylece durdular. Kapıcının ayak sesleri duyulduğunda, yazar, "İyi geceler, sevgili doktor," dedi yavaşça ve burnunu hafifçe kıvırarak : "Biliyor musunuz, ben, bu olanları eşime anlatmayacağım," diye ekledi. .
Doktor ona yandan şöyle bir baktı ve o sevimli haliyle gülümsedi.
Kapı açıldı, el sıkıştılar, doktor içeri girdi ve kapı kapandı. Yazar yürüdü gitti.
Yürürken eliyle iç cebini yokladı. Evet, mektup oradaydı. Eşi
onu mühürlenmiş durumda, ardında bırakacağı belgelerin arasında bulmalıydı. Ve kendisine özgü, o gizemli imgesel güçle, eşinin
kendisinin mezarı başında fısıldadığını duyar gibiydi şimdi :
"Ah sen nasıl da büyük ... ne soylu bir insandın!"
Sayfa 182Kitabı okudu
Doktor, "İyi geceler!" diyerek ayağa kalktı.
Tüccar ona dönerek, "Benim de burada yapacak bir işim kalmadı artık," dedi.
Yazarsa mektubu aldı, gösterişsiz bir biçimde ceket cebine yerleştirdi ve yan odanın kapısını açtı. Yavaşça ölüm döşeğine doğru yürüdü ve öbürleri onun, ellerini arkasına kavuşturarak sessizce
cesede baktığını gördüler. Sonra dönüp çıktılar.
Tüccar pencerenin önünde durmuş, yumuşak ve solgun geceye bakıyordu. Ölmüş karısını anımsamaya çalıştı. Ancak belleğindeki görüntüler içinde ne denli arasa da, puslu hir sabah vakti, siyah yas giysileri içinde, yüksek perdelerle örtülü bir kapının
i'ınünde a yakta durarak burun deliklerinde asit fenik ve solmuş çiçeklerin kokusu. Başsağlığına gelenlerin ellerini sıkarken görüyordu kendini.
Doktor önündeki kağıt parçasına haktı. Ve şimdi evde her şeyden habersiz uyuyan, artık yaşlanmakta olan, insancıl ve iyi kalpli eşini düşündü. Sonra üç çocukları ... Oğulları bir yıldır askerlik yapıyordu; uzun, endamlı büyük kızları bir avukatla nişanlı ve en
küçük kızları da öyle hoş ve tatlıydı ki ... Geçenlerde bir baloda
rastladıkları önemli bir sanatçı onun portresini yapmak istemişti.
Huzur dolu evleri geldi aklına, ölmüş bir adamın yazdığı şu mektuptan ortaya çıkanların, gizemli bir biçimde, gerçek olmamanın ötesinde hiç de önemli olmadığını düşündü. Şu anda yeni bir şey
keşfetmiş gibi duymuyordu kendini. Yaşamında on dört on beş yıl
önce mesleki bazı dertler yüzünden yıpranmış, çıldıracak gibi olmuş, evini, eşini ve bu kenti terk etmek istemişti. Aynı zamanda, içinde garip ve isterik bir kadının da rol oynadığı umarsız ve çılgın bir yaşam tarzına sürüklenmiş, sonradan bu kadın, başka bir aşığı yüzünden canına kıymıştı.
Sayfa 180Kitabı okudu
Doktor, tüccarın elinden mektubu aldı ve başından sonuna kadar göze çarpan bir dikkatle okudu. Sonra kollarını kavuşturmuş
biçimde ayakta duran ve kendisini alaycı bir bakışla süzen tüccara doğru gözlerini kaldırdı.
"Eşiniz geçen yıl ölmüş olsa da, doğru olabilir yine de."
Yazar odanın içinde bir aşağı bir yukarı gidip gelmeye başlamıştı ve kafasını durmadan bir yandan öbür yana çeviriyordu . O
arada sıkılmış dişlerinin arasından, "Pis domuz!" diye bir küfür savurdu.
"Bu bizim yazgımızdı dostlarım ve benim elimde değildi olayları değiştirmek. Sizin eşlerinize ben de sahip oldum :
Evet, her birine."
Tüccar aniden durdu ve ilk sayfayı çevirdi.
"Mektup dokuz yıl önce yazılmış," dedi.
"Devam edin!" dedi doktor kesin bir ifadeyle.
Ve tüccar devam etti : "Elbette koşullar her birinde farklıydı. Biriyle aylarca evli gibi yaşadık. İkincisi, hani şu dünyamızda çılgın
bir serüven diye adlandırılan bir şeydi. Üçüncüsü ile sorun öyle
ileri gitti ki, sonunda ikimizi de bir arada öldürmek geldi içimden
Yaşamımızı zehir etmek mi?" diye tekrar etti doktor, şaşkın bir
sesle gözlüklerini silerken.
"Daha çabuk," dedi tüccar, kısık bir sesle.
Yazar devam etti : "Bugün, beni hangi şeytanın bu yazı masasına oturtup yüzlerinizde hangi etkiyi yaptığını asla göremeyeceğim sözleri yazmam için dürttüğünü soruyorum kendime. Bunun
cevabını bulsam da, elde edeceğim haz, şu anda yaptığım inanılmaz işin zevkini çıkarmam için pek haksız bir neden oluşturuyor."
Dostlarım için" - çehresinde bir gülümseme ile durdu - "Evet
burada da aynen öyle yazıyor. " Ve takdir dolu bir ses tonuyla devam etti : "Yaklaşık on beş dakika önce son nefesimi vermiş bulunmaktayım. Sizler de benim ölüm döşeğimde bir araya geldiniz
ve şimdi de bu mektubu birlikte okumaya hazırsınız. Eğer hala yerindeyse diyelim. Çünkü belki daha iyi bir günüme rast gelecek olursa ... "
"Ne?" diye sordu doktor.
"Daha iyi hir günüme rast gelecek olursa," diye yineledi yazar ve devam etti : "Bana en ufak bir iyiliği dokunmayacak olan, sizlere de bazı kötü saatler yaşatacak ya da birinizin ya da birkaçınızın yaşamını zehir edecek olan bu mektubu yakmaya karar verebilirim."
Doktor gözlerini yarı açık çekmeceye çevirmişti. Birdenbire,
üzerinde büyük harflerle "DOSTLARIM İÇİN" yazan bir ' zarf gördü.
.
"Bak şu işe!" diye bağırarak zarfı aldı. Havaya doğru tutup, diğerlerine gösterdi. "Bu bizler için." Uşağa dönerek başının bir hareketi ile artık ona gerek kalmadığını belirtti. Uşak da odayı terk
etti.
"Bizler için mi?" dedi yazar, gözlerini açarak.
"Bundan hiç kuşkunuz olmasın ki," dedi doktor, "bunu açmak
hakkımız. " "Hatta, görevimiz de," dedi tüccar, ceketinin düğmelerini çözerek.
Doktor seramik bir tabaktan bir kağıt bıçağı alarak zarfı açtı.
İçindeki mektubu masanın üzerine koyup, gözlüklerini taktı. Yazar bu kısa aradan faydalanarak, mektubu alıp sayfalarını açtı.
"Madem hepimize yazılmış," diye mırıldandı ve masa lambasının
ışığına tutmak için eğildi. Yanında tüccar ayakta duruyordu. Yazar
yerinden kalkmamıştı.
"Yüksek sesle okuyun lütfen," dedi tüccar ve yazar okumaya başladı.
Doktor uşağa, dostunun neden kendisini çağırttığını bilip bilmediğini
sordu. Hatırladığı kadarıyla bu eve doktor kimliğiyle çağrılmayalı
yıllar geçmişti. Bu soruyu beklediği anlaşılan uşak, ceket cebinden
şişkin bir cüzdan, oradan da katlanmış bir kağıt çıkardı. Açıkladığına göre, yıllar önce efendisi, kendisi ölüm döşeğinde iken başına çağrılacak olanların adlarını yazmıştı bir listeye. Ve efendisi komada bile olsa, uşak bu sonımluluğu kendince üstlenerek onları
çağıracaktı.
Doktor kağıdı uşağın elinden alarak bakınca, üzerinde beş kişinin adı olduğunu gördü. Şu anda evde bulunanlara ek olarak,
iki sene önce ölen bir dostlarının, bir de tanımadıkları bir başkasının adları vardı. Uşak, bu kişinin efendisinin dokuz on yıl kadar
önce evini sürekli ziyaret ettiği bir fabrikatör olduğunu ve adresinin kaybolduğunu ya da unutulduğunu söylemişti.
Bir fikriniz var mı?" diye sordu tüccar.
"Ne hakkında?" dedi yazar dalgın bir şekilde.
Bizi neden çağırtmıştı... yani yalnızca bizleri?"
Yazar özel bir neden arama gereği duymadı. "Dostumuz," diye
açıklamaya girişti, "özellikle son zamanlarda yapayalnız bir hayat
sürdü. Ancak yine de sosyal bir kişilik sahibi olduğundan, ölümün
soluğunu hissedince, böyle bir zamanında çevresinde dostlarını
görmek istemiş olabilir."
"Bir metresi de vardı ama," dedi tüccar.
"Bir metres ha," diye yineledi yazar, iğrenmiş gibi kaşlarını kaldırarak.
O anda doktor yazı masaşının orta çekmecesinin yarı açık olduğunu fark etti.
"Acaba vasiyeti mi var içinde?" dedi.
"Bu bizi ilgilendirmez," dedi tüccar. "En azından şu sırada. Ayrıca, Londra'da yaşayan evli bir kız kardeşi de vardı."
Sayfa 176Kitabı okudu
Yazar hâlâ yatağın başında durup ölmüş adamla sessiz diyaloğunu sürdürüyordu.
"Öyle sanıyorum ki," diye fısıldadı tüccar doktora, "ölen dostumuzla son zamanlarda en çok o görüştü. Belki de o bu konuya
ışık tutabilir. "
Yazarsa, hareketsiz bir şekilde ayakta duruyor ve ölmüş adamın kapalı gözlerine dimdik bakıyordu. Geniş kenarlı tuhaf şapkasını tutan elleri arkasına kenetlenmişti. Öbür ikisi sabırsızlanmaya başlamıştı ve tüccar ona doğru gidip hafifçe öksürdü.
"Üç gün önce," dedi yazar, "tepelerdeki bağlar arasında iki saatlik bir yürüyüş yapmıştık kendisiyle. Neler konuştuğumuzu merak eder misiniz? Yazın çıkmayı planladığı İsveç yolculuğu, Watson Sanat Evi tarafından Londra'da yeni yayımlanan bir Rembrandt portföyü ve nihayet Santos Dumont. Bir uzay gemisinin bilimsel ve matematik hesaplarına da kafasını takmıştı. Beni şaşırtıyordu. Kesinlikle, ölümden başka her şeyle ilgiliydi. Bir yaştan
sonra insanların ölümü düşünmekten vazgeçtikleri doğru olsa gerek."
Sayfa 175Kitabı okudu
Vekilharç kadın içeri girdi. Gözlerinde yaşlarla yatağın başına çöküp ellerini ovuşturarak hıçkırmaya başladı. Yazar bir elini hafifçe omzuna koyarak avutmaya çalıştı onu.
"Bu iş çok tuhaf," diye başladı tüccar, "yani bizleri başına çağırması. Neden ölüm döşeğinde toplanmamızı istemiş olabilir?
Söylemek istediği önemli ne vardı ki?"
Doktor acı bir gülümsemeyle, "Aslında ben öyle tuhaf bulmuyorum, ne de olsa doktorum,'' dedi. Tüccara dönerek, "Ve siz," dedi, "zaman zaman ona danışmanlık yaptınız. Belki de size vermek
istediği bazı son direktifler vardı, işleriyle ilgili."
Sayfa 174Kitabı okudu