Tanzimat döneminde roman türüyle ilk defa karşı karşıya kalan Tanzimat sanatçılarının verdikleri eserlerde teknik sıkıntılar çok fazladır. Bu teknik sıkıntılar Servet-i Fünun'a dek de sürer. Tanzimat döneminde yazılan İntibah hem dönemin genel özelliğinden hem de alanında bir ilk olmasından dolayı kusurlar barındırmaktadır. Örnek vermek gerekirse; Tanzimat döneminde romanlar halkı eğitmek amacı güdülerek yazıldığı için olay örgüsü içerisinde yer yer parantez içinde ek bilgiler verilmiştir, olağandışı rastlantılar söz konusudur. Kitabın ilk yarısında olaylar yavaş yavaş ve detaylı aktarılmıştır, ikinci yarısında ise olaylar okuyucuya daha aceleci bir tarzla aktarılmıştır. Burada bir üslup hatasına rastlandığını görüyoruz.
Konusunu ele alacak olursak 21. yüzyıldan bakıldığında oldukça geri kaldığını düşündüğümüz uygulamalara bolca yer verilmiştir. Bunlardan bazıları cariyelik, köle alış-verişi ve kadına şiddettir. Ayrıca ilk bölümlerde Ali Bey'in yüksek eğitim ve terbiyesinden bahsedilmesine karşın son bölümlerde annesinin cenaze törenine dahi katılmayacak kadar ahlaksızlığa yönelmesi ve aradan geçen sürenin fazla olmayışı bazı tezatlıkları doğurmaktadır, gerçekçiliği azaltmaktadır.
Genel olarak başarılı bir kitap olduğunu söylemek neredeyse imkansız. Bir ilk olduğu düşünüldüğünde bazı kusurları tolere edilebilir fakat kitaptaki eksikliklerin birçoğunu tolere etmek benim için pek de mümkün değil.
Siz kitabı okudunuz mu, beğendiniz mi? Fikirlerinizi yorumlarda belirtirseniz sevinirim.
İyi okumalar.