İslâm Mezhepleri Tarihi
Halil İbrahim Bulutİslâm Mezhepleri Tarihi Gönderileri
İslâm Mezhepleri Tarihi kitaplarını, İslâm Mezhepleri Tarihi sözleri ve alıntılarını, İslâm Mezhepleri Tarihi yazarlarını, İslâm Mezhepleri Tarihi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bazı Yezîdîler sünnet âdetini, daha önce belirledikleri komşu veya dost bir Müslüman kirvenin gözetiminde yerine getirirler. Kirvelik yapanların Yezîdîler arasında çok önemli bir yeri vardır. Kirve, kardeşten ileri sayılır. Kirve çocukları birbiriyle evlenmez. Bundan dolayı da Yezidîler kirvelerini genelde Sünniler arasından seçerler. Bu seçimin en önemli nedeni, zaten dar bir toplum olan Yezîdîlerin bir de birbirleriyle kirve olmasıyla birbirlerinden kız alıp vermenin yasaklanması üzerine nüfuslarının iyice azalacağı düşüncesidir. Ayrıca çocuğunu Müslüman bir adamın kucağında sünnet ettiren Yezîdî ile Müslüman arasında ömür boyu sürecek olan bir kan kardeşliği ilişkisi kurulur.
Sayfa 348Kitabı okudu
Yezidilerin yaratılış akidesinde yer alan inançlarından birinin de kendilerinin doğrudan Adem'in neslinden, diğer insanların ise Ådem-Havva neslinden geldiğidir. Bu inanca bağlı olarak tenasühü kabul eden Yezidiler, kendi aralarında dolaşan ruhların sonunda Tanrı katına, nur ålemine yükselerek kurtuluşa erdiğine, diğer insanların ise ebediyen azap ve ceza içinde yaşayacaklarına inanırlar. Nitekim Yezîdî olmayan kötü ruhlar cezasını çekmek için domuz, eşek, köpek gibi hayvanların bedenlerine girerken Yezidilere ait iyi ve temiz ruhlar semada yerlerini alacak ve gayb âleminde insanlar için hayırlı olan sırları temaşa edeceklerdir.
Sayfa 344 - Ketebe YayınlarıKitabı okudu
Pek çok âyette, yeryüzünü gezip dolaşıp ibret alınması gerektiği bildirilmiş ve insanlar araştırmaya teşvik edilmiştir. Bu itibarla Allah, körü körüne inanmayı değil, bilerek, tefekkür ederek ve araştırarak inanmayı emretmektedir.
İkinci hicri asırda ağırlıklı olarak vasilik, mehdilik, nübuvvet ve uluhiyyet iddiaları etrafında ortaya çıkan Muğiriyye, Mansuriyye, Ebû Müslimiyye, Mukannaiyye gibi firkalardır. Bu asırda ortaya çıkan Şii karakterli firkalar zaman zaman Muhammed el-Bakır'ın, Cafer es-Sadik'in, Musa el-Kazım'ın ve diğer imamlanın isimlerini kullanmışlardır. Ancak, henüz fiilen İmamiyye'nin imamet zincirinde yer alan isimler etrafında ciddi bir Şii farkllaşmanın mevcut olduğunu tespit edebilmek pek mümkün görünmemektedir.
Kutlu, İslam Düşünce Ekolleri Tarihi, s. 96.
Sayfa 289 - Şla'nın Mezhepleşme SüreciKitabı okuyor
Hz. Hüseyin'in hunharca şehit edilmesi Hz. Ali soyunun ismini kullanarak şahsi menfaatleri adına çıkar sağlayacak birçok kimseye fırsat doğurmuş ve zemin hazırlamış oldu. Bunlardan ilk isim, hezimetle neticelenen Tevvabûn hareketinden kurtulanlarla birlikte "Allah'ın kitabı, Resulullah'ın Sün- net'i, Ehl-i Beyt'in intikamı, zayıfları savunma ve günahkarlara karşı cihat" sloganıyla ve Hz. Ali'nin Hz. Fatıma'dan doğmamış olan üçüncü oğlu Muhammed b. el-Hanefiye'nin "imamlık" ve "mehdilik"ini ileri sürerek ortaya çıkan el-Muhtar b. Ebi Ubeyd es-Sakaft (567/687)'dir. Hareketi, İslam dünyasında esaslı bir akis uyandırdığı gibi, onun ileri sürdüğü ve kullandığı mehdilik, gaib imam, rec'at ve beda' fikirleri, daha sonralan, bilhassa İmamiyye Şiasınca kısmen tadil edilerek benimsenmiş ve geliştirilmiştir.
Sayfa 288 - Şla'nın Mezhepleşme SüreciKitabı okuyor
TEVVABÛN HAREKETİ
Hicri I. asırda vuku bulan Tevvabun hareketi, Muhtar es-Sakafi isyanı ve İbn Sebe fitnesinin Şii fikirlerin teşekkülüne zemin hazırladığı kabul edilir. Tevvaban hareketi, Hz. Hüseyin'i Kufe'ye davet eden fakat yanı başlanında şehit edilmesine seyirci kalanların bu davranışlanından dolayı pişman olduklanını göstermek ve Kerbela'nın intikamını almak niyetiyle giriştikleri bir hareketir
Sayfa 288 - Şia'nın Mezhepleşme SüreciKitabı okuyor
İslam Mezhepleri Tarihi kaynaklanında bazı araştırmacıların Şiilik hareketinin kökeniyle alakalı olarak farklı görüşler ileri sürdükleri görülmektedir. Bu çerçevede Şiiliğin İran, Arap ya da Yahudi-Hristiyan asıllı olduğu şeklinde üç farklı yaklaşım dikkat çekmektedir.
Sayfa 287Kitabı okuyor
Siyaseten Ali taraftarı olmakla, Şiilik arasında bir ayrım yapılması gerekir.
Siyaseten Ali taraftarı olmakla, zaman içinde teşekkül eden Şiilik arasında bir ayrım yapılması gerekir. Hz.Ali'nin yanında yer alan sahabilerin yaşadıklan dönemde Müslümanların büyük çoğunluğu oluşturduklarını dikkate aldığımızda, erken dönem Ali taraftarlığıyla Şiilik arasında bir ilişki kurulamayacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu bağlamda Şiiliği temel Şit fikirlerle başlatmak daha isabetli olacaktır. Şüphesiz Şiiliğin omurgası imamet görüşüne ve özellikle nass ile tayin ve masumiyet fikirlerine dayanmaktadır. Nas ile tayin, masumiyet, vasilik, mehdilik ve rec'at gibi fikirler en erken birinci asrın sonlarında ortaya çıkmıştır.
Sayfa 287 - Onat, Emeviler Devri Şit Hareketleri, s. 115 vd.Kitabı okuyor