Monadoloji
Gottfried LeibnizMonadoloji Gönderileri
Monadoloji kitaplarını, Monadoloji sözleri ve alıntılarını, Monadoloji yazarlarını, Monadoloji yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Ruhlar nihai sebepler yasasına göre iştiha, amaç ve araçlarla fiilde bulunurlar. Cisimler ise müessir sebepler veya devinim yasalarına göre fiilde bulunurlar. Ve her iki alem, yani müessir sebepler ve nihai sebepler alemi ahenk içerisindedir.
Şu halde evrende atıl kalmış, kısır, ölü hiçbir şey yoktur; ne kaos, ne de görünüş haricinde karmaşa vardır. Görünüşteki bu karmaşa da tıpkı bir gölete uzaktan bakarken içindeki balıkları seçemediğimiz halde sebep oldukları bulanık hareketi, adeta kaynaşmayı görmek gibidir.
Maddenin her kısmı bitkilerle dolu bir bahçe, balıklarla dolu bir gölet gibi tasarlananilir. Ama bitkinin her dalı, hayvanın her uzvu ve sıvıların her damlacığı da yine böyle birer bahçe veya gölettir.
Beşeri sanatla yapılmış bir makinenin her parçası makine değildir... Fakat doğanın makineleri, yani diri cisimler en küçük, hatta sonsuz küçük parçalarına varıncaya kadar makinedirler. İşte doğa ile sanat, yani ilahi sanat ile beşeri sanat arasındaki fark da buradadır.
Şu an yazı yazışımın müessir sebebine dahil olan, geçmiş ve gelecekte olan bir devinimler ve şekiller sonsuzluğu vardır; aynı şekilde ruhumda nihai sebebe katılan, geçmiş ve geçmekte olan küçük eğilimler ve yönelimler sonsuzluğu vardır.
Algılarındaki sıralanmalar sadece bellek ilkesine tabi olduğu oranda insanlar da hayvanlar gibi hareket ederler...Keza bizim de dört hareketimizden üçü ampiriktir, örneğin yarın günün doğacağını umarken ampirik davranırız çünkü şimdiye kadar bu hep böyle olmuştur.