Özgürlükten Kaçış
Erich FrommEn Eski Özgürlükten Kaçış Gönderileri
En Eski Özgürlükten Kaçış kitaplarını, en eski Özgürlükten Kaçış sözleri ve alıntılarını, en eski Özgürlükten Kaçış yazarlarını, en eski Özgürlükten Kaçış yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Tek kelimeyle, kapitalizm, insanı geleneksel bağlarından koparmakla kalmamış, olumlu
özgürlüğün artmasına, etkin, eleştirel, sorumlu kişinin gelişmesine çok büyük katkılarda
bulunmuştu.
Ancak, kapitalizm, özgürlüğün artması sürecine bu yönde bir etkide bulunurken, aynı
zamanda bireyi daha yalnız, daha soyutlanmış hale getirdi, onda bir önemsizlik, güçsüzlük
duygusu yeşertti.
Luther ve Calvin, insanı,
ruhsal olarak çağdaş toplumda oynayacağı role hazırlıyordu: Yani kişi, kendi beninin önemsiz
olduğunu hissedecek, yaşamını yalnız ve yalnız kendisine ait olmayan amaçlar uğruna
ayaklar altına sermeye hazır olacaktı, insan, ne adaleti ne de sevgiyi temsil etmeyen bir
Tanrının zaferi için bir araç olmayı kabullendikten sonra, ekonomik çarkın — ve daha sonra da
bir "Führer"in— uşağı olma rolünü kabul etmeye yeterince hazır demekti.
Bireyin içinde kaybolduğu
kentlerin büyüklüğü, dağlar kadar yüksek olan binalar, radyodan gelen sürekli ses
bombardımanı, günde üç kez değişen ve insana neyin önemli olduğu konusunda karar verme
fırsatı tanımayan gazete başlıkları, bireyi ortadan kaldırmak için saat gibi şaşmaz bir tempoyla
yeteneklerini sergileyen, pürüzsüz çalışan güçlü bir makina gibi hareket eden yüz kızın rol
aldığı şovlar, cazın bangır bangır kafalara inen ritmi — bütün bunlar ve daha birçok ayrıntı,
denetlenemez boyutlarıyla bireyi içine aldığında, ona bu bütünün minicik bir zerresiymiş
duygusunu veren bir yıldızlar kümesini andırır. Bireyin elinden gelen tek şey, taburda bir
asker ya da fabrikada yürüyen bantın başında görevli bir işçi gibi, olan bitene ayak
uydurmaktır. Edimde bulunabilir, ama bağımsızlık, önemlilik duyguları çekip gitmiştir.
...
bireyin böyle bir duruma düşeceği, on dokuzuncu yüzyılın ileri görüşlü
düşünürlerince öngörülmüştü bile. Kierkegaard, kuşkuların verdiği acıyla kıvranan, yalnızlık ve
önemsizlik duygularıyla ezilmiş çaresiz bireyi betimlemekteydi. Nietzsche, Nazizmde ortaya
çıkan hiççiliğin yaklaşmakta olduğunu öngörmüş, ve gerçeklikte gördüğü önemsiz, yönsüz
bireyi yadsıyan bir "üstüninsan" tablosu çizmişti.
“Sevgi, eşitlik ve özgürlük temeline dayanır. Eğer taraflardan birinin boyun eğmesi ve bütünselliğini yitirmesi temeline dayanıyorsa, ilişki nasıl ussallaştırılırsa ussallaştırılsın, mazoşist bir bağımlılıktır.” (
Sayfa 135
“İnsan doğası ne biyolojik olarak önceden saptanmış ve doğuştan gelen itkiler toplamıdır, ne de kendisini güzel güzel uyarladığı kültür kalıplarının ölü bir gölgesidir; insan doğası, insan evriminin ürünüdür...”
Erich Fromm 
Özgürlükten Kaçış
“Bir öğreti ne kadar mantıksız olursa olsun, toplum tarafından kabul edilerek güç kazandığı zaman, milyonlarca insan kendilerini dışlanmış ve izole edilmiş hissetmektense, ona inanmayı tercih edecektir.”
Tepe üstü fırlatıldığımız yanılsamalar kaosu içinde doğru gibi gözüken bir şey var: sevgi. Geriye kalan her şey hiçliktir, boş bir bosluktur. Dev, karanlık, dipsiz bir kuyudan içeri bakıyoruz ve korkuyoruz.
Sayfa 130
Robotlaşan insanın çaresizliği, faşizmin siyasal amaçları için verimli bir topraktır.
Sayfa 238
Ne var ki düşüncelerimizi dile getirme hakkı, sadece eğer kendimize ait düşüncelere sahip olabilme yetisine sahipsek bir anlam kazanır.
Sayfa 224
Yine de sanatçı hassas bir konuma sahiptir, çünkü sadece başarılı olan sanatçıların kendiliğindenliği(özgünlük) ve bireyselliği saygı uyandırır; eğer sanatçı sanatını satma konusunda başarılı değilse, çağdaşları için bir huysuz, bir "nevrotik" olarak kalır. Bu bağlamda sanatçı, tarih boyunca devrimcilerin konumuna benzer bir konumdadır. Başarılı devrimci bir devlet adamı, başarısız olanı ise bir suçludur.
Sayfa 242