En mükemmel makine: Vücudumuz
Popular Science Türkiye - Sayı 117 (Ocak 2022)
Popular Science Türkiye DergisiEn Yeni Popular Science Türkiye - Sayı 117 (Ocak 2022) Sözleri ve Alıntıları
En Yeni Popular Science Türkiye - Sayı 117 (Ocak 2022) sözleri ve alıntılarını, en yeni Popular Science Türkiye - Sayı 117 (Ocak 2022) kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Belleğe iyi gelen beş şey
İYİ UYUYUN. Bilim insanları yüz yıldan fazla bir süredir uykunun anı oluşturmak ve unutmamak için anahtar bir role sahip olduğunu biliyor. Uyurken, beyinlerimiz son yaşadığımız deneyimleri uzun dönemli belleğe dönüştürüyor. Gece iyi uyursanız, bu öğrenme kapasitenizi de arti yönde etkiliyor. 2014'te Science dergisinde yayınlanan bir
Sayfa 53 - Populer ScienceKitabı okudu
Bir şey, bir bağlamda orijinal travmatik anıyı hatırlatıyorsa, yok olduktan sonra bile bazen ortaya çıkabilir ve tetikleyici ile tepki arasındaki bağlantıyı yeniden oluşturabilir. Sah, "Eroin enjekte eden insanlar bunu yapmamayı öğrenebilirler, ama bağlam değiştiğinde veya ortamda bir şey olduğunda ve orası artık güvenli bir yer olmadığında, tüm o anılar geri gelebilir" diyor.
Sayfa 53 - Populer ScienceKitabı okudu
Yolu Aydınlatmak
Hayatta yaptığımız şeyler, belleğimize gömülü izler bırakır. Tıpkı Marcel Proust'un çok sevdiği bir çikolatadan bir ısırık aldığında çocukluğundan bir zamanlar unutulmuş hatıralarının geri gelmesi gibi, bellekte kalan izler, geçmiş şeylere dair canlı duyusal deneyimler çağrıştırabilir. Antik Yunan döneminden beri, bilim insanları bu kalıntıların beynin fiziksel yapısını bile değiştirebileceğini düşünüyor.
Sayfa 49 - Populer ScienceKitabı okudu
Kısa süreli anılar sinirsel aktivitenin darbeleri tarafından desteklenirken, uzun süreli anılar, beyinde fiziksel bir yer kaplıyor.
Sayfa 49 - Populer ScienceKitabı okudu
Hawking Evreni
Evren doğduğunda, zaman boyutu olmaksızın dört uzamsal boyuttan oluşuyordu. Zaman olmadan değişim olmayacağı için Hawking'e göre bu boyutlardan biri kendiliğinden küçük bir ölçekte zaman boyutuna dönüştü ve evren genişlemeye başladı
Sayfa 20 - Populer ScienceKitabı okudu
Açık Evren
Evrenin geleceği hakkında en çok kabul gören teori, evrenin kritik kütleden daha az kütle içerdiğini söylüyor. Yapılan son ölçümler, şu anda evrenin ölümünden bir önceki safhanın yaşandığına dair işaretler olduğunu gösteriyor. Sonunda evren tamamen karanlık bir boşluk olacak.
Sayfa 21 - Populer ScienceKitabı okudu
Kendi Kendini üreten evrenler
Evrenin doğası hakkında daha az kabul gören bir teori, evrenlerin kendilerini oluşturduğu fikrini öne sürüyar. Durum buysa, evrenler bir ağacın dalları gibi sürekli olarak yaratılıyorlar ve birbirilerine süper kütleli kara deliklerle bağlı olabilirler.
Sayfa 21 - Populer ScienceKitabı okudu
Kapalı Evren
Eğer evrenin kütlesi, kritik kütleden daha fazla ise, bu durumda genişleme, kütle çekiminin onu durduracağı noktaya kadar sürecek. Bu noktadan sonra evren küçülecek ve sonunda ilk oluştuğu sonsuz derecede küçük, yoğun ve sıcak noktaya dönüşecek. Bu senaryoya, Büyük Çöküş (Big Crunch) adı veriliyor. Kütle çekiminin evrendeki maddelerin üzerindeki çekim kuvveti, genişlemeyi durduracak ve süreci tersine çevirecek.
Sayfa 20 - Populer ScienceKitabı okudu
Düz Evren
Evrenin genişlemesinin giderek yavaşlaması ancak hiçbir zaman durmaması için, kritik bir kütle değeri bulunuyor. Sonsuza kadar sürecek olan bu genişleme bir taraftan da sürekli yeni galaksi ve yıldızların yaratılmasına neden oluyor. Evren düz ise, bir patlama sonucu ortaya çıktığını ve dışarı doğru sürekli genişlemekte olduğunu düşünebiliriz. Böyle bir düşünce, zorlama gibi görünüyor.
Sayfa 20 - Populer ScienceKitabı okudu
“Elmas bir yüzük, babanızdan miras kalan bir kol saati ya da yepyeni bir araba. Bunların hepsine değer verirsiniz ve hasar görmemeleri veya kaybetmemek için extra özen gösterirsiniz” diyor. “İşte, kalbinize de böyle davranın o olmadan yaşamanıza imkan yok.”
Sayfa 62Kitabı okudu
“Bir kalp krizinde yaşamla ölüm arasındaki sınırdan hastayı alıp getiriyoruz.”
Sayfa 60 - Kayla DeVorKitabı okudu
DARWIN BUGÜN YAŞASAYDI NEREYE GİDERDİ?
Evrimin açıkça kendini gösterdiği biyolojik açıdan zengin altı bölge
Bir zamanlar Dünya’nın geri kalanından izole olan Galapagos adaları, Charles Darwin’in Dünya hakkındaki düşüncelerimizi sonsuza dek değiştiren evrim fikrini ortaya atmasını sağladı. Aradan geçen bir buçuk yüzyıldan sonra, bilim insanları benzer çalışmaları çok çeşitli yeni yerlerde yapıyor.
Bu yerlerin bazıları egzotik, bazıları ise hemen yanı başımızda. Chicago Üniversitesinde evrimsel biyolog ve “Why Evolution Is True” (Evrim Neden Gerçek?) kitabının yazarı Jerry Coyne, “Evrimin büyük ölçüde Darwin’in önerdiği gibi gerçekleştiğine dair birçok kanıt bulunuyor” diyor. “Evrimsel değişimin motoru olan doğal seçilime baktığımızda hayvanların ve bitkilerin çevrelerine uyum sağladıklarına dair kanıtları açıkça görebiliyoruz.”
Sayfa 81Kitabı okudu
GARİP ŞEYLERİN OLDUĞU YERLER
Evrim söz konusu olduğunda en başarılı ve en güçlü olanlar; özel değil, genel olanlardır. Fareler, hamamböcekleri, rakunlar, insanlar ve diğer etçiller, damak tatlarına çok fazla önem vermedikleri ve yeni ortamlara karşı tolerans gösterebilmeleri sayesinde hemen hemen her yerde hayatta kalabiliyor. Bununla birlikte, bazı durumlarda, evrim, şartlara özel yaratıkların ortaya çıkmasını da destekliyor. Çok özel ekolojik şartlara uyum sağlayacak şekilde evrimleşen bu yaratıklar, yerel kaynaklar için rekabet ederken özelleşmiş olmayan türlere göre daha başarılı olduklarını kanıtlıyorlar. Bu sayfalarda göreceğiniz tuhaf ve güzel yaratıklar, yemek yeme, kaçma, saklanma veya üreme için geliştirdikleri benzersiz uyarlamalar ve garip görünümleri ile evrimin istisna yaptığında ne kadar renkli bir dünya ortaya çıkarabileceğinin kanıtlarıdır.
WILL HUNT
Sayfa 86Kitabı okudu
HEPIMIZ BU IŞIN IÇINDEYIZ
Sağlık alanında, egzamadan tutun da Parkinson hastalığına kadar pek çok hastalığın bağırsak florası ile bir şekilde bağlantılı olduğu ortaya çıkıyor. Çoğunluğu kolonumuzda yaşayan 38 trilyon bakteri, yiyecekleri sindirmemiz ve onlarla beraber vücuda alınan yabancı mikroorganizmaları yok etmek için çalışıyor. Bağırsaklarda gerçekleşen süreçler, iltihaplanma, besin emilimi ve bakterilerin ürettiği bileşiklerin etkileri sayesinde tüm vücudu etkiliyor.
Bağırsak florası oldukça çeşitli: Kimse tam olarak aynı miktarda ve tam olarak aynı bakteri türüne sahip değil ve bakterilerin kendileri bile genlerinde büyük çeşitliliğe sahip. Bu varyasyon, araştırmaya ekstra bir zorluk getiriyor, çünkü bir kişinin bağırsağından elde edilen bilgiler diğerleri için geçerli olmayabiliyor.
Yine de araştırmacılar, bağırsak florası ile en sık görülen sindirim sistemi hastalıkları arasında bir bağlantı olduğunu keşfetti. 2017 yılında gerçekleştirilen ve Science Translational Medicine dergisinde yayımlanan bir çalışma, enflamatuar bağırsak hastalığına sahip hastalardan alınan dışkı mikroplarının sağlıklı farelere nakledilmesinin hayvanlarda bağırsak semptomlarında bir artışa yol açtığını buldu. Aynı dergide 2018 yılında yayınlanan bir başka araştırma, huzursuz bağırsak sendromu, enflamatuar bağırsak hastalığı olan kişilerle sağlıklı bireyler arasında bağırsak florasındaki bakteri popülasyonu açısından farklılıklar olduğunu ortaya koydu. Bu farklar, bu iki bağırsak hastalığını teşhis etmeye yetecek kadar açık olan farklılıklardı.
Sayfa 65Kitabı okudu
BAĞIŞIKLIĞIN DEVLERİ
Beslenmenin bağışıklığı nasıl şekillendirdiğine dair genel tablo hala bulanık olsa da yeni çalışmalar, belirli gıda türlerinin bağışıklık güçlendirici etkilerine işaret ediyor. Örneğin sarımsak, hastalıklarla savaşan makrofaj ve lenfosit bağışıklık hücrelerinin üretimini teşvik eden, allisin adı verilen bir kükürt bileşiği içeriyor.
Araştırmacılar ayrıca lahana turşusu, kimchi ve kefir gibi belirli bakteri içeren gıdaların D-fenillaktik asit adı verilen bağışıklık açısından aktif bir madde ürettiğini de ortaya koyuyor. Leipzig Üniversitesinden biyolog Claudia Stäubert, “Lahana turşusu yenmesinden çok kısa bir süre sonra kanda bu maddenin seviyesinde bir artış olduğunu görüyoruz” diyor. Gelecekteki çalışmalar, asidin vücuttaki monositlerin aktivitesini nasıl etkilediğini tam olarak ortaya çıkarmayı hedefliyor.
Sayfa 56Kitabı okudu