Sembolik Formlar Felsefesi II - Mitik Düşünme
Ernst CassirerSembolik Formlar Felsefesi II - Mitik Düşünme Gönderileri
Sembolik Formlar Felsefesi II - Mitik Düşünme kitaplarını, Sembolik Formlar Felsefesi II - Mitik Düşünme sözleri ve alıntılarını, Sembolik Formlar Felsefesi II - Mitik Düşünme yazarlarını, Sembolik Formlar Felsefesi II - Mitik Düşünme yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Çileciliğin ve kurbanın olumsuz fiillerin de ifade edilen bu arzu çerçevesinin daralmasıyla, istek, kendi içeriği gereğince, öncelikle çok yoğun bir özetleniş ve böylelikle de yeni bir bilinçlilik formu kazanır. Diğer taraftan, benin görünüşte ki iktidarının karşısında bulunan, fakat karşıtlık içinde kavranarak benin sınırlarını çizen ve bene belirli bir "form" vermeye başlayan bir güç, önem kazanır. Çünkü sınırlar, ancak bu şekilde hissedilip bilinince, onların aşılabilme yolu da serbest hale gelir. Sadece insan, ilahi olanı büyüsel vasıtayla yenilmesi gereken değil, dua ve kurban vasıtasıyla uzlaşılması gereken kendinden üstün bir güç olarak tanır ve böylece o gücün karşısında, tedricen gerçek bir ben duygusu kazanır. Burada da özben, sadece içeriğini dışa yansıtarak kendini bulur ve kurar. Tanrıların gittikçe bağımsızlaşması, insanın, bizzat kendi içinde ve birbirinden ayrı akan duyusal güdü çeşitliliği karşısında, sabit bir orta noktayı, istemenin birliğini keşfetmesi için şarttır.
Her ışık demeti, hayatın işaretini uzatan bir el içinde sona erer. Ve burada da, yeni bir sembolik dini evrensellik ifadesinde, yeni bir ahlaki evrenselliğin ifadesi, yeni bir "insanlık" fikrinin ifadesi açıkça tanınabilir. Erman şu sonuca ulaşır: Aton kültünde ortaya çıkan yeni bir güneş kasidesini "eski güneş tanrısına söylenen şarkılarla karşılaştıran kişi, ilkesel farklılığı farkedemez; eski şarkılar, tanrıyı dünyanın ve hayatın yaratıcısı ve koruyucusu olarak kutsamak bakımından ortaktır. Fakat yeni kaside, yeni ilahi güneş tanrısının eski ismi, yücelikleri ve kutsal şehirleriyle ilgili olarak hiç bir şey taşımaz. Kaside, Apophis ejderhasıyla ve onun gemileri ve kayıklarıyla ilgili olarak, onun yolcularının sevinçleriyle ve ölüler diyarına yolculukla ilgili olarak hiçbir şey bildirmez. Bir Suriyeli ya da Etiyopyalı'nın da güneşe övgü için aynı derecede iyi söyleyebileceği bir şarkı vardır. Ve gerçekte işte bu ülkeler ve onların sakinlerinin, bu kasidede, kibire son vermek isterlermiş gibi -ki Mısırlılar, bu kibirden dolayı kuzey barbarlarını küçük görürlerdi- düşünce mevcuttur. Tüm insanlar tanrının çocuklarıdır. Tanrı onlara farklı renkler ve farklı diller vermiş ve onları farklı ülkelere yerleştirmiştir. Fakat Tanrı, hepsi için aynı şekilde çaba gösterir... "
Çok eski devirlerde Heliopolis'te, Torum-Ra'nın insan şeklindeki tohumu dışarı çıkararak bütün canlıların ataları olan tanrıları meydana getirdiği ya da Anka'nın tapınağı üzerinde kalkıp ilk kutsal çifti tükürdüğü anlatılır. Diğer tanrılar da, başka yerlerde başka davranışlarda bulunmuşlardı: Memphis'te Phtah, Elaphantine'de Hnoum insanları ve tanrıları bir görüntüye göre biçimlendinniştir. Thot-İbis, Hermopolis'te bir yumurta hazırlamıştı; hiçbir şeyin varolmadığı sırada güneş tanrısını doğuran Sais'ın büyük tanrıçası Neith inek ya da bir akbabaydı. Şüphesiz bunlar yaratılışla ilgili en eski ve en yaygın açıklamalardır. Fakat dünyanın kutsalın ortaya çıktığı yer olduğunu açıklamak şeklindeki daha karmaşık ve daha az maddi birlik, Piramit metinlerinden itibaren farkedildi. Tanrının sesi, orada şeylerin ve varlıkların yaratılışının etkenlerinden biri oldu....Tanrı'nın Hristiyanlık çağından milyarlarca yıl önce ve Firavunlar devrinin seçkin Mısırlılar'ı için yaratılışın vasıtası olarak akıl gibi tasarlanmış olması bundan ileri gelir .... Anlaşılmaz yazılar, bildirici ve yaratıcı Tanrı teorisiyle, dini ve ahlaki zihniyet kültürünün derinliklerindeki özüne bağlı olan Mısırlı eski bir düşünce sadece yenileştirildi.
Erdem sahipsizdir; erdemden herkes, ona saygılı ya da onu küçük görmesine göre, az ya da çok pay alır. Suç seçenlerindir; tanrı suçsuzdur.
Heraklit'in, insanın duyusunun onun şeytanı olduğu önermesinden, Demokrit ve Sokrates'e doğru ilerler. Sokratik Daimonion ve "Eudaimonie" kavramlarına sinen özel anlam ve nağme, belki de öncelikle bu ilişkide tam olarak izlenebilir. Eudaimonie, Sokrates'in başlatmış olduğu yeni bilme formuna dayanır. Ruh, sırf doğa ikuvvetini ortadan kaldırdığı için, Eudaimonie, ruhun ahlaki özne olarak kavranmasıyla elde edilir. Şimdi her şeyden önce insan, bizzat kendisini, kendi benini artık karanlık mitik güçlerin egemenliğinde hissetmediği, arzu etme ve bilme ilkesinin, bu yetilerden hareketle ve açık kavrayış ışığında şekillendiğini bilebildiği için, bilinmeyenden, yani doğaüstünden korkmaya başladı. Böylece burada, mitosun karşısında, yeni bir içsel özgürlük bilinci gelişir. Bugün bile, animizmin ilkel aşamalarında, insanın, kendi ruhsal kuvveti tarafından seçildiği ve tek tek bireylere kadar esas biçimde geliştirildiği kanaati mevcuttur. Sumatra'daki Bataklarda, ruha, onun kişileşmesinden önce tanrıların ve insanların ilk ataları tarafından farklı seçenekler sunulur. İnsanın kaderinin içine ruhlar sokulmuştur ve bu kadar, onların yaptıkları seçimle belirgin hale gelir; insanın hayatının tüm seyri gibi özelliği ve varlığı da, onun hayatının tüm seyri gibi önceden belirlenir.
Grek düşüncesi, ilk başta dramanın kök saldığı mitik-dini ilk temellerden kademeli ayrılma sürecini yaşamakla kalmaz, bu sürece gerçek yerini de verir. Başlangıçta Grek felsefesi, tıpkı doğu dinleri gibi, zaman düzenini fiziksel ve aynı zamanda ahaki düzen olarak kavrar; zamana, ahlaki bir hukuk düzeninin uygulanışı ve gerçekleşmesi olarak bakar.
"Gökyüzünün belirlediği şey, insanın, insan doğasının izlediği şeydir; bu, insanın taosudur. Bu taoya bakmak, öğrenme anlamına gelir."* Böylece burada da, ayrı zaman kesitleri ne, yıla, en büyük yıla, mevsimlere ve aylara ilahi olarak hürmet edildiği gibi, eylemin ahlaki bağlantısı, onun zamansal, hatta doğrudan takvimsel bağlanmışlığına da geçer. İnsanın erdemi ve yükümlülüğü, makro-kosmosun mikro-kosmosu dönüştürme yolunu tanımasından ve onunla buluşmasından ibarettir.
TaoizmdenKitabı okudu
Doğum ve ölüm zamana sadıktır
Düşünce suskunlaşırken ve ayrıca şimdiki zaman, herhangi bir şekilde geçmiş zaman formuna dönüşürken, sırf olgusalda, şeylerin, örflerin ya da kuralların şimdiki zaman içindeki basit varoluşunda, düşüncenin artık yatışmadığı bir aşama ortaya çıkar.
Geçmişin kendisi, artık "niçin" değildir; geçmiş, şeylerin niçinini içerir. İşte zaman-incelemesi için açıklamaya uygun veya muhtaç olmayan mutlak bir geçmişin va rolması, mitosun zaman incelemesini tarihin zaman incelemesinden ayırır. Eğer varlığın tarihi, içinde değişmez bir noktanın olma dığı, her noktanın ise devamlı geride bırakılan bir nokta olarak görüldüğü sürekli oluş dizisi haline gelirse; öyle ki, geçmişe geri gidiş, bir regressus in infinitum*a dönüşürse, o zaman mitos, gerçi varlık ile bilfiil mevcut varolan, şimdiki zaman ile geçmiş arasında bir çatlama yaşar ama, bir kez bu diziyi kazanır kazanmaz, kendi içinde varolan ve problemsiz şekilde mevcut olan olarak, geçmiş içinde dinlenir. Mitosta zaman, mutlak bir bağıntı formu, yani içinde şimdiye, geçmişe ve geleceğe ait unsurların sürekli yer değiştirdiği ve birbirine dönüştüğü bir bağıntı formu niteliği taşımaz; tersine mitosta kesin bir sınır, empirik şimdiki zamanı mitik ilk kaynaktan ayırır ve her ikisine de tamamen gerçek ve aldatıcı olmayan bir "nitelik" verir.
*Sonu belli olmayan geri çekilmeKitabı okudu
Empirik doğru, empirik daire ve küre, düşüncede var olan geometrik biçimler dünyası "bakımından"; yani "kendinde" doğru, "kendinde" daire, "kendinde" kare bakımından belirlenir ve kavranır. Empirik-mekansal olanın tam kavranışı ve yorumlanışında esas alınan norm ve ilkeyi veren şey, geometrik ilişkilerin ve yasaların cisimleşmesi olmaktadır. Fiziksel mekanın teorik kavranışı da, aynı düşünme motivlerinin egemenliği altındadır. Burada, elbette sadece duyusal seyir değil, aynı zamanda doğrudan duyusal alıcılık rol oynamaktadır. Fiziksel mekan kavrayışında mekanın ayrı "bölgeleri" ve mekandaki ayrı yönler, öncelikle biz bu bölgeleri ve yönleri bedensel organizasyonumuzun, yani fiziksel bedenimizin bazı maddi farklılıklarına bağladığımızda ayrılabilir hale gelmektedir. Fakat sözü edilen bu bağımlı olma durumunda, zihin, fiziksel mekan tablosunun yardımı olmadan iş göremeyince, adım adım bu mekan manzarasından kurtulmaya çabalar.