Ne kadarınız gerçek sizin?
Ne kadarınız kendi sahtekarlığına esir?
Bıktığınız olmuyor mu kendi yalanlarınızdan,
Hiç kendinizden sıkıldığınız olmuyor mu,
Kendinizi bir yerlerde terkedip de gitmek istemiyor musunuz,
bütün yalanlarınızdan uzak bir yere?
Şöyle rahatça bütün duygularınızı,
bütün düşüncelerinizi söyleyebileceginiz bir diyara,
kendinizi
Bu ülkede, sahip olduklarını öne sürdükleri gibi bir özgürlük heralde var olamaz; yalnızca farklı özgürsüzlükler var, buradaki özgürlüksüzlüğün başka yerlere kıyasla daha az kati olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
Yalnız kaldığımda, anlıyor musun, ve her şeyi anımsadığımda, işin en kötü yanı, insanın bütün bunlara tek başına gülememesi, gülse bile kötü kötü, acı acı gülüyor, öyle ki, daha sonra aynı şeyleri düşündüğünde ağlamaya başlıyorsun.
Bir insanı, ya da en azından onun ruhunu öldürmenin çeşitli yolları vardır, bunu dünyadaki hiçbir polis anlayamaz. Bunun için bir tek söz yeter, doğru anda açık yürekli olmak yeter. Bir gülümseme yeter. Bir gülümsemenin ya da suskunluğun öldüremeyeceği insanı görmek isterdim.
İsviçre edebiyatının en önemli temsilcilerinden Max Frisch. Eserlerinde kimlik problemini irdelemiş ve modern insanın sorunlarını mitoloji ve masallardan yola çıkarak yazmış. Homo Faber modern Oidipus trajedisi, Kont Öderland oyununun çıkış noktası bir Alman masalı, Mavi Sakal kitabını okumadım ancak isim aşikar. Yeni okuduğum kitabı Stiller’de Rip Van Wilke hikayesi ile ilişkilendirilebilir, zaten kitapta hikaye kısaca anlatılıyor.
Stiller romanını ve Biyografi oyununu peşpeşe okudum. Tematik birlikteliği olana kitaplar, ayrıca Biyografi’de Frisch ve kimlik meselesi hakkında yazılar da vardı, iyi oldu:)
Stiller, kendinden kaçan ve kendi olmaya mahkum edilen bir insanın romanı. White adlı bir adam uzun zamandır kayıp olan heykeltraş Stiller olduğu gerekçesiyle hukuk devleti İsviçre’de tutuklanıyor. White ‘Ben Stiller değilim!’ dese de kimseyi ikna edemiyor, Stiller’in eşi, arkadaşları da Stiller olduğu görüşündeler. Stiller’in geçmiş yaşantısını, ilişkiler ağını, İsviçre eleştirilerini okurken kişinin kim olduğu-olabileceği meselesi epey kurcalanıyor. İnsanların kişiye biçtiği rollerle, kalıplarla kimlik inşa edilmesi ve bunun dışına çıkmak üzerine günlüklerinde de yazmış. Şurada görseller
instagram.com/p/C4YeidBqke6/?...
StillerMax Frisch · Yapı Kredi Yayınları · 2020189 okunma