"onu çarmıha gerdiler
ve o hiçbir şey demedi"
İkinci Dünya Savaşına katılan, savaşta esir düşen; o yılları ve savaş sonrasını romanlarında savaşın öteki yüzü olarak yansıtan Nobel Ödüllü Heinrich Böll, bu eserinde çöken bir evliliğin kadın ve erkek üzerindeki etkilerini, savaşın silinmeyen izlerini, yoksulluğu, dinden uzaklaşmayı derinlemesine gözlem yeteneğiyle okuyucuya aktarıyor. On üç bölümlük eserinde bir bölümünde erkeğin diğer bölümünde kadının gözünden anlatımıyla, yazarın iki cepheden bu kadar gerçekçi bakış açısına hayran kalıp kitabı sevdiğiniz kitaplar arasına yerleştirebilirsiniz. Çünkü bazen Fred gibi savaştan sıkılıp mezarlıklarda ölülerle nefes alabilecek kadar hayatın anlamını yitirmiş bir adam, bazen de Kaete gibi yoksulluğun, çaresizliğin, kocanızla garlarda sevişmenin utancını; yaptığınız pasta hamuruna kattığınız gözyaşlarınızla yoğuran bir kadın olabilirsiniz.
Bu kitap benim gözümde sarf edilebilecek tüm övgüleri hak ediyor. Gönül isterdi ki bu inceleme detaylı, kitabın hakkını veren bir analiz olsun. Ancak vakit kısa, kitaplar çok olunca kısaca kitabı okumanızı tavsiye ediyorum. Keyifli okumalar.
"Dışarıdan bakılınca, iki insan bahtsızlıktan kurtulmuş, kıyıya ulaşmış görünüyordu. Ama savaşın yıkıntılarının onarıldığı yoksulluk yıllarında gerçek yıkıntı yüzeyde değildi. Köprüler yeniden yapılır, evler eski temelleri üzerinde daha rahat, daha konforlu ve güzel yapılar halinde yükseltilebilirdi. Ama asıl yıkıntı ta içimizde, kalbimiz ve ruhumuzun kötürümleşmesindeydi. "
