Ama kapitalizm geliştikçe, ulusal engelleri paramparça ediyor, ulusal ayrılmışlıklara son veriyor, ulusal zıtlaşmaların yerine sınıfsal çelişkiyi geçiriyor. Bu bakımdan "işçinin vatanı yoktur" ve hiç değilse uygar ülkelerde işçilerin "güçlerini birleştirmeleri", "proletaryanın kurtuluşunun ilk koşullarından biridir" sözleri, gelişmiş kapitalist ülkeler için tartışılmaz bir gerçekliktir (Komünist Manifesto).