İran; Ariletin ülkesi
Persis ya da Persia adı bir ülke ya da milletle değil, bir eyalete aittir. Pers ya da Fars, adı verilen körfezin doğusundaki eyaletin adıdır. Persler bu adı tüm ülkeye vermeseler de bölgenin dilini kullanmışlardır.Perslerin kullandığı ve 1935'te tüm dünyada kabul edilen "İran" adı, "Arilerin ülkesi" anlamına gelen ve Hint-Ari halkların
ilk göç zamanlarından kalma eski Farsça'daki "Aryanani" sözcüğünden türemiştir.
Sayfa 28 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
Yahuda, Romalı bir valinin hakimiyetindeydi. 66 yılında başlayan en önemli başkaldın zorlu bir mücadelenin sonunda, isyancıların yenilgisi ile sonuçlanmıştı. Romalıların 70 yılında Kudüs'ü fethedip Babil esaretinden kurtulanların yaptığı ikinci tapınağı yıkmaları bile Musevi direnişini durdurmayı sağlayamamıştır. 135'teki Bar-Kohba isyanının ardından Romalılar Musevilerden mutlaka kurtulmaya karar verdiler. Daha önce Babilliler'in yaptığını Çaparak Musevilerin büyük çoğunluğunu esir alıp sürgüne gönderdiler ama bu sefer onların imdadına yetişecek bir Kiros yoktu. Museviler'in tarihi adlan dahi silindi, Kudüs'e Aelia Capitolina adı verildi ve yıkılan Musevi Tapınağı'nın yerinde Jüpiter'e bir tapınak yapıldı, Samariya ve Yahuda adları kaldırıldı ve ülkeye çoktan unutulmuş olan Filistinliler'in adı verildi.
Sayfa 34 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
Urfa-Edessa
Persler'in yıktığı ve Romalılar'ın tekrar kurduğu Edessa prensliğinin prensi Yunanca "Philoromaios" (Romalılar'ın dostu) unvanını almıştı.
Sayfa 38 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
Zeynep
Roma tarihçilerine göre III.yy'ın üçüncü çeyreğinde Zenobia adındaki (büyük olasılıkla Arapça Zeyneb) kadın hükümdar, Palmira'nın bağımsızlığını tekrar kazanması için son çabayı harcamıştır. İmparator Aurelian'ın gönderdiği Roma ordusu Zenobia'yı yenmiş ve Palmira bir kez daha imparatorluğa katılmıştır.
Sayfa 46 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
ortaçağ da bir yahudi devleti
525'te Tiran-Yotabe Musevileri denetim altına alındılar ama Kızıldeniz'in güney ucunda Himyarites kralının Museviliği seçmesiyle yeni Museviler ortaya çıktı. Böyle.ce Arabistan'ın kuzeybatı köşesinde yüzyıllardır ilk defa bir Yahudi krallığı kurulmuş oldu.
Sayfa 49 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
İslamiyet'e geçiş süreci bu ülkelerde daha kolay yaşanmıştı. Araplar'ın vergileri, özellikle Müslümanlar için Bizans'ınkinden çok daha azdı. Arap devleti, Konstantinopolis yönetimindeki Ortodoks olmayan Hıristiyanlar'a ve kiliselerine çıkarılan zorlukları göz ardı ediyor, aynı kanunlar dahilinde tüm Hıristiyan-lar'a hoşgörülü davranıyordu. Parttar ve pagan Roma imparatorları zamanında dini hoşgörü gören, Sasaniler ve Hıristiyan Bizanslılar zamanında ise zulüm gören Musevilerin durumu Müslüman Arap devletinde çok daha iyiye gitti.
Sayfa 58 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
Arap imparatorluğunun askeri fetihlerinden daha çok, fethedilen yerlerde yaşayanları Araplaştırması ve İslâmlaştırması şaşırtıcıdır. Arapların askeri ve siyasi üstünlük dönemi çok kısa sürdü ve kısa süre sonra imparatorluklarının kontrolünü, hatta kendi yarattıkları uygarlıklarının liderliğini başkalarına bıraktılar. Yine de hukukları, dinleri ve dilleri hakimiyetlerinin devam eden anıtı olarak kaldı ve bugün de hâlâ duruyor.
Sayfa 60 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
Roma ile İran arasındaki Ortadoğu ticaret yollarının paylaşılamaması durumu, Arap imparatorluğunun kurulması ile son bulmuştu. Büyük İskender'den sonra ilk kez Orta Asya'dan Akdeniz'e kadar Ortadoğu'nun tamamı tek bir imparatorluk ve ticaret düzeni altına girmişti. Bir dönem Bizans altını ile İran gümüşü beraber dolaşımda kalmıştı ve iki para arasındaki kur oram ilk İslam hukuku için önemli bir konu olmuştu. Bu nedenle de İslam pazarlarında sarrafların önemli bir yeri vardı. Çok miktarda nakit paraya sahip yeni yönetici sınıfın ortaya çıkmasıyla sanayi ve ticarette büyüme gerçekleşti. Tıpkı Ortaçağ Avrupası'nın Vikingler'i gibi, Ortadoğu'nun Arap fatihleri de paralarını sarayın ve soyluların özel ilgileri olan üstün kaliteli tekstile yatırdılar. Bu ekonomik gelişmeye, özel malikanelerin, sarayların, kamu binalarının, camilerin yapılması ve yüksek maaş alan askerlerle öteki yerleşimcilerin çok ve çeşitli gereksinimlerinin karşılanması da önemli bir katkı yapmış olmalıdır. Büyük olasılıkla, hızla büyüyen şehirlerdeki huzursuzluk fakirlikten çok kırgınlıktan kaynaklanıyordu. İçlerinde zengin, yetenekli, hem de iktidar sahibi kişilerin olduğu yan Arapların kırgınlıklarının nedeni devletin ve toplumun üst düzeylerine alınmamalarıydı. Başta Persler olmak üzere Arap olmayan dönmeler, kendilerine verilen alt statüden memnun değillerdi ve yeni dinlerinin evrensellik mesajının anlattığı eşitliği istiyorlardı.
Sayfa 63 - Arkadaş y, Çev:Selen KölayKitabı okudu
son söz ve son satırlar...
Evet belki nükleer silah dengesi bütün bir bölgeyi haritadan silebilir ya da silmeyebilir ama halı hazırda sürmekte olan silah yarışının bizi kesinlikle bitireceği ortadadır.
Sayfa 644 - iyi düşün yayınları
dinlemek baştanbaşa Ortadoğu’yu
yaşamak baştanbaşa Ortadoğu'yu
Sayfa 178
