"Hâlâ sorumdan kaçıyorsunuz Josef. Kendi yaşamınızı tam anlamıyla yaşadınız mı? Yoksa yaşam mı sizi yaşadı? Siz mi seçtiniz? Yoksa o mu sizi seçti? Sevdiniz mi? Yoksa pişman mı oldunuz? Yaşamınızı tamamlayıp tamamlayamadığınızı sorarken anlatmak istediğim buydu. Yoksa boşa mı harcadınız? Babanızı ailenin başına gelen bir felaket yüzünden çaresiz bir halde dua ederken gördüğünüz rüyayı hatırlayın. Siz de onun gibi değil misiniz? Siz de çaresiz bir halde asla yaşayamadığınız bir hayatın yasını tutmuyor musunuz?"
Samara'daki mülkümle, oğlumun eğitimiyle, kitaplarımın yazımıyla meşgul olmadan önce bu işleri neden yaptığımı bilmem gerekiyordu.Sebebini bilmeden hiç bir şey yapmaya devam edemezdim.
Yalancı yaşamlar mekanı ve bir sürü kağıt Papalagi'yi bugün hak ettiği yere getirmiştir.Gerçek olmayanı sevip gerçek olanı ayırt edemez olmuştur; yani suretini Ay'ın kendisi sanan,yazılı hasırı yaşamın yerine koyan güçsüz, kafası karışmış insanlar
Nestanka'm öylesine üzgün ve korkmuştu ki ona olan aşkımı sonunda anladı ve benim zavallı aşkıma acıdı. Bu hep böyle olmuştur zaten. Ancak bizim başımıza gelince başkalarının mutsuzluğunu daha güçlü hissederiz, aklımız başımıza gelir.
Bugün anlattığım dönemi bile geçen bir hâl var. Şimdiki çocuklar bollukla büyüyor, büyüdüğünde de yokluğa intibak edemiyor. Daha kötüsüne hiç edemeyecek. Yokluğu anlamadığı için de, yoksulların gözü önünde edepsiz ve görgüsüz bir tüketim sergilerler.
Buna epey dikkat ettim. Türkiye’de öğretmen en önemli meseledir. Bu öğretmenlerimizi ıslah etmezsek, ellerinden tutmazsak, yeni nesillerini olsun kurtaramazsak, yaşam kalitelerini yükseltmezsek, niteliklerini desteklemezsek, onları fakirlikten çıkaramazsak, gelecek nesillerin hayatı düzelmez. Yoksa bizleri bekleyen hüsrandır.
Eğitim, kitlenin taleplerinin dinleneceği yer değildir; kasaba türü siyasetin, nabza göre şerbetin yeri değildir. Çünkü eğin dünyanın en önemli meselesidir; insan reprodüksiyonudur. Yani insanın bir nevi yeniden üretimidir. İşte bütün bir sistem içinde ilk bakılması gereken yer de öğretmendir.