Nietzsche
Hayatı boyunca “Köklerinizden kopun, her şeyi reddedin” diyen Nietzsche’nin doğduğu yer ile, öldüğü yer arasında 30 metre mesafe vardır. İlginçtir, hayatı boyunca bir seyyah gibi ülke ülke gezip, hiçbir şeyin özgürlüğüne zincir vuramayacağını düşünen bir adamın, başladığı yere geri dönmesi. Nietzsche’ye göre kalp ve duygu dediğimiz şey, zihnin zayıf tarafıydı. Bu yüzden “Sert ve acımasız olup, acıma hissini unutun. Çünkü kötülük insanın en büyük gücüdür” diyen ve merhameti gülünç bulan bir adamdı Nietzsche. Fakat bir sabah Turin’deki otelinden çıktığı sırada kırbaçlanan bir atı gördüğünde merhametine yenik düşmüş ve atın boynuna sarılıp attan ağlayarak özür dilemişti.
Bir diğer tezat da üst insan felsefesinden gelmişti. Umut etmenin işkenceyi uzattığını, insanoğlunun yalnızca gerçekleri kabul edip, soyut kavramları bırakmasını öğüt etmiş ama bu saf ve derin Nihilizme kendi bile dayanamadığı için en sonunda üst insan felsefesini ortaya koymuş ve insanların bu umuda tutunmasını istemişti. Kendisiyle savaşan bir adamdı Nietzsche. ‘Ben bu kulaklara göre ağız değilim.’ demişti bir kitabında. Kendi söylediğini, ancak kendisinin işitebileceği ironik bir noktaya gelmişti artık. İşte benim sevdiğim Nietzsche bu.
Ziya Paşa, devletin değirmenini bir eşek de olsa çevirir, dermiş:
“Asiyab-ı devlet’i bir har da olsa çevirir!”
Şair Eşref ise cevabını verirmiş:
“Çevirir ama anasının örekesine çevirir.”
Neyzen Tevfik ise son noktayı koymuş:
“O kadar har koştular ki asiyab-ı devlete
Çiğnemekten birbirin dolab-ı devlet dönmüyor.”
Şunu akıldan çıkarmayalım; insanlar hayatları boyunca ne kadar yaşamış olurlarsa olsunlar, hangi ortamda bulunursa bulunsunlar, insanlar iyileşme sürecinin uzağına düştüklerinde iyilikten de kopmuş olurlar. Yani hâlâ iyileşmekte değilse bir insan, artık iyi değildir. Bir insan için, "Ben bu kadar iyiyim, yeter." diye şey yoktur. Kim ki iyileşme sürecinin hitama erdiğini düşünmektedir, artık o iyi değildir. "Çok iyi çocuk, buna bu kadar iyilik yeter." diyemeyiz bir insan için. Türkiye'de de toplum olarak biz bu noktayı bıraktık. Biz 12 Eylül 80 sabahına kadar şöyle veya böyle, "Hâlâ iyileşme ile meşgul olunabilinir." fikrini kabul eden bir toplumduk. İnsanlar, bu hep böyle gitmeyecek, bu daha iyiye gidecek diye 12 Eylül 1980'e kadar düşündüler, bu tarihten sonra bu terkedildi. Biz yaşadığımız için biliyoruz, 12 Eylül 1980'den sonra şans oyunlarında bir patlama oldu. Bu ne demektir? İnsanlar artık çalışarak hiçbir şey yapamayacaklarını, bundan sonra ya piyango vurursa ya da gasp edebilirlerse bir şeyler yapabileceklerini düşünmeye başladılar. Aynı şekilde 12 Eylül'den sonra fuhuş, kumar, kaçakçılık inanilmaz boyutlara vardı, bu Türkiye'de bu tarihten önce yoktu.
#İsmetÖzel, Bir Akşam Gezintisi Değil Bir İstikâl Yürüyüşü
TİYO Yayıncılık, Ocak 2018, 2. Baskı, syf: 292
Sayfa 292 - TİYO Yayıncılık, Ocak 2018, 2. BaskıKitabı yarım bıraktı
Bir noktaya kadar gerilmişim de içimde bir şeyler kopmuş gibi hissediyorum.
Sayfa 154 - Türkiye İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
