Imamı Azam'in itikadi görüşleri
Allah Teala bütün isim ve sıfatları ile ezeli olup, bunların hiçbiri sonradan olma (hadis) değildir. Allah'ın sıfatları zati ve fiili olmak üzere ikiye ayrılır. Zati sıfatlar da selbi ve subuti olarak kendi içinde iki kısma ayrılırlar. Selbi sıfatlar Allah'ın bir, doğmamış, doğurmamış, eşi benzeri olmayan, yaratıkların hiçbirine benzemeyen bir varlık olduğunu bildiren sıfatlarıdır. Müteşabih lafızlarla sabit olan yedi, vechi, nefsi, arşa istivası, gazabı, rızası, kaza ve kaderi gibi haberi sıfatlar O'nun selbi sıfatlarının istisnaları olup, tevil edilmeden keyfiyetsiz olarak kabul edilmeleri gerekir. Subuti sıfatlar ise hayat, semi, basar, ilim, kudret, irade ve kelam sıfatlarından oluşmaktadır. Ebu Hanife, zati sıfatlarla irtibatlı olarak halku'l-Kur'an ve ru'yetullah meselelerine de temas etmektedir. Kur'an'ın Allah'ın kelamı, vahyi, hakiki sıfatı ve gayr-i mahluk olduğunu, mushaflara yazılan mürekkep, kağıt ve yazılar ile dillerde okunan seslerin ise mahluk olduğunu söylemekte; Cenab-ı Hakk'ın ahirette, cennet ehline benzetme, yön, mesafe vb. olmaksızın keyfiyetsiz olarak görüleceğini kaydetmektedir. Fiili sıfatlar ise Allah'ın yaratması, rızık vermesi, yapması, inşa etmesi vb. sıfatlardan oluşmaktadır. Bunların hepsi ezeli olup Allah herhangi bir şeyi yaratmadan önce yaratıcı, rızık vermeden önce rızık verici idi. Allah'ın fiilleri gayr-i mahluk, yapılan işler ise mahluktur.
Allahin sifatlari
Allah'ın sıfatları ,zatı ve subuti olmak üzere iki kısımdır .
Zatı sıfatlar
1-)vücut
2-) kıdem
3-) beka
4-) vahdaniyet
5-) muhalefetün Lil havadis
6-) kıyam binefsihi
Subuti sıfatlar
1-) Hayat
2-) ilim
3-) semi
4-) basar
5-) irade
6-) kudret
7-) kelam
8-) tekvin
Sayfa 43
Subuti Sıfatlar
Bunlar da şöyle yedi olarak sayılır:
-HAYAT: Diri olmak. Allah, "Hayy"dır, yani "Diri"dir. -İLİM: Bilmek. Allah,"Alim"dir, yani "Bilen"dir.
-SEMİ:İşitmek.Allah, "Semi"dir, yani "İşitici"dir.
-BASAR:Görmek.Allah, "Basir"dir. Yani: "Gören"dir. -İRADE: Dilemek. Allah, "Mürid"dir.Yani "Dileyen"dir. -KUDRET: Güç. Allah, "Kadir"dir.Yani "Güçlü"dür.
-KELÂM: Konuşmak, söz söylemek, söz. Allah, "Mütekellim"dir.Yani "Konuşan"dır.
