Karakter ve kabiliyet bakımından dedesinin dedesinin dedesi olan Yavuz’a fevkalâde benzeyen IV. Murad, Yavuz’un tahta geçtiği zaman bulduğu vaziyeti bulmadı. Ordu nizamsız, asayiş bozuk, maliye perişandı. Yavuz gibi en olgun yaşta (42 yaşında) değil, çocukken tahta geçti. Yavuz’un o yaşa kadar kazandığı tecrübelerden mahrumdu