Necd ise, bedeviliğin vatanı olarak, Ahsa veya Hicaz’da görülen etnik çeşitliliği bünyesine almamıştır. Kan bağına dayanan sosyal statüler ve soyluluk duyarlılığı, Necdlilerin diğer etnik unsurlara karışmalarını büyük ölçüde önlemiştir. Bölgede yeterli güvenliğin olmayışı ve tüccarları cezbedecek uygun ticari ortamın bulunmayışı, yabancıların bölgeye gelmelerini ve yerleşmelerini önleyici diğer faktörler olmuşlardır.
Sayfa 18Kitabı okudu
Şii müslümanlar, mezhepleri dolayısıyla alt sınıf bir zümre olarak toplumda yer bulurlar.
Sayfa 18Kitabı okudu
Çöl ortamının sürekliliği, tekdüzeliği ve kuruluğu, Bedevinin fiziki ve ruhi tabiatını doğru bir şekilde yansıtır. Vücut yapısı olarak o, bir damarlar, kemikler ve sinirler bohçası gibidir. Topraklarının kıraçlığı ve verimsizliği, Bedevinin fiziki yapısında kendini gösterir. Günlük öğünü, hurma ve un karışımından veya kızarmış mısır yanında su veya sütten ibarettir. Bedevinin giysisi, aldığı gıda kadar basit ve sınırlıdır.
Sayfa 16Kitabı okudu
Hitti’nin, bir göçebe bedevinin psiko-sosyal özelliklerini çarpıcı biçimde tasvir ettiği aşağıdaki ifadeleri, 20. yüzyılın başında yaşamış bir Vehhabinin karakterini ve içinde bulunduğu şartları aynı zamanda bize anlatmaktadır:
“Bir model olarak göçebe, dün ne ise bugün öyledir ve yarın da aynı olacaktır. Onun kültür kalıbı devamlı aynı kalmıştır. Değişim, gelişim ve evrim, onun isteyerek uyacağı kanunlar arasında yer almamaktadır. Tıpkı ataları gibi o, yabancı fikir ve davranışların tecavüzünden uzak bir biçimde hala keçi ve deve kılından çadırlar içinde, ‘kıldan evler’ içinde, yaşamakta, koyun ve keçilerini aynı otlaklarda atalarının tarzında otlatmaktadır....."
Sayfa 15Kitabı okudu
Çöl ikliminin en belirgin şekilde yaşandığı Necd’de yazın ortalama sıcaklık 45 derecedir. Fakat termometrenin 55 dereceyi göstermesi sıklıkla rastlanan bir durumdur. Kış mevsiminde sıcaklık 30 derecenin altına nadiren iner. Fakat kışın havanın nemsiz olması ve sert esen soğuk rüzgarlar, özellikle geceleri havayı hissedilir derecede soğuk hale getirir
Sayfa 14Kitabı okudu
Vehhabiliğin anavatanı Necd, Arabistan’ın tam merkezindedir
Sayfa 13Kitabı okudu
İhvan'dan Cüheyman'a: Suudi Arabistan ve VehhabilikMehmet Ali Büyükkara · Rağbet Yayınları · 201042 okunma
18.Asırda Vehhâbîliğin ortaya çıkışıyla da Ibni Teymiyye ekolü bir nevi milis kuvveti kazanarak Suudî siyasî otoritesinin himayesiyle yayılmaya başladı ve zamanla bütün Arabistan'a hâkim oldu. Maamafih Vehhâbilik, İbn Teymiye'nin fikirlerinden çok daha aşırı bir yol tutmuştur. Öyle ki, ibni Teymiyye'nin caiz değil dediğine, Vehhâbîler' caizdir demişlerdir.
Böylece enteresan bir tenakuz doğmuştur ki, İbn Teymiyye, hem modernistlerin, hem de dini eski saf hâline döndürme iddiasındaki fundementalist telâkkilerin önderi olarak görülmektedir, Protestanlığın kurucusu Luther'e benzetilen İbn Teymiyye'nin fikirlerinin devlet eliyle yayılması, eski mücâdeleyi tekrar alevlendirdi. Bu mücâdele yirminci asrın başlarından itibaren bir bakıma İbn Teymiyye'nin yolunu sürdürmek iddiasında olan Muhammed Abduh ve talebesi Reşid Rızâ'nın faaliyetleri neticesinde bir gelenekçiler modernistler mücâdelesi halini almış ve günümüze kadar kıyasıya devam etmiştir.
Sayfa 25Kitabı okudu
Vehhabîlik ve Suudî Arabistan
Tarihsel sürecin bu kısa özetinden ve Hanbelîliğin en köktenci fırkası olan Vehhabîliğin ilkelerinden anlaşılacağı üzere, Suudî Arabistan'daki birtakım uygulamalara ve infazlara farklı bakmak gerekmektedir. Örneğin, uyuşturucu kullanımını, alım-satımını büyük günahlardan sayan ve yasaklayan Vehhabîlik, bu günahı işleyenlerin, yegâne infaz aracı kabul edilen kılıçla ve ibret-i alem müessire olarak herkesin gözü önünde boyunlarından vurulmasını öngördüğü için, kralın ya da onun adına bir başkasının bu işlemi durdurması, cezayı affetmesi olanaksızdır. Çünkü bizzat Suudî hanedanı, Arap çölünün Aneze bedevîlerinden eski ve fatih bir aile olarak Vehhabî iktidarını temsil etmektedirler. Otoritelerini dorukta devam ettirebilmeleri için de bu mezhebin "vahdaniyyet" ilkesinden ve kılıç keskinliğinden hiçbir nedenle ödün vermemek durumundadırlar. Bir çöl medeniyetinden modern petrol imparatorluğuna yükseliş sürecinin 250 yıl boyunca daima Vehhabîlikle özdeş olageldiği unutulmamalıdır.
Sayfa 31 - Necdet SakaoğluKitabı okudu
Orta Doğu Üzerıne
KİTAP LİSTESİ
Sık sık sorular geliyor: "Ortadoğu'yu anlamak için temel okumalara nerden başlayalım?"
Cevap olarak, aşağıdaki 33 kitaplık listeyi takdim ediyorum. Başlangıç ve giriş babında. "Anlamaya girişe giriş" gibi de düşünebiliriz.
İstifadeli olur inşallah.
GENEL
Modern Ortadoğu Tarihi (William Cleveland)