Kanuni gibi bir hükümdarın döneminde, herkes hayır yarışında bulunuyorsa, Koca Sınan, Koca Mimarbaşı, ondan geri mi kalır? Hayır! O da Tezkiretü'r Bunyân'ında diyor ki: “Hayırla yâd edilmek, hayır dua almak, Allah rızasını kızanmak ıçın ben bütün bu eserleri yaptım.” Bir bir sayıyor. “Çünkü bir dua muhtacıdır bây ü gedâ ” Yani zengin, fakir kim olursa olsun, bir duaya muhtaçtır diyor. “Bu fânı âlem, akıp giden selin üstünde bir puldur (yani köprüdür). Bu pulun, selin üzerinden karşıya geçebilecek olanı, ancak ehi-i tevekküldür. Cihanda hayra sa'y etmek (hayır içın koşmak) en yüksek hedeftir.” Bunlar kendi ifadeleridir. Mimar Sınan'a göre bu hayırda yarış, “Ölmez oğuldur.” Demek ki Koca Sinan, sonsuz kudret sahibi olan Yaratıcı ile müminin rahat münasebet kurabilmesi için, sanatın bütün inceliklerini ve sanat dehasını ortaya koymuştur. Şunu da belirtmekte fayda vardır. Sinan'ın sanatında da “vahdet” fikri, çoklukta birlik hâkimdir. Allah'ın bırliğı inancı, hâkim motiftir.
Vahdet-i vücud ile Vahdet-i şuhûd arasındaki farklar Gulâm Yahyâ Bihârî, Kelimâtü'l-hak adlı esere göre özetle şunlardır:
Vahdet-i vücud, Allah ile âlemin, asıl ile gölgenin birliği ve ayniyyeti esâsına dayanır. Vahdet-i şuhûd ise gölgeyi asıldan, âlemi gölgeyi asıldan, âlemi Allah'tan farklı kabul ettiği için gayrılık esâsına dayanır.
Vahdet-i vücud'a göre, eşyanın hakikatleri a'yân-ı sabitedir. Bunlar da ilâhî isim ve sıfatların mertebesindedir. Vahdet-i şuhûda göre, eşyanın hakikatleri isim ve sıfatların zıdları olan ademlerdir (yokluklardır).isim ve sıfatların gölgeleri adem aynalarında yansır ve âlem oluşur. Mesela "Kudret" in gölgesi, zıddı olan "acz" aynasında yansır ve âleme ait (mümkin) kudret oluşur.
Vahdet-i vücuda göre, doğru olan varlık telakkîsi varlığı bir olarak algılamaktır. Vahdet-i şuhûda göre ise, Vahdet-i şuhûd (âlemi gölge olarak görmek), Vahdet-i vücuddan daha üstündür. Ancak o da son nokta değildir. Yaratıcı ve yaratılmışı ayrı ayrı görmek olan abdiyyet makamı ulaşılacak en üstün mertebedir.
İmâm-ı Rabbânî Risaleleri
Türklük Kavramı Üzerine
Bernard Lewis’in de belirttiği gibi, “Türk” kavramı, İslamiyet’le öylesine eş anlamlıydı ki; bilhassa Osmanlı dönemindeki Müslüman ahali “Türk” diye adlandırıldığı gibi, bir gayrimüslimin Müslümanlığı kabul etmesi de “Türk oldu” diye ifade edilirdi. Bu durum, dünya Müslümanları içinde özellikle "sine-i selase" (üç kucak) denilen üç
İstanbul'da 1994 senesinde tertiplenen “Fuzûlî Sempozyumu”nda Türkiye Yazarlar Birliği' tarafından (“XX. yüzyılda Fuzûlî Dîvânına bir nazire: Şeydâ Dîvânı” başlığı ile takdim edin) o makâmın muktezâsına konuşması istenen Şahin Uçar'ın, işbu montajıyla kendi Divanı hakkında Söylediği sözler:
nihân etdim kelâmım gerçi ma'nâ
İslam'da Vahdaniyet temel prensiptir. Bu doktrin, en cihanşümul ifadesini Kelime-i Şahadet'de bulur: Lâ ilahe illallah. Derin mânâsı: Mutlak gerçeğin dışında gerçek yoktur. Varlığın birliği hakkındaki inancın Kur'andaki temeli budur. Tasavvuf'daki vahdet-i vücud, Vahdet-i vücud demek Allah'la kâinat arasında cevherce ayniyet vardır, demek değildir. Bunun panteizmin veya monizm'in herhangi bir şekliyle de ilgisi yoktur. Bu daha çok şu mânâya gelir: birbirinden bağımsız iki gerçek nizam düşünülemez.
HZ. HÜSEYİN'IN HAYATINDAN MESAJLAR
* Hz. Ali gibi istikameti hayatının esası kılmak istiyorsan, Rabbin ile irtibatını çok güçlü tutmalısın. İhsan şuurunu kuşanmalı, ihlás üzere yaşamalı; Allah'tan gayri ne varsa hepsini yüreğinden silip atmalısın. Tevhidi istenilen oranda hayatına hâkim kılmalısın ki, savrulmadan yürüyebilesin.
* Hz.
Sayfa 345Kitabı okudu
