Kültür tarihi, osmanli-türk tarihinde üzerinde yeterince calismamis bir alan. Kitap bu durumu degistirme cabasinin bir ürünü. Bireyler üzerinden osmanlida toplum ve kültür tahlilleri yapiliyor. Bu acidan klasik tarih kitaplarindan farkli. Kitap 4 farkli makaleden olusturulmus, bendeniz icin fazla akademik ve spesifik olsa da bahsettigim sebeplerden dolayi ilgincti. 4 makalenin kahramanlari yeniceri, dervis, tüccar ve hatun. Sunulan argümanlar kisaca söyle:
Yeniceri: Bir yeniceri tarafindan yazilmis bir dilekce üzerinden yenicerilerin sadece savasla degil ticaret veya tarimla da ugrasabildikleri, bu durumun pek de yadirganmadigi anlatiliyor. Yeniceri nizaminin bozulmasinin sebebinin yenicerilerin ticarete katilmasi olmadigi savunuluyor.
Dervis: Bir dervis günlügünden bir tarikatin sosyal hayatina dair gözlemler iceriyor. Günlük gibi, seyahatname gibi kaynaklarin yeterince arastirilmadigindan bahsediliyor. Bu konuda uzman olmasam da osmanlida okuma yazma orani düsüklügünden ve kurumsallasma eksikliginden dolayi bu kaynaklarin niceligi hakkinda cok supheliyim.
Tüccar: Müslümanlarin ticarete katilmadigi iddiasi venedik kaynaklari ve tüccarin vasiyeti kullanilarak cürütülüyor. Bu alginin niye olustugu veya müslümanlarin ticaretten neden elini etini cektigi ise makalenin konulari arasinda degil.
Hatun: Bir kadinin seyhine rüyalarini anlattigi mektuplar inceleniyor. Kadinlarin ve cocuklarin tarihteki eksikligini ve konunun daha yeni arastirilmaya baslandigini söylüyor.
Kisacasi yazar, tarihi daha iyi anlamak ve yorumlamak icin bireysel (saray harici) kaynaklarin daha cok incelenmesi gerektigini 4 somut örnekle göstermis. Tarihle yakindan ilgilenenlere tavsiye ederim.
