Türk edebiyatı klasikleri arasına girmiş olan Ahmet Rasim’in bu kitap çocukluk, gençlik zamanlarında yaşadığı dönemin eğitim sistemini anlatıyor. Mahalle mektebi denilen o dönemin eğitim yerlerinde din derslerin yapıldığı fakat ne ailelerin ne de o dönemin- ki bu dönemde pek fark görmemekle birlikte- hocaların kendi zevkleri için çocukları falakaya yatırmaları, sevgi yerine korkunun kök saldığı bir dönemde kendi yaşadıklarını birinci ağızdan iletiyor. Daha sonra Darüşşafaka ya gönderilmesi ve bu iki eğitim sistemi arasındaki farklılıkları gözlemiş olduğunu görüyoruz.