Buna göre Tanzimat'ın hazırlık safhası ise, 1492 Amerika'nın keşfinden sonra Avrupa'ya bâkir servet akmaya başlaması ve buharlı gemilerin icadıyla Uzakdoğu'ya Ümid Burnu'ndan dolaşarak gidilmeye başlanılması gibi sebeblerle Osmanlı topraklarının zenginleşmenin asıl sebebi bulunan ticâret yollarının güzergâhı olmaktan çıkması tarzında izâhı kaabil olançeşitli müessirlerle izah olunabilir.
Sultan Vahideddin - Kadir Mısıroğlu
Sayfa 26 - Sebil Yayınevi