Kayıp Zamanın İzinde serisinin ilk kitabında Bergotte adında bir yazarın bahsi geçer. Fakat gerçekte böyle bir yazar yoktur. Bergotte, Marcel Proust'un 1921 nobel edebiyat ödüllü yazar Anatole France'dan esinlenerek yarattığı bir karakterdir. France Proust'un 1896 da çıkan Hazlar ve Günler kitabına da önsöz yazmış. Hal böyle olunca Anatole France'dan bir okuma yapma istediği kaçınılmaz oldu. Dostumun Kitabı Pierre Noziere isimli karakterin çocukluk ve ilk gençlik yıllarına ait hatıraların anlatıldığı bir kitap. Kitabın adında ki dostumdan kasıt çocukluğumuz aslında. İlk kısımda yazar "uyuyun sevdiklerim uyuyun. Çocukluk anılarımı yazıyorum ve üçümüz için yapıyorum bunu" diyor. Sayfalar ilerledikçe, parmak sallamadan ve asla büyüklük taslamadan yazarın vermek istediği mesaj ve nasihatlerin inceliğine hayran kalmamak elde değil. Ancak yayıncının Anatole France'ın tamamlanmamış bazı notlarından alarak derlediği Suzanne'nin Kitabı bölümü bence kitabın bütünlüğünü bozmuş. Bazen yazarların tamamlamadıkları yazımlarını yayınlamak yazara yapılan bir hakaretmiş gibi geliyor bana.
Dostumun KitabıAnatole France · Pencere Yayınları · 200227 okunma
Kişiler bazen suçlu sandalyesinde değil de yargıç sandalyesindeler, erdemlilik değil; yargıç sandalyesinde oturan kim olsa onlar gibi yapar, bu korkunç görevi sessiz soluksuz yerine getirirdi.
Her ilerleyişin ruhu ütopya. Geçmişin ütopyaları olmasa, insanlar çıplak ve sefil, mağaralarda yaşarlardı hâlâ; ilk sitenin taslağını da ütopyalar çizer. İnsanca rüyalardan nurtopu gerçekler doğar.