Aşkın ve dostluğun ayrımı yoktur çocuk
İkisini de doğuran şey aynıdır
Bir kuşa bakarken hüzünlendiren, bir güle baktıkça yürek kanatan, bir yüreği açmadan solduran, bir kadını çocuk gibi ağlatan, uyuz bir kedi gördükçe kanı kudurtan, suyu yüz derece sıcaklıkta donduran, anneyi üreten babayı coşturan çocuğu güldüren, seni İzmirlere çılgın gibi koşturan, bir vagon penceresinden şaşkın baktıran, bir mektubu ısrarla bekleten, umudu dalında çürüten, acıya dayanılır kılan bir çıbanı irinle onduran aşka merhem sürdüren, güneşsiz bir gök gördükçe öldüren öldüren öldüren...
Sevgi: Tragedyanın kaynağı yaşamın kökeni insanı var kılan umut
ah nasıl ayrılır aşk ve dostluk birbirinden
can canı sever ötesi yok bunun çocuk
ölümü ve ölümün ölümsüzlüğünü
çocuğu ve çocuğun ölümsüzlüğünü
sevgiyi ve sevginin ölümsüzlüğünü
ah elbette aşktır dostluğu mayalayan
ama kim anlatabilir bu parmak çocuğa
bir dostla bir sevgili arasındaki ayrımı.
Sokrates'in şu cümlelerinin mantıksal sonuçlarını bir düşünelim:
"Erdem bilgidir, ancak bilgisizlikle yitirilir; erdemli olan mutlu olandır": iyimserliğin bu üç temel biçiminde tragedyanın ölümü yatar.
Sayfa 87 - Türkiye iş bankası kültür yayınlarıKitabı okudu
Tragedyanın ölümü ve yeniden dirilişi
Trajedi özünde varoluşsal bir krizin değil, politik bir açmazın adıdır. Yani sömürgeci bir ekonomik ve ideolojik iktidarın, onun içinde yaşayanları belirlemeye başladığı ve bireyin tümüyle ortadan kalktığı durumda değil, bu kültürel iktidara rağmen ortay çıkan bir bireyin, bu iktidarı yıkıp yerine yenisini inşa etme girişiminin başarısız olduğu durumda ortaya çıkar.
Bu nedenle trajik yaşam formunun ortadan kalkmasıyla, bireyin ortadan kalkması aynı şeydir. Dolayısıyla, bir sanat türü olarak tragedya, trajik yaşam formunun ölmesiyle ölmüş, yeniden dirilmesiyle dirilmiştir.
O halde
"Tragedya nasıl ölmüş ve nasıl yeniden dirilmiştir?” sorusu "Birey nasıl ölmüş ve nasıl yeniden dirilmiştir?" sorusudur.
Engin Koca
Sayfa 4 - Muhayyel DergisiKitabı okudu
Tragedyanın ölümü ve yeniden dirilişi
Bu dünyada yaşanan trajik olaylar, sen bilmesen de seni öte dünyaya hazırlayan hayırlardır. Asıl yücelik, maruz kalınan adaletsizliğe isyan etmek yerine, Socrates gibi baldıran zehri içmek, yani acılara katlanmaktır.
Engin Koca
Sayfa 5 - Muhayyel DergisiKitabı okudu
Tragedyanın ölümü ve yeniden dirilişi
Peki iyi nasıl ölmüştür? İyi, İyi'nin olmadığını söyleyen görüşlerin hâkim olmasıyla ölmüştür. İyi'nin olmadığını söyleyen ilk kişi, Platon'un Devlet diyaloğundaki bir figür olan Trasimakhos'tur.
Engin Koca
Sayfa 5 - Muhayyel DergisiKitabı okudu
Tragedyanın ölümü ve yeniden dirilişi
Klasik siyasetnameler hükümdarın nasıl olması gerektiği üzerine masallar anlatırken, Machiavelli bize gerçeklerden söz edeceğini söyler. İktidarı elde etmek ve kaybetmemek için gereldi olan becerilere VİRTU der; Klasik erdemlerin karşıtı olan yeni bir erdem biçimidir VİRTU. Eskiler hükümdarın cesur olması gerektiğini anlatırken, Machiavelli için asıl erdem cesur olmak değil SİNSİ olmaktır. Onun için erdem, özdenetim, adalet, muhtaç olanlara yardım etmek değil, bir tür girişkenlik, acımasızlık, cevvallik, kişinin amaçlarını gerçeldeştirmek için hesaplı zalimlik yapmasıdır. Erdem dilini tamamıyla dönüştürmek ister ve onu Sokratik veya öte dünyacı imalardan temizleyip, dünyevi güç kazandıran eylem anlamında kullanır.
Engin Koca
Sayfa 6 - Muhayyel DergisiKitabı okudu