Perikles'i etkileyen dostu Aspasya
Eski Anadolu'nun bir diğer büyük kadını da "Aspasya"dır. Aspasya, Miletli yani Menderes Ovasındaki Balatlıdır. Kendisi bir "Heteir", yani "Kortezan"dı -yüksek seviyede fahişe, cariye-, Perikles'in dostuydu. Yirmi yaşındayken Anadolu'dan Atina'ya geçti. Onu her gören, zekâsına, bilgisine ve güzelliğine hayran kalıyordu. İ.Ö. beşinci yüzyılın ortasından dördüncü yüzyılın ortalanna kadar yüzyıl süresince Atina kentini dillere destan eden adam Perikles'tir. Atina kentinin o parlak devri hâlâ dillere destandır. Yunanistan'ın o devrine, "Altın" ya da "Hut Perikles" devri denir. Aspasya, Perikles'i büyük işler yapmaya, Yunanistan'a altın bir devir yaşatmaya teşvik eden, bu konuda Perikles’e engin yararlar sağlayan kadındır.
Sayfa 149Kitabı okudu
Anadolu'nun yetiştirdiği ünlü kadınlar
Salamis deniz savaşında filosunu kurtarmayı başaran tek amiral, Halikarnas Kraliçesi Artemisiya olmuştu. Bu kadın o sıralarda yirmi yaşlarındaydı. Birinci Artemisiya, tarihin tek kadın amiralidir. Kocası Mausolos adına Dünyanın Yedi Harikasından biri olan Mausoleum'u yaptıran ikinci Artemisiya da bir Karya kraliçesiydi. Perikles'e Atina devletini yönetmede büyük yardımı dokunan Miletli, yani Balatlı Aspasya; dünyanın en büyük kadın ozanı da Midillili Saffo'dur.
Sayfa 143Kitabı okudu
Kadını kurtariniz
Tarihte yükselme ve sağlamlik belirten kaç cemiyet varsa mutlaka kadinı mahfazalamak ve belli başli ölçülere baglamak noktasından titizlik göstermiştir. Aksine, tarihin alçalma ve çürüklük belirtici cemiyetlerindeyse ilk göze çarpan , kadınin bütün bağlarını koparmasi, ruh baskılarını devirmesi ve sinden bile takip edebilirsiniz. İmparatoriçe Mesalina, bir istiklâlini ilân etmesidir. Alçalan ve çürüyen cemi- yetlerde bu hal o kadar belirlidir ki, Eski Roma inhitat çigi rinda Romalı kadinin nereye kadar düştüğünü imparatoriçe- dişiliginin Fransiz edibinin:
Kendisini bir senatöre verirdi; çünkü o ivi konuşurdu Rir glâdyatöre verirdi; çünkü o kuvvetliydi. Bir kumandana erirdi: cünkü o haşmetliydi. Nihayet, önünden geçen her hangi bir adama verirdi; çünkü o, o anda önünden gecmekteydi."
Dediği kadin...
Tarih, bütin cürümüs cemiyetleriyle nice Mesalinalar, Salome'ler, Aspasya'lara mesher olmustur.
Bugünin kadini ise her cebinden on Mesalina çikarac kadar ileride... Apaçıktır ki, kadın, erkeğin heykelleştirdiği birtakm mânevî bağlardan kopup ruh baskılarından sıyrilinca, mevsiminde, iki ön ayağiyle ardını taşlar üzerinde sürüyen dişi köpekten farksız olur. Kadin bu hale gelince de artik onun cemiyetinde her şey ve bütün müesseseler, ordu, idare mekanizması, mektep, mahkeme; topyekûn iş ve fikir hayatı sıfiri tüketir.
Sayfa 183 - Büyük Doğu YayınlarıKitabı okuyacak
Hey Beykozlu laternacı Panayot'un torunu kara gözlüm dostum Yani! Söyle Rumca Karabiberim şarkısını. Aspasya duysun.
Sayfa 28Kitabı okudu
Konstantinopolis Rumları
Rumların milli dansı fokstrottur ve sadece betonarme binalarda icra edilir çünkü yeni Rum kadınları, yani Sappho'nun, Phyrne'nin, Aspasya'nın ve Bilitis'in torunları kütle ve hacim bakımından öyle ayaklara sahiptir ki, sıradan ahşap döşemeler bu dansın yükünü kaldıramaz.
Sayfa 105Kitabı okudu
Anadolu'da felsefe o sıralarda kadınların da katıldığı entellektüel bir konu idi. O dönemde Yunanistan'da ise kadınlar evlere kapatılıyordu. Bir kadının erkeklerle felsefe tartışması yapabilmesi imkansızdı. Anadolu'da ise o dönemde Aspasya adında kadın bir bilgin bulunuyordu.
Antik çağın en büyük devlet adamlarından biri olan Atinalı Perikles'in de ölesiye tutulduğu ve tüm ömrünü birlikte geçirdiği kadın 'Aspasya' adlı bir hetarai idi. Aristo ve Eflatun'un da bu tür 'dost'ları olduğu biliniyordu.
“Türk kadını kafes arkasından sokak ortasına fırlatıldı. Avrupa kadını gibi salondan geçmedi. Eskiden yalnız dişiydi. Olgunlaşmasına vakit bırakmadan hayat arabasına koştuk. Ondan nefes nefesedir. Batı'da kadın Rönesanstan beri erkeğin yanı başında duyan, düşünen, düşündüren bir arkadaş. Eski Yunan ve Roma'da da öyleydi. Yalnız o çağlarda birkaç cilde bölünmüştü kadın. Perikles asrı Aspasya'nın asrıdır. On yedinci yüzyıl, on sekizinci yüzyıl, hatta on dokuzuncu yüzyıl kadınların eseri. Batı'da sanayi inkılabı kadını fabrikanın çarklarından biri yaptı.”
