İnsanoğlu ağzından çıkan cümlelerin, beyninden çıkan düşüncelerin bütün evreni dolaşıp tekrar ona döndüğünü bilse, çok daha dikkatli olurdu.
-Albert Einstein
Adeta hastalıklı bir ruhsal durumdu bu: Ahlâksız, şehvet anlarında zehirli bir böcek gibi gaddarca hareket eden Fyodor Pavloviç, sarhoşken bazen içinde müthiş bir korku duyuyordu. Bu duygu ruhunu sarsıyordu. "Böyle zamanlarda canım boğazıma geliyor sanki," diyordu. İşte böyle anlarında yanında, yakınında bir yerde, odasında olmasa bile avludaki küçük evde, ona bağlı, ruhsal yönden güçlü, onun gibi ahlâksız olmayan, hiçbir bakımdan ona benzemeyen, yaptığı rezaletleri görse, bütün sırlarını bilse bile ona bağlılığından her şeyi hoş gören, karşı koymayan, en önemlisi de ne bu ne de öteki dünyada ona karşı koymaya kalkışmayan, sitem etmeyen, gerektiğinde onu koruyacak sadık bir insanın olmasını istiyordu. Ama kimden koruyacaktı onu bu insan? Bilinmeyen, bilinmemesine karşın gene de ürkünç, tehlikeli birisinden.
Bilgisi ve hitabeti bakımından öne çıkan bir hakim, çektiği sıkıntıların neticesinde monomani (saplantı) hastalığına yakalanır. Bir müddet sonra akli melekesini geri kazanır. Fakat hata ettiğini bilse de artık insan içine karışmak istemez, zarar görse bile iş güçle ilgilenmek istemez. Sohbeti mantıklı olduğu kadar da nüktelidir. Kendisine seyahatten, işine bakmaktan bahsettiğinizde 'Biliyorum ki bu şekilde hareket etmem gerekir, fakat yapamıyorum. Nasihatleriniz çok güzel, düşünclerinizee uymak isterim, bundan eminim. Fakat öyle bir şey yapın ki, bir karar alıp onu uygulayacak bir azimle isteyebileyim' diye cevap veriyor ve bir gün bana demişti ki 'Gerçekten bir azmim varsa o da azmetmemek içindir. Çünkü bütün aklıma malikim, ne yapmam gerektiğini biliyorum. Fakat harekete geçme zamanı geldi mi kuvvetim beni terk ediyor'
Zaten bütün günahlar bilmemekten işleniyor diyor televizyondaki hoca. Bilse diyor, kendini bilse, Rabbini bilse, sevabı, cenneti bilse günah işler mi? İşlemez elbet.
O listede, kendisinin eklemediği bir isim daha vardı. Ilyena Moerelle. Lews Therin onu oraya nasıl koymuştu, bilmiyordu, ama nasıl yapılacağını bilse de silmezdi onu.